Beste vrienden van Christus,
Het is vanavond/vandaag Kerstmis. Vanavond/vandaag is “De genade van God, bron van heil voor alle mensen, op aarde verschenen,” (Tit. 2,11) en we hebben met onze eigen ogen de glorie van God aanschouwd. Het zijn een genade en glorie die onvoorwaardelijk en onverwacht zijn, een goddelijke verrassing inderdaad. Vanavond/vandaag zijn we vervuld met grote vreugde, maar ook met een grote verwondering en onwennigheid. God wordt mens in Jezus, Hij erkent zichzelf als een van ons, en houdt van ons zonder voorwaarde. God is kwetsbaar geworden door liefde, voor ons heil. We hebben het net gezongen in de tussenzang “Zo lief heeft God de wereld gehad dat Hij zijn eengeboren zoon heeft gezonden, opdat we allen zouden leven, en nooit verloren gaan”. Het kerstverhaal gaat om Gods Liefde die zo groot is dat ze mens geworden is in Jezus, ook voor u, ook voor mij.
Elk jaar bereikt ons deze vreugde opnieuw van Kerstmis tot Kerstmis “Want een Kind is ons geboren, een Zoon werd ons geschonken” (Js 9,5). In de eerste lezing, midden de duisternis van eenzaamheid en verlatenheid kondigt profeet Jesaja de vervulling van wat God lang geleden beloofd heeft aan zijn volk. Een belofte van Licht, vrede en vreugde. De kern van zijn boodschap is: “Het volk dat in het donker wandelt ziet een groot licht; een licht straalt over hen die wonen in het land van doodse duisternis. Gij hebt hun blijdschap vermeerderd, hun vreugde vergroot.” (Js 9,1-2).
Evenzo bracht de geboorte van Jezus licht in het donkere en sombere leven van een groep herders die lang geleden leefde. “Vrees niet, want zie, ik verkondig u een vreugdevolle boodschap die bestemd is voor heel het volk. Heden is u een Redder geboren, Christus de Heer, in de stad van David.” (Lk 2, 10-11). Dit verklaart dat het kind Jezus niet alleen voor Maria en Jozef geboren is. Dit kind is geboren als de Messias voor de herders en voor ons. “Hij is voor ons mensen en omwille van ons heil uit de hemel neergedaald; Hij heeft het vlees aangenomen en is mens geworden” zoals we elke zondag bidden in de geloofsbelijdenis. Hier ligt het wonder en de aantrekkingskracht van kerstmis: God wordt mens in Jezus omwille van ons heil.
Ik heb de laatste tijd behoorlijk over de herders nagedacht. We kennen het verhaal van de herders die in de velden woonden en tijdens die bewuste nacht over hun kudde waakten. Het perspectief van deze waakzame herders op Kerstmis kan in één woord worden samengevat als vreugde. Ze ontvingen goed nieuws van grote vreugde. Ze reageerden met vreugde, renden van vreugde, brachten het woord met vreugde voort en keerden terug met vreugde. Waar voorheen hun leven moeizaam was geweest, hadden ze nu richting. Waar voorheen hun leven zinloos leek, hadden ze nu een doel. Deze onwennige en eenvoudige herders waren de eersten die het pasgeboren kind Jezus vonden. Als je deze vreugde kent, kan je in het leven doorgaan, zoals de engelen deden, om God eer te geven; en je kunt die vreugde van hart en ziel bezitten die het begrip overstijgt.
En ik vraag me af, wat heeft het lied van de engelen, gezongen aan die Bethlehem-herders op de eerste kerstavond te zeggen aan ons die opnieuw luisteren naar het lied en in verschillende manieren in de duisternis van eenzaamheid en verlatenheid op een glimp van het licht wachten? Wat betekent het lied van de engelen voor hen, en wat zou het voor ons kunnen betekenen vanavond? En - hoe zou het kunnen klinken als we het zelf zouden leren zingen?
De sleutel tot dit alles is te vinden in dat engelachtige lied: Glorie aan God in de hemel en vrede onder zijn volk op aarde. En dit zijn niet twee verschillende dingen. Als men het zo mag uitspreken is met Kerstmis het eren van God in de hoogste hemel gekoppeld aan het werken voor vrede en gerechtigheid hier op aarde. Het is nu de gunstige tijd om helemaal opnieuw te beginnen als kerstmensen, om het lied voor onszelf te leren zingen, en zo te ontdekken hoe het in de praktijk zou kunnen zijn dat Jezus werkelijk de Heiland en de Heer is in deze trieste oude wereld.
Beste vrienden van Christus,
Onze samenleving heeft vandaag de neiging om Kerstmis te herleiden tot enkele intense maar korte momenten. De uitbundige boodschap van Kerstmis is niet gebonden aan enkele vluchtige gebeurtenissen zoals de versiering van de straten en dergelijke. Het kerstverhaal moet ons perspectief veranderen, niet alleen met Kerstmis, maar ook met het leven zelf. Voorbij de lichten en geluiden, is de nacht van de geboorte gekenmerkt door stilte. Een koude stille nacht. De kerstboodschap gaat over de realiteit dat God een mens wordt in Jezus als onderdeel van onze realiteit, met al het lijden en de onwennigheid die daarbij hoort. Door zijn geboorte, dood en opstanding zal God in Jezus opnieuw de hele schepping redden.
Laten we deze Jezus vanavond/vandaag prijzen met een vreugdevol hart; laten we zijn geboorte vieren met alles wat we hebben; en laten we dan God glorie brengen in de hemel door vrede en gerechtigheid te brengen aan zijn volk op aarde. De engelen zongen hun lied. Ze hebben het goed gedaan. Het is tijd dat we het voor hen leren zingen. Dat is waar het allemaal om draait in Kerstmis. Dit doen is deelnemen aan het kerstverhaal. Moge de Heilige Geest ons daartoe bezielen, Amen.
Zalige Kerstmis!
