Hij woont zowat halverwege de Onze Lieve Vrouw Onbevlekt kerk op de OLV-laan én de Sint Jozefskerk op de Leuvensesteenweg. Hij is dan ook sinds jaar en dag een vaste bezoeker in de vieringen in OLV maar hij neemt ook geregeld deel aan de vieringen en activiteiten in Sint Jozef. Heeft u vragen over de geschiedenis en evolutie van Evere van de laatste tachtig jaar, dan bent u bij hem aan het goede adres…
Bent u een geboren Brusselaar of een inwijkeling zoals velen onder ons?
Luc Puttemans: ik ben een échte Everaar want geboren in Evere in 1931 en gedoopt in de kapel op de Haachtsesteenweg want de OLVrouw kerk was toen nog niet helemaal af. Ze wilden toen een nieuwe kerk bouwen tussen die van Sint-Vincentius en die van Sint Jozef omdat er in die wijk veel nieuwe huizen en bewoners bijgekomen waren.
Mijn ouders waren landbouwers en groentenkwekers. Voor ze huwden, woonden ze allebei in Evere dichtbij waar nu het gemeentehuis staat en de brug er vlakbij. Maar in die tijd was er nog een houten brug. Voor dat de brug van het huidige gemeentehuis bestond, was er dus een houten brug die verbond de Haachtsesteenweg met het kerkhof van Brussel langs de Eenboomstraat over de spoorweg, en die Eenboomstraat ging door tot de ingang van het kerkhof.
Mijn moeder woonde aan de ene kant van de brug, mijn vader aan de andere kant. Mijn moeder vertelde dat ze, tijdens de werken aan de brug, van de Jan Baptist Desmethstraat (aan het huidige gemeentehuis) op haar ‘blokken’, klompen dus, thuis vertrok en pas over de brug de ‘blokken’ wisselde voor schoenen.
Heb je nog herinneringen aan je schooltijd en je kindertijd?
LP: ik ging naar de kleuterschool bij de zusters in de Mattheusenstraat en de lagere school volgde ik bij de Broeders Maristen op Helmet. Alle boerenkinderen waren in die tijd gek op paarden. Nog voor ik 13 jaar was leerde mijn vader mij het paard mennen, en ook eggen en op 15 jaar kon ik gaan ploegen. Het gewicht van de dubbelploeg maakte het niet gemakkelijk. We hadden een stuk grond in Sterrebeek en mijn vader liet me al met paard en kar naar daar rijden. Groot gevaar was de tram op de Haachtsesteenweg, die deels op enkel spoor reed, want dan kon het paard schrikken.
In die tijd kwam er een melkboer aan huis, een bakker met triporteur, leurders allerhande zoals mandenmakers, visverkopers. Er waren nog geen grote magazijnen in Evere. Meestal wel winkels op de hoek van de straat, of een café. Op café gaan om een pintje te drinken of een kaartje te leggen was in die tijd de enige ontspanning. Of naar de cinema gaan. Vlakbij de O.L. Vrouwkerk is nu een kleine Carrefour ; dat was vroeger een cinema. Of we gingen naar Schaarbeek daar had je de Roxy in de Raafstraat, de Pavi aan het Paviljoenplein, Nova tegen het Poggeplein, Riga op Helmetsesteenweg.
Waar heb je je càmmunie gedaan?
LP: de eerste communie was in de Heilige Familie op Helmet (Champagnatschool). Mijn plechtige communie was tijdens de Tweede Wereldoorlog in de O.L. Vrouwkerk. De parochies waren toen strikt afgebakend. Het vormsel was in de Heilige Familie met de Champagnat school op Helmet door de hulpbisschop van kardinaal Van Roey. Er was wel jaarlijks een processie vanuit Sint-Vincentius waar ik verschillende keren aan heb mee gedaan.
Hoe was het in oorlogstijd in Evere?
LP: het viel niet mee maar we leefden nog volgens de gewoonten van de grootouders. Bij de oorlogsverklaring hadden onze overburen een vrachtwagen en die werd opgeëist door het Belgisch leger. Mijn vader is opgeroepen in 1939. Hij moest naar Aalst en daar ben ik hem nog samen met mijn moeder gaan bezoeken. We hadden thuis een grote schuur en die moesten we leegmaken. Er werd stro in gelegd en de soldaten moesten er overnachten. Tijdens de oorlog was er rantsoenering en voor de rest moesten we onze mond houden. Er werd veel gesmokkeld vooral op de tram van Haacht. Die zat vol smokkelaars, mensen gingen aardappelen en boter kopen om dan te verkopen. ’s Avonds na 10 uur moesten we binnen blijven.
Dichtbij de grond die we bewerkten in Sterrebeek hadden de Duitsers luchtafweergeschut. Ze eisten ook veel grond op om het vliegveld van Evere uit te breiden. Na de oorlog is daar Sabena teruggekomen. Die hadden grote hangars in Haren voor hun DC4 toestellen. De luchtmachtkazerne kwam terug in Evere.
Ben je bij je vader blijven werken of heb je een job gezocht?
LP: ik ben in 1951 bij het leger gegaan. In Vilvoorde volgde ik de kaderschool en daarna de transmissieschool. Na mijn opleiding kwam ik bij de transmissie eenheid, eerst in Mechelen, later aan het Daillyplein in Schaarbeek en tenslotte in Tervuren.
Ben je gehuwd en heb je kinderen?
LP: ik ben in Evere getrouwd. Mijn vrouw was afkomstig van de Ardennen maar haar ouders woonden al in Brussel. Haar vader was eerst rijkswachter en daarna drukker.
We hebben een zoon, Jean-François. Omdat hij extra zorg nodig had, is mijn vrouw die verpleegster was deeltijds thuis gebleven. Ze heeft altijd voor hem gezorgd. Daardoor waren we ook wat geblokkeerd in onze contacten. Mijn vrouw had wel wat vriendinnen maar de meeste van mijn collega’s woonden buiten Brussel. Na het overlijden van mijn vrouw heb ik voor onze zoon gezorgd. Onze belangrijkste uitstapjes waren naar zee. Daar ging hij heel graag naartoe. Onze zoon is er een jaar na het overlijden van mijn vrouw, heel onverwacht gestorven. Sindsdien ben ik alleen en dat is tot vandaag erg moeilijk om aan te wennen. De cardioloog van onze zoon heeft me echt gesteund: ‘tu étais un fameux papa’ zei ze me. Dat zal me altijd bij blijven en is me een echte steun geweest. Ik hou de kamer van onze zoon ook graag zoals ze was met de vele souvenirs.
Overdag probeer ik wel zoveel mogelijk deel te nemen aan activiteiten maar ’s avonds is het niet gemakkelijk.
Aan welke activiteiten neem je zoal deel?
LP: wekelijks ga ik turnen bij Club Olympic. Ik ben lid van de Harmonie St. Cecilia en ik vind het fijn om daar te gaan luisteren. Als het Davidsfonds tentoonstellingen bezoekt of uitstappen plant, dan schrijf ik me zeker in. Everna, het gemeenschapscentrum in Evere heeft ook heel wat boeiende activiteiten. Ook aan uitstappen van de gemeente Evere neem ik graag deel. Er is ook de vereniging 30+30. Dan zijn er ook de vieringen en activiteiten van de parochie zowel in OLV als in Sint Jozef. En als er niets op mijn agenda staat dan ga ik graag wandelen en ik lees ook graag.
Beste Luc, ik wens je nog vele gelukkige en gezonde jaren vol boeiende activiteiten, mooie wandelingen en gezellige ontmoetingen. En altijd welkom bij alle parochieactiviteiten !
Ria V.A.
