Onbevlekte ontvangenis
Op 8 december viert de katholieke kerk de ‘Onbevlekte Ontvangenis’. Omdat dit jaar 8 december op een adventszondag valt, wordt het feest op 9 december gevierd.
De Onbevlekte Ontvangenis is één van de officiële dogma's door de Kerk afgekondigd.
Nogal wat gelovigen verwarren dit geloofsgegeven met het feit dat de Kerk gelooft dat Maria Haar moederschap van de Heilige Geest en niet van een menselijke man ontvangen heeft. Verwarring met het dogma van het maagdelijke moederschap dus.
Beide geloofsfeiten zijn dogma's van de katholieke kerk, maar beide betekenen ze wat anders.
Om te beginnen moeten we het woord 'dogma' nader duiden. Dogma heeft nogal een negatieve bijklank gekregen de laatste decennia. Nogal vlug denkt men dat een dogma één of andere pauselijke uitspraak is waar die samen met enkele naaste medewerkers in zijn ivoren toren in Rome wat op heeft zitten broeden!
Niets is minder waar: dogma's worden slechts afgekondigd nadat de basis van de Kerk, de gelovige gemeenschap dus, daar langdurig en met aandrang om gevraagd heeft en enkel voor zo ver het gegeven past binnen de conclusies die de geloofsleer afleidt uit de Bijbel. Een dogma is per definitie een interpretatie van de Bijbel en een proces dat van de basis naar boven groeit en niet andersom!
In het Lucasevangelie kunnen we lezen dat Maria zwanger werd van de Heilige Geest en niet van haar bruidegom Jozef. Dat is het dogma van het maagdelijke moederschap van Maria.
Het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis gaat daar dus niet over. De Onbevlekte ontvangenis betreft niet de conceptie van Jezus in de schoot van Maria, maar wel de conceptie van Maria in de schoot van Haar moeder, de heilige Anna. Het feest wordt daarom op 8 december gevierd, precies 9 maanden voor het feest van Maria Geboorte op 8 september.
De Kerk heeft al in de eerste eeuwen van haar bestaan geloofd dat Maria geheel zuiver van zonden moet geweest zijn om waardig te kunnen zijn de Zoon van God te dragen.
In gelovige taal betekent dit dat Maria bij haar verwekking niet ‘besmet’ werd door de erfzonde. Met erfzonde bedoelt men dat alle mensen die uit Adam geboren worden, getekend zijn door het kwaad waardoor het goddelijk verlangen naar het goede, dat de Schepper in elke mens heeft neergelegd, verstoord wordt door de neiging naar het kwade. Die inwendige strijd herkennen we wel allemaal.
Daaruit is dan, ten gevolge van de ‘overtreding’ van Adam – en in Adam van elke mens – een geschiedenis van kwaad voortgekomen. Om hieruit verlost – losgemaakt en genezen – te worden is Christus, de Zoon van God mens geworden. Dat is de kern van het christelijk geloof.
Welnu, precies om die goddelijke zending tot bevrijding uit het kwaad, mogelijk te maken, mocht ook de moeder van Jezus niet aangetast zijn door het kwaad. Maria was echter evenzeer een dochter van Adam en had dus wel ook verlossing van de erfzonde nodig. Omwille van Haar zeer bijzondere uitverkiezing gelooft de Kerk dat God Haar die verlossing op voorhand geschonken heeft.
God staat buiten onze tijd. Hij heeft Maria bij voorbaat de vruchten van die verlossing laten genieten en wel vanaf haar allereerste ontstaansmoment als embryo in de schoot van haar moeder. Dat wil zeggen dat Zij van bij Haar conceptie al volkomen bevrijd was van iedere neiging tot het kwade.
Zo'n theologische uitleg klinkt natuurlijk allemaal erg ingewikkeld. De hemel heeft daarom een handje willen helpen!
Hoe? Maria heeft zelf dit geloofsfeit bevestigd tijdens diverse verschijningen. De Kerk heeft er zeer lang over gedaan vooraleer de stap tot afkondiging van het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis te zetten. Dat gebeurde pas in de helft van de 19de eeuw en wel enkele jaren na de verschijningen van Maria in Parijs (rue du Bac) waar Zijzelf Haar Onbevlekte Ontvangenis bevestigde. En enkele jaren na de afkondiging van het dogma herbevestigde Zij dit tijdens Haar verschijningen te Lourdes aan Bernadette Soubirous.
En voor gelovigen die het desondanks moeilijk zouden hebben om in verschijningen te geloven, gewoon volgende gezonde boerenverstandredenering: als jij God was en je zou mens willen worden op aarde en daar je eigen moeder voor kunnen kiezen en scheppen: dan zou je vanzelfsprekend toch eentje scheppen die volkomen zuiver is, niet?
Feest Onbevlekte Ontvangenis.
Iedereen is van harte uitgenodigd om het feest van de Onbevlekte Ontvangenis te komen mee vieren in een speciale extra eucharistieviering op maandag 9 december om 19 uur in de Kerk Maria Tenhemelopneming te Zutendaal.