Wie zijn ze?
Het ensemble dat de concertmis van zondag 1 december klank en kleur inblies bestaat uit zes gepassioneerde Kempische hoornblazers die het vaste huisorkest vormen van het kasteel en domein ‘de Renesse’ in Oostmalle. Vanwege hun talrijke optredens tijdens de jaren 2018 en 2019 in Waalse kastelen mogen ze zich Ambassadeur de Wallonie noemen. Sinds 2010 speelt het hoornensemble een uitgebreid repertoire van jachtmuziek, filmmuziek, barok, enz. Ze spelen tijdens kerkelijke vieringen – zoals in Pius X –, inhuldigingen en hun core business, jachtceremonieën. Ook op kerstmarkten en in een theaterzaal voelen ze zich thuis.
Franse hoorn
Als koperen blaasinstrument heeft de hoorn een warme klank. Hij klinkt lager dan een trompet maar hoger dan de trombone en de tuba, instrumenten die we tijdens een andere gelegenheid in onze kerk mochten horen. De moderne hoorn – die door ‘The Horn Revival’ bespeeld wordt – noemt men ook wel Franse hoorn. De term Frans wordt gebruikt om een onderscheid te maken tussen de verschillende hoorns. De Franse hoorn heeft drie tot vijf ventielen. Met de combinatie van deze ventielen kan een chromatische toonladder met kruisen en mollen gespeeld worden. De hoornisten doen dit met hun linkerhand, de rechter wordt in de beker gehouden. Voor de meeste koperen blaasinstrumenten geldt dat er niet zomaar geluid uit komt als je erop blaast. Het piepkleine mondstuk van de hoorn – slechts de helft zo groot als dat van een trompet – vereist een heel specifieke stand van de lippen. Vroeger werd de hoorn veel gebruikt bij de jacht of om er signalen mee door te geven, zoals de posthoorn.
Melodieus concert
Na de intrede speelden de vier heren en twee dames van het hoornensemble het bekende en welluidende Te Deum van Marc-Antoine Charpentier (1643-1704). Deze Franse barokcomponist componeerde onder andere muziek voor de Comédie Française waarbij hij samenwerkte met de toneelschrijver Molière. Rond 1688 werd hij componist voor de jezuïten en in 1698 werd hij kapelmeester van de Sainte-Chapelle in Parijs. Naast twee opera’s schreef Charpentier tien missen, een requiem en nog andere liturgische muziek. Zijn Te Deum fungeert sinds jaar en dag voor veel Europese televisiekijkers als de herkenningsmelodie van de Europese uitzendingen. Charpentier componeerde zijn Te Deum ter ere van de Vrede van Nijmegen in 1678, een vrede die gesloten werd tussen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en het koninkrijk Frankrijk.
Na de eerste lezing hoorden we een speels Allegretto uit de zevende symfonie van Ludwig van Beethoven (1770-1827). Deze Duitse componist, musicus en virtuoos dirigent sloot in zijn vroege periode direct aan bij de composities van Mozart en Haydn met wie hij tot de Eerste Weense School wordt gerekend. In zijn late periode leidde hij de romantiek in. Zijn oeuvre heeft een overheersende invloed gehad op de negentiende-eeuwse muziek. De grootvader van Ludwig van Beethoven, Lodewijck van Beethoven kwam uit Mechelen en vestigde zich later in de Duitse stad Bonn, waar twee generaties later Ludwig werd geboren. Bekend in Bonn, de geboortestad van Ludwig van Beethoven, is het jaarlijks terugkerende Beethovenfest in september. Twee weken lang worden zijn composities tijdens uitvoeringen met de meest vooraanstaande orkesten, dirigenten en solisten gespeeld in de Beethoven Halle, een concertzaal, die gelegen is langs de Rijn in Bonn.
Tijdens de offerande speelden de hoornblazers In the bleak midwinter van Gustav Holst (1874-1934), een Brits componist van Duitse, Engelse, Zweedse en Letse afkomst. Hij is vooral bekend door zijn compositie van de orkestsuite The Planets maar componeerde ook veel andere werken in verschillende genres, hoewel geen van hen het succes behaalde van The Planets.
Terwijl de kerkgangers aanschoven voor de communie-uitreiking speelde ‘The Horn Revival’ het Lascia ch’io pianga (vertaald: ‘Laat me wenen’) van Georg Friedrich Händel (1685-1759). Deze melodie is voor het eerst te vinden in de derde akte van Händels opera Almira uit 1705. Later in 1711, gebruikte Händel de muziek opnieuw, ditmaal voor zijn Londense opera Rinaldo, waar de aria ‘Lascia ch’io pianga’ in de tweede akte een oprechte vrijheidssmeekbede is van het personage Almirena aan haar ontvoerder Argante. De opera Rinaldo was een triomf, en het is dit werk waarmee de aria voornamelijk wordt geassocieerd en sindsdien door veel artiesten opgenomen is in de nodige hedendaagse films.
Als tweede werk tijdens de communie hoorden we van Engelbert Humperdinck Abendsegen, een slaapliedje uit de opera Hänsel und Gretel. De melodie bracht ons terug naar onze kindertijd toen we het liedje ‘Als ik ’s avonds slapen ga volgen mij veertien engeltjes na, twee aan mijn hoofdeind, twee aan mijn voeteneind…’ voor het-naar-bed-gaan zongen. Engelbert Humperdinck (1854-1921) was een Duits componist, dirigent en muziekpedagoog die behalve de opera Hänsel und Gretel nog twee andere sprookjesopera’s schreef, Königskinder en Dornröschen. Tot slot speelde het hoornensemble voor ons Preussens Gloria van Gottfried Piefke (1815-1884), een Duits componist die in 1859 door Koning Wilhelm I van Duitsland tot directeur van de muziekkorpsen van het derde Legerkorps werd benoemd. In 1864 nam hij met zijn militaire regimentskapel deel aan de tweede Duits-Deense oorlog. Nadat we het hoornensemble met een hartelijk applaus bedankt hadden voor de mooie muziek speelden ze nog een warme toegift, waarna het weer aanschuiven was voor de babbelborrel in de weekkapel en het inkomportaal.
Marjo Perry
De concertmissen zijn een organisatie van onze Kerkraad in samenwerking met het Artiestenfonds vzw.
