Op zaterdag 11 januari 2025 waren onze vormelingen te gast in de Sint-Theresiakerk te Berchem. Ze maakte er kennis met onze gastspreker, Dirk Van de Poel. Hij nodigde de jonge bende uit zich in groepjes te verdelen en kregen dan de opdracht te noteren wie hun superhelden zijn en waaraan je kan zien dat iemand een held is.
Na te horen wat er zoal opgeschreven werd, liet Dirk ons kennismaken met zijn 'superheld', Jozef De Veuster, beter gekend als Pater Damiaan. Vol begeestering nam hij ons mee in de tijd en aan de hand van foto's en filmfragmenten kwamen we alles te weten over deze 'bijzondere' Vlaming uit Ninde (Tremelo).
SUPERHELD JOZEF DE VEUSTER
Op 3 januari 1840 werd Jozef De Veuster, Jef voor de vrienden, in Tremelo geboren. Jef wilde de boerderij van zijn ouders niet overnemen. Toen hij 19 jaar was, besloot hij religieus te worden. Net als zijn broer trad hij in bij de paters van de Heilige Harten (de 'Picpussen'). Hij kreeg ook een nieuwe naam: Damiaan. Als religieus studeerde hij hard om priester te kunnen worden en voortaan als 'Pater Damiaan' door het leven te gaan.
In 1863 zou de broer van Damiaan, pater Pamfiel (zijn geboortenaam was Gust) op missie vertrekken naar Hawaï. Omdat hij ziek werd, kreeg Damiaan op zijn vraag toelating om de plaats van zijn broer in te nemen. Eens in Hawaï aangekomen, zag Damiaan al snel het onrecht dat mensen met lepra werd aangedaan. Om de verspreiding van lepra tegen te gaan werd iedereen die ongeneeslijk ziek was naar Molokaï gedeporteerd om daar te sterven. Zieke mensen moesten definitief afscheid nemen van hun families.
De bisschop en de priesters in Hawaï vonden dit verschrikkelijk en er boden zich vier priesters aan om elk om de beurt naar Molokaï te gaan om daar de mensen bij te staan. Pater Damiaan was de eerste die ging en hij zou er altijd blijven wonen. Ter plaatse hielp hij de mensen om weer een menswaardiger bestaan te kunnen leven.
Op 44-jarige leeftijd kreeg Damiaan te horen dat ook hij besmet was met lepra. Hij stierf op 15 april 1889 op Molokaï.
DE GROOTSTE BELG
Doorheen alle ellende die Damiaan zag en meemaakte, voelde hij zich gesterkt door God. Hij vond in God de kracht om vol te houden en hij vond bij Hem troost wanneer hij bad voor anderen en voor zichzelf. Ook zijn 'koppigheid', wat we ook wel doorzettingskracht mogen noemen, hielp hem om nooit op te geven, zelfs op de momenten dat het ontzettend moeilijk was. Damiaan koos bewust voor een leven onder mensen die uitgesloten en verstoten werden ook al werd hij daardoor een van hen.
In 2005 werd Pater Damiaan verkozen tot 'De Grootste Belg' en op 11 oktober 2009 werd Pater Damiaan in Rome heilig verklaard door Paus Benedictus XVI. Toen op 31 mei 2018 onze pastorale eenheid 'ten doop' werd gehouden, kreeg zij als naam 'Pastorale Eenheid Heilige Damiaan'.
Damiaans naamdag is op 10 mei, de dag dat hij in 1873 aankwam op Molokaï. Toeval of niet, op 10 mei zullen 97 van onze 137 vormelingen het sacrament van het vormsel ontvangen.
DAMIAANACTIE SINDS 1964
Dirk is niet enkel een uitstekende verteller, hij is ook een zeer geëngageerde vrijwilliger van 'Damiaanactie'. Damiaanactie is een Belgische medische non-profitorganisatie die zich, in de voetsporen van Pater Damiaan, sinds 1964 wereldwijd inzet voor mensen met lepra, tuberculose, leishmaniasis en andere ziektes die vooral de kwetsbaarste bevolkingsgroepen treffen.
Dirk vertelde ons meer over deze ziektes waarmee ze de strijd aanbinden om ze de wereld uit te roeien, want al deze ziektes kunnen behandeld worden. Tot op vandaag krijgt elke twee minuten iemand te horen: "Je hebt lepra". Dat zijn meer dan 200.000 mensen per jaar. Om lepra te stoppen, zijn er dringend meer middelen nodig. Daarom voert Damiaanactie op 24, 25 en 26 januari 2025 campagne tegen lepra en organiseert een sensibiliserings- en fondsenwervingscampagne. De opbrengst gaat naar hun gezondheidsprogramma's in het buitenland. Zo kunnen ze mensen met lepra opsporen en genezen. Tegelijk houden zij zich ook bezig met wetenschappelijk onderzoek, bijvoorbeeld naar preventieve behandelingen die de ziekte kunnen helpen voorkomen.
Na een vurig pleidooi van onze gastspreker om zich als christen ook te engageren voor anderen, keerden onze vormelingen van een boeiende en leerrijke namiddag terug naar huis.
VORMELINGEN STEKEN DE HANDEN UIT DE MOUWEN
Enkele van onze vormelingen hebben ook letterlijk de handen uit de mouwen gestoken en gaven het beste van zichzelf door samen met catechiste Kristin op zaterdag 25 januari in een supermarkt in Berchem spullen te verkopen ten voordele van de Damiaanactie. Dit getuigt van een enorme dienstbaarheid die leeft onder de vormelingen. Dank je wel voor jullie fantastische inzet!
Dirk Bellens
Meer info over Damiaanactie is terug te vinden op damiaanactie.be.