Cyclus – Jubileum 2025. Jezus Christus onze hoop. II Het leven van Jezus. Parabels. 9. Bartimeus “Heb goede moed! Sta op, Hij roept u” (Mc 10,49).
"Tot wie hij zei: Gaat ook naar mijn wijngaard en ik zal u geven wat billijk is.” (Mt 20,4)
Geliefde broeders en zusters,
Met deze catechese zou ik onze blik willen richten op een ander wezenlijk aspect van het leven van Jezus, dat wil zeggen op de genezingen. Daarom nodig ik jullie uit voor het Hart van Jezus de meest pijnlijke en broze aspecten van jullie leven te brengen, die plaatsen van jullie leven waar jullie zich vastgezet en geremd voelen. Laten we met vertrouwen de Heer vragen dat Hij onze kreet zou horen en ons genezen!
De figuur die ons bij dit nadenken vergezelt en ons helpt verstaan dat men nooit mag ophouden te hopen, ook niet wanneer we ons verloren wanen. Het gaat over Bartimeüs, een blinde man die bedelaar was en die Jezus in Jericho ontmoette (cfr Mc 10,40-52). Dat is een betekenisvolle plaats: Jezus is op weg naar Jeruzalem, maar vangt zijn reis aan vanuit, wat men zou kunnen noemen, “de diepten” van Jericho. Een stad onder het zeeniveau. Door zijn dood is Jezus de gevallen Adam gaan ophalen die ieder van ons vertegenwoordigt. Bartimeus betekent “zoon van Timeüs” en Jezus beschrijft deze figuur bij middel van een relatie en toch is hij op dramatische wijze alleen. Die naam zou echter ook kunnen betekenen “zoon van eer” of “zoon van verering”. Precies het tegendeel van de toestand waarin hij zich bevond (1). En aangezien in de Hebreeuwse cultuur de naam zo belangrijk is wil dat zeggen dat Bartimeus er niet in slaagt te beleven wat hij geroepen is te zijn.
In tegenstelling tevens tot de grote menigte die Jezus achterna gaat, staat Bartimeüs stil.
In tegenstelling tevens tot de grote menigte die Jezus achterna gaat, staat Bartimeüs stil. De Evangelist zegt dat hij langs de weg zat. Hij heeft dus nood aan iemand die hem helpt opstaan en hem helpt de weg te hervatten. Wat kan men doen in een situatie die blijkbaar zonder uitweg is? Bartimeüs leert ons dat men beroep kan doen op de hulpmiddelen die we met ons dragen en van ons deel uitmaken. Hij is bedelaar, hij weet te vragen, ja zelfs te roepen! Als men iets echt wil, dan doet men alles om het te bereiken, ook als anderen hem berispen, ja vernederen en hem gebieden op te houden. Als je het echt wenst dan blijf je toch roepen!
De kreet van Bartimeüs, zoals het Evangelie van Marcus die weergeeft – “Zoon van David, heb medelijden met mij” - is een vrij bekend gebed geworden in de Oosterse traditie die wij ook kunnen gebruiken: “Heer Jezus Christus, Zoon van God, heb medelijden met mij, zondaar”.
Bartimeüs is blind, maar op paradoxale wijze ziet hij beter dan de anderen en herkent wie Jezus is! Omwille van zijn kreet houdt Jezus halt en laat hem roepen (cfr v. 49), want er is geen kreet die God niet hoort ook wanneer we ons niet bewust zijn dat we ons tot Hem richten (cfr Ezr 2,23). Het is eigenaardig dat Jezus, gegeven dat het om een blinde gaat, niet onmiddellijk zelf naar hem gaat. Als we erover nadenken verstaan we dat Hij het leven in Bartimeüs wil activeren: Hij dwingt hem op te staan, in vertrouwen dat hij de mogelijkheid heeft te stappen. Deze man kan rechtop staan, kan recht komen uit zijn situatie van dode. Maar om dat te doen moet hij een zeer betekenisvol gebaar stellen: hij moet zijn mantel afgooien (cfr v. 50)!
Bartimeüs is blind, maar op paradoxale wijze ziet hij beter dan de anderen en herkent wie Jezus is!
Voor een bedelaar is de mantel alles, de zekerheid, de woning, de veiligheid die hem behoedt. Zelfs de wet beschermde de mantel van een bedelaar en beval hem ’s avonds terug te geven, in geval hij als onderpand gebruikt werd (cfr Ezr 22, 25).En toch zijn het vaak onze schijnbare zekerheden die ons verlammen. En wij gebruiken ze om ons te verdedigen. Zij verhinderen ons verder te gaan. Om naar Jezus te gaan en zich te laten genezen, moet Bartimeüs zich in heel zijn kwetsbaarheid tonen. Dat is de fundamentele stap op elke weg naar genezing.
Ook de vraag die Jezus hem stelt lijkt eigenaardig: “Wat wilt ge dat ik voor u doe?” (v. 51). Maar, in de feiten, is het niet zo zeker dat wij willen genezen van onze ziekten. Soms geven we de voorkeur onveranderd te blijven om geen verantwoordelijkheid te moeten opnemen. Het antwoord van Bartimeüs is diep: hij gebruikt het werkwoord anablepein, dat “opnieuw zien” kan betekenen, maar ook kan vertaald worden als “omhoog zien”. Bartimeüs wil niet enkel terug zien, hij wil ook zijn waardigheid terugvinden! Om omhoog te kijken, moet men het hoofd oprichten. Soms zijn mensen verlamd doordat het leven hen vernederd heeft en willen zij slechts hun eigen waarde terugvinden.
Wat Bartimeüs, en ieder van ons redt, is het geloof. Jezus geneest ons om ons te bevrijden. Hij nodigt Bartimeüs niet uit Hem te volgen, maar zegt hem op weg te gaan (cfr v. 52). Markus besluit het verhaal met de mededeling dat Bartimeüs Jezus begon te volgen: in alle vrijheid heeft hij gekozen om Hem te volgen die de Weg is!
Geliefde broeders en zusters, laten we vol vertrouwen onze ziekten bij Jezus brengen en ook die van onze dierbaren. Laten we het leed aanbrengen van hen die zich verloren voelen, zonder uitweg. Laten we ook voor hen roepen en laat ons zeker zijn dat de Heer ons zal horen en zal halt houden.
(1) Dit is een verklaring die ook door de H.. Augustinus gegeven wordt in Il consenso degli evangelisti, 2, 65, 125: PL 34,1138.ù
Bron: Otheo
