Voces Aequales
Tijdens de laatste concertmis van het jaar op zondag 7 december verwelkomden we opnieuw Cristel De Meulder met haar Voces Aequales-ensemble dat zij bekwaam dirigeerde, begeleid door Jan De Mol aan de vleugelpiano. Cristel is stichter en vaste dirigent van het ensemble Voces Aequales – letterlijk ‘gelijke stemmen’ – dat gegroeid is uit de cursus 'vocaal ensemble’ aan de Academie voor Muziek en Woord in Hemiksem. Al vlug breidde de groep zich uit met bevriende zangeressen die ook een vocale opleiding volgden. De meeste leden zijn actief in andere koren en ensembles en daarom werkt het ensemble projectmatig. Dit impliceert dat de partituren zelfstandig worden ingestudeerd zodat er enkel nog aandacht gaat naar de samenklank en afwerking. Hierdoor kunnen programma’s op korte tijd verwezenlijkt worden. Het ensemble haalt graag composities voor gelijke stemmen van onder het stof vandaan om er een nieuwe glans aan te geven. Daarbij kiezen ze vaak voor de eigen Vlaamse/Belgische romantische meesters.
Het plezier om samen te musiceren mondde snel uit in optredens buiten de academie met vieringen in de St.-Pauluskerk en de St.-Carolus Borromeuskerk in Antwerpen, in Gent, Oostende, Knokke, Brussel, Tongeren en over de grens in Nederland en Duitsland. Jan De Mol is organist, klavecinist en harmoniumspeler en was directeur van de Muziekacademie van Hoboken. Tegenwoordig bespeelt hij het mooie achttiende-eeuwse Pescheurorgel van de Elisabethkerk in Zoersel dat in het jaar 2000 volledig gerestaureerd werd.
Artiestenmis
Cristel De Meulder is niet alleen de stichter en vaste dirigent van Voces Aequales maar ook artistiek leider van de artiestenmissen in Antwerpen. Zij doet dit nu reeds vijftien jaar wat een proficiat waard is. De eerste artiestenmis vond plaats op pinksterzondag 13 juni 1943 midden in de Tweede Wereldoorlog. De concertmis werd toen gefaciliteerd door het artiestenfonds van Marie-Elisabeth Belpaire. Vandaag zorgt Cristel voor de praktische organisatie en de programmatie. Die taken voert zij ook uit voor de concertmissen van onze parochie. Maandelijks organiseert onze kerkraad in samenwerking met het Artiestenfonds vzw op de eerste zondag van de maand een concertmis waarvan de omlijsting voor een meer intense en schonere viering zorgt. Onze Pius X-parochie heeft onderhand een flinke traditie van maandelijkse concertmissen. Ook zien hoe langer hoe meer parochies heil in de organisatie van zondagse concertmissen om meer volk naar de kerk en wat meer euro’s in de collectemandjes te krijgen.
Messe brève
Na de intrede ving het ensemble Voces Aequales de concertmis aan met It’s a me, een godsdienstige spiritual met een blijmoedig karakter dat in Noord Amerika zijn invloed op de jazzmuziek heeft doen gelden. Vervolgens zond het koor het Kyrie uit de Messe brève van Léo Delibes (1836-1891), een Franse componist van muziek uit de romantische periode. Zijn elegante stijl en de melodieuze aard van zijn muziek maakten de balletten Coppélia en Sylvia en de opera Lakmé uit 1883 met het mooie Bloemenduet beroemd. Delibes begon zijn muzikale loopbaan als koorzanger in de kerk van Sainte Marie-Madeleine in Parijs en maakte bij de eerste opvoering van Le Prophète van Giacomo Meyerbeer in 1849 deel uit van het jongenskoor. Later kreeg hij de functie van adjunct-repetitor bij het Théâtre Lyrique te Parijs. In 1880 werd hij aangesteld als professor aan het Conservatoire de Paris waar hij les gaf in compositieleer. Een hoogtepunt in zijn leven was zijn opname in de beroemde Académie des Beaux-Arts in 1884.
Na de eerste lezing zong het koor Joyfully sing van Linda Spevacek (°1945), een componiste van hedendaagse koormuziek. Ze heeft meer dan duizend gepubliceerde composities en arrangementen op haar naam. Ze is tevens de auteur van zeven koorcollecties, vijf pianoboeken en zes vocale collecties. Haar nieuwste boek is The Choir Director Guide to Success. Na de voorbeden besluiterden we tijdens de offerande het Ego dilecto meo van Frans (Franciscus) Verhelst (1853-1934), geboren in Lier. Hij studeerde natuurwetenschappen, filosofie en theologie, en behaalde in Rome een doctoraat en baccalaureaat in de theologie. Terug in eigen land werd hij in 1877 in Mechelen tot priester gewijd. Verhelst schreef artikels over (kerk)muziek, was koordirigent en componeerde ook zelf. Van zijn hand zijn verschillende liturgische motetten, lofzangen en missen. Via de muziek raakte hij bevriend met Edgar Tinel, een andere Belgische componist.
De gezongen Sanctus en Agnus Dei kwamen weer uit de Messe brève van Léo Delibes. Tijdens de communie luisterden we naar Steal away, een Amerikaanse spiritual. Als tweede communielied koos Voces Aquales voor een Ave Maria van de Vlaamse componist en dirigent Lodewijk De Vocht (1887-1977). Hij was vooral actief tussen de twee wereldoorlogen en schreef voornamelijk koormuziek. Als leerling van Lodewijk Mortelmans trad hij in diens voetspoor. Het ensemble Voces Aquales sloot de concertmis af met Laudate Dominum van Richard Dubra (°1964), een Letse componist van vooral religieus beïnvloede muziekstukken. Na het applaus schoven we vooraan in de kerk aan voor onze maandelijkse babbelborrel terwijl het damesensemble van de gelegenheid en van de mooie akoestiek van onze kerk gebruik maakte om enkele nieuwe liederen in te oefenen. Zo werd onze babbelborrel begeleid door een mooi extra concertje.
Marjo Perry
Volgende concertmis op 4 januari 2026 met het koperblazers ensemble T-trio.
