Op woensdag 7 mei 2025 begint in Vaticaanstad het conclaaf om een nieuwe paus te kiezen. Het Bureau voor Liturgische Vieringen publiceerde op 29 april gedetailleerde richtlijnen die precies aangeven hoe het conclaaf van start gaat.
Eedaflegging van medewerkers van het conclaaf
Alle medewerkers die direct of indirect betrokken zijn bij het conclaaf leggen al twee dagen eerder, op maandag 5 mei, een eed van geheimhouding af.
Het gaat daarbij om geestelijken en leken, onder wie liturgische medewerkers, biechtvaders, medisch en technisch personeel en leden van de Zwitserse Garde. Ze verzamelen om 17 uur in de Paulijnse Kapel, waar ze, na instructie door kardinaal Kevin Joseph Farrell, persoonlijk hun eed afleggen en ondertekenen. Schending van deze eed leidt automatisch tot excommunicatie.
Mis 'Pro Eligendo Romano Pontifice'
Op 7 mei begint de dag om 10 uur met een plechtige eucharistieviering in de Sint-Pietersbasiliek. De mis Pro Eligendo Romano Pontifice (‘voor de verkiezing van de paus’) wordt voorgegaan door kardinaal Giovanni Battista Re, de deken van het college van kardinalen die ook de uitvaart van paus Franciscus leidde. In deze publieke viering wordt de heilige Geest aangeroepen om de kardinalen te begeleiden bij de keuze van een nieuwe paus.
Processie naar de Sixtijnse Kapel
Om 16.15 uur verzamelen de kieskardinalen zich in de Paulijnse Kapel van het Apostolisch Paleis. Gekleed in hun ceremoniële gewaden trekken zij in processie naar de Sixtijnse Kapel.
Het Vaticaan heeft exact vastgelegd welke kledingstukken de Latijnse kardinalen dienen te dragen: de rode toog met ceintuur, het rochet (een wit gewaad dat onder de mozzetta wordt gedragen), de mozzetta (een kort schoudermanteltje), het borstkruis aan een rood-gouden koord, de bisschopsring, het kalotje (het hoofddeksel dat ook zucchetto of solideo genoemd wordt) en de biretta (een vierkant hoofddeksel met drie of vier punten). De kardinalen van de Oosterse Kerken dragen hun eigen traditionele koorgewaad.
Tijdens de processie klinkt de litanie van de heiligen. Bij aankomst in de Sixtijnse Kapel wordt vervolgens het Veni Creator Spiritus gezongen, een eeuwenoude hymne waarin de heilige Geest wordt aangeroepen.
Eedaflegging, meditatie en afsluiting
Binnen in de Sixtijnse Kapel leggen de kieskardinalen individueel een eed af om zich strikt te houden aan de regels van het conclaaf en absolute geheimhouding te bewaren. Wanneer de laatste kardinaal zijn eed heeft afgelegd, roept de meester van de Pauselijke Liturgische Vieringen Extra omnes – 'Allen eruit!' – waarna alle niet-stemgerechtigde aanwezigen de kapel verlaten.
Op twee uitzonderingen na: de liturgiemeester en kardinaal Raniero Cantalamessa, de emeritus-prediker van het pauselijk huis. Kardinaal Cantalamessa, zelf 90 jaar oud en daardoor niet stemgerechtigd, is vooraf geselecteerd om een spirituele meditatie te geven aan de kieskardinalen.
Voordat hij spreekt, legt kardinaal Pietro Parolin, die het conclaaf voorzit, nog een plechtige eed af, gevolgd door elke deelnemende kardinaal afzonderlijk. Daarna houdt kardinaal Cantalamessa zijn meditatie. Volgens de apostolische constitutie Universi Dominici Gregis, waarin alle procedures rond het conclaaf zijn vastgelegd, moet deze meditatie ingaan op 'de problemen waarmee de Kerk op dit moment wordt geconfronteerd en op de noodzaak van een zorgvuldig onderscheidingsproces bij de keuze van de nieuwe paus'.
Na deze spirituele overweging verlaten kardinaal Cantalamessa en de liturgiemeester eveneens de kapel. Vanaf dat moment zijn uitsluitend de stemgerechtigde kardinalen nog aanwezig. Daarmee begint achter gesloten deuren officieel het conclaaf waarin de 267ste paus van de rooms-katholieke Kerk gekozen zal worden.
Bronnen: I.Media (Frans) - KRO-NCRV - KRO-NCRV - USCCB (Engels) - Holy See (Engels) - Holy See (Engels) - Holy See (Engels)
