Allerheiligen en Allerzielen vallen in een periode waarin het steeds kouder en donkerder wordt. De natuur wordt stiller en roept de gedachte op dat alle leven op aarde ooit eindigt. Het is een moment van terugdenken en vooruitzien, van verdriet, maar ook van mooie herinneringen.
Allerheiligen
De gebedsdienst werd ingezet met het lied De Heiligen ons voorgegaan (Liederenbundel ZJ 551) waarvan het refrein door de kerk werd meegezongen. Het vierstemmig gezongen kyrie kwam uit de door het koor nieuw ingestudeerde Messe de Saint-Augustin, gecomponeerd door Gounod. De Franse componist Charles François Gounod (1818-1893) stamt uit de romantische periode – wat goed te horen was aan de vlot zingbare lyriek van zijn werken – en is minder bekend dan andere negentiende-eeuwse componisten als Verdi, Liszt of Wagner. Niettemin heeft hij de basis gelegd voor een eigen nationale Frans klassieke muziekstijl los van Italiaanse en Duitse invloeden. Het soort muziek dat Gounod componeerde schommelde tussen klassieke kerkelijk-religieuze muziek en wereldse muziek.
Omdat er tijdens de allerzielenviering op zondag geen gloria gezongen wordt, zong het koor tijdens de allerheiligenviering niet het gloria uit de Messe de Saint-Augustin, maar wel een gloria uit het Taizérepertoire. Na de eerste lezing werd de Riversong van Andy Beck gezongen. Beck is een verdienstelijk componist en arrangeur van koorwerken en kindermusicals. Na de gebeden geloofsbelijdenis zong het koor achter elke voorbede het Ubi caritas et amor, Deus ibi est (Waar vriendschap en liefde is, daar is God). Tijdens de offerande beluisterden we een nieuw ingestudeerd Mon âme se repose (Mijn ziel verstilt) dat net zoals het gloria en Ubi Caritas uit het Taizérepertoire komt en naar we mogen aannemen gecomponeerd werd door Jacques Berthier (1923-1994) die het merendeel van deze liederen geschreven heeft. Taizé is een Franse kloostergemeenschap in de buurt van Cluny die van aanvankelijk twintig broeders uitgroeide tot een ontmoetingsplek voor een groot aantal jongeren.
Het vierstemmige Sanctus kwam uit de Messe de Saint-Augustin van Gounod. Nadien werd het gezongen Onze Vader gevolgd door het Agnus Dei uit dezelfde Messe. Het communielied droeg de titel Sleepsong en werd gecomponeerd door Rolf Lovland (1955), een Noorse componist van succesvolle Eurovisiesongfestival liederen. Het slotlied: Evening rise is een Amerikaans-Indiaans volkslied. Na een verdiend applaus togen we huiswaarts of naar Sarto II voor een aperitiefdrink.
Allerzielen
Het woord Allerzielen is afgeleid van ‘Gedachtenis der zielen’ en voert ons terug naar de oude overtuiging dat de mens bestaat uit een lichaam en een ziel. De ziel is het deel van de mens dat blijft leven en na de dood terugkeert naar God. Officieel valt Allerzielen onmiddellijk op de dag na Allerheiligen maar in onze geloofspraktijk hebben we die dag verschoven naar de zondag volgend op Allerheiligen. De requiem-gebedsdienst van Allerzielen werd evenals de allerheiligenviering muzikaal opgeluisterd door het Pius X-koor, onder leiding van Heidi De Nef met Koen De Bels aan de piano en het orgel. Na de intrede zong het koor Jesus remember me uit het Taizérepertoire, gevolgd door het Kyrie uit de Messe de Saint-Augustin, gecomponeerd door Charles Gounod. De componist had zich voor deze mis laten inspireren door de muziek van de Italiaanse priester componist Giovanni da Palestrina, die leefde van 1525 tot 1594 en wel honderd missen gecomponeerd had.
Vanwege de ingetogenheid rond de rouw over de afgestorvenen van het voorbije jaar werd er geen gloria gezongen. Na de eerste lezing zong het koor zoals tijdens de allerheiligenviering Riversong van Andy Beck. Op het altaar werd na de offergang een lichtje voor de overledenen aangestoken en werden de namen van onze overleden medeparochianen en de leeftijd waarop ze het tijdelijke met het eeuwige verwisselden afgeroepen. De familieleden werden uitgenodigd om dit lichtje na afloop van de viering mee naar huis te nemen. Tijdens de offergang werd ‘k Heb gehoord van een stad gevoelig gezongen. Het Sanctus kwam uit de Messe de Saint-Augustin. Het Onze Vader werd door de kerk meegezongen en gevolgd door het door het koor gezongen Agnus Dei uit de mis van Gounod. Het mooie communielied Riversong en het slotlied Evening rise (Indian folksong) waren een welkome herhaling van de liederen gezongen tijdens de communie en aan het slot van de allerheiligenviering. De soberheid van het laatste lied vervulde ons met een gepaste ingetogenheid. Er werd dan ook gevraagd om de kerk in stilte te verlaten zodat we rustig naar het inkomportaal of het kerkplein konden gaan voor onze maandelijkse babbelborrel.
Marjo Perry
De concertmissen zijn een organisatie van onze Kerkraad in samenwerking met het Artiestenfonds vzw. De volgende concertmis met de Franse hoorns van 'The Horn Revival’ vindt plaats op zondag 1 december.
U bent twee handen, God.
De ene houdt onze hand vast,
de andere die van de overledene
die we gedenken.
Als we tot U spreken,
verbindt U ons door
met wie ons
reeds hebben verlaten.
U bent als een moeder
die haar kinderen troost.
Steeds weer
fluitstert U ons zacht
in de oren
dat niet de dood
maar wel het leven
het laatste woord heeft.
Levenden en doden,
in uw liefde ontmoeten
we elkaar.
Erik Galle
