Er is de afgelopen tijd zowel in Nederland als in België heel wat te doen geweest rond de vraag hoe gelovig wij tegenwoordig nog zijn. De cijfers van de verschillende onderzoeken waren voor België stukken slechter dan voor Nederland. Vooral in Nederland ontstond er achteraf een grote discussie over de vraag of het onderzoek wel de juiste vragen stelde. ‘Gelovig zijn en religieus zijn betekenen niet noodzakelijk hetzelfde’, zo luidde het. 'Ik hoef mij niet noodzakelijk te bekennen tot een bepaalde geloofsgemeenschap om te zeggen dat ik religieus ben' was een veelgehoorde reactie. Zo zijn er mensen die zich graag terugtrekken in de natuur en daar in contact komen met de kosmos, met de diepere grond van het bestaan. Voor anderen heeft het beoefenen van yoga iets te maken met religiositeit. Of anderen halen kracht uit het branden van een kaarsje bij een mariabeeld of een boeddhabeeldje op de schouw (heb je trouwens al gemerkt hoeveel boeddhabeelden je tegenwoordig in tuincentra kan kopen?). Opvallend is wel dat veel van die ‘nieuwe’ vormen van religiositeit vooral te maken hebben met het eigen individu, met de vraag hoe ik mij voel. Anderzijds heb ik zelf toch de ervaring dat dit voor mij slechts maar ten dele iets met religiositeit te maken heeft. Religie komt immers van het Latijnse ‘religare’, wat verbinden betekent. En verbinden kan dan te maken hebben met het in verbinding komen met jouw eigen diepere zelf, met God, maar zeker ook met de anderen. Om te geloven heb ik andere mensen nodig, heb ik een gemeenschap nodig. En het is nu juist die gemeenschap die vaak ontbreekt in veel nieuwe vormen van religiositeit, die blijkbaar meestal voortkomen uit het individu. Maar religieus ben je niet in je eentje. Wat voor samenbindende kracht kan er niet uitgaan van een gemeenschap? Op zo’n plek zien mensen naar elkaar om, dragen ze zorg voor elkaar, daar ontstaan vaak diaconale initiatieven voor diegenen die het in onze samenleving niet halen. Zo’n gemeenschap is voor veel mensen vaak een haven van rust en troost. Mochten we hopen dat dit nooit verloren gaat.
Opvallend is wel dat veel van die ‘nieuwe’ vormen van religiositeit vooral te maken hebben met het eigen individu, met de vraag hoe ik mij voel. Anderzijds heb ik zelf toch de ervaring dat dit voor mij slechts maar ten dele iets met religiositeit te maken heeft. Religie komt immers van het Latijnse ‘
