Buitengewoon jubeljaar

Het Heilig jaar dat door de Kerk werd ingesteld, is ondertussen begonnen. Men heeft het genoemd: een buitengewoon jubeljaar van de barmhartigheid. Het woordje "barmhartigheid" is de laatste tijd misschien wat 'ondergesneeuwd': het voelt aan als wat ouderwets en wordt zeker in een courante taal niet meer gebruikt. Het doet denken aan "erbarmen", wat ongeveer hetzelfde betekent, of aan "genade", wat nog wel gebruikt wordt om een speciaal voorrecht van de koning aan te duiden (namelijk om bepaalde veroordeelden 'vrij' te spreken van straf), maar voor de rest niet meer in de dagelijkse taal zit. We hebben er in de pastorale ploeg wat naar gezocht, maar hebben ook niet onmiddellijk moderne woorden gevonden die ditzelfde uitdrukken. Niet alleen de woorden, maar blijkbaar is de werkelijkheid zelf - het barmhartig zijn - niet meer van deze tijd. Wie zei daar dat onze tijd wel eens ongenadig uit de hoek komt ("ongenadig" is immers een woord dat niet ouderwets aandoet...)

Wil dat zeggen dat we geen nood meer hebben aan barmhartigheid en dat het een goede evolutie is dat deze werkelijkheid verdwijnt? Nee. Integendeel: we stellen vast dat er juist heel erg veel nood is aan dit gegeven. Hoeveel vluchtelingen rekenen vandaag op ons erbarmen? Hoezeer maken de spanningen in onze samenleving ons bewust dat een ongenadige samenleving eigenlijk geen 'menselijke' samenleving is? Of wij zelf: wie wat eerlijk naar zichzelf durft kijken weet toch dat barmhartigheid niet in de eerste plaats iets is dat wijzelf aan anderen geven, maar iets dat we van God krijgen. En dat ons juist in staat stelt om zelf barmhartig te zijn. Is barmhartigheid niet in zekere zin een ander woord voor Gods Liefde? Met andere woorden: juist de kern van de zaak...

Het was misschien wel de hoogste tijd om een jaar van de Barmhartigheid uit te roepen. Misschien zou het ons helpen om een moderner woord te vinden voor deze werkelijkheid. Ik hoorde op een bepaald moment de suggestie "inzitten": "ik zit met jou in". (Het doet trouwens denken aan Barmhartigheid, in de zin dat dit woordje verwant is met het woordje "baarmoeder"...)

Een suggestie...?

Tony, pastor