In de voetsporen van Paulus

Paulus’ visie op ‘Kerk-zijn’

De reeks ‘In het voetspoor van Paulus’ bracht ons groepje geïnteresseerden voor een laatste keer dit seizoen samen op woensdag 3 juni in de pastorie. Bij elke samenkomst wist pastor Gino ons telkens weer te boeien met een nieuw thema gaande van enkele biografische aanzetten, Paulus’ theologie en christologie, ethiek gezien vanuit Paulus... waarbij we iedere keer ook één of enkele fragmenten uit de vele brieven van Paulus samen lazen en probeerden te begrijpen. ‘Begrijpen’ inderdaad want de teksten van Paulus zijn geen gemakkelijke verhalen. Integendeel, ze dagen ons telkens weer uit en zetten aan tot nadenken, reflectie, verdieping.
Ik was dus erg benieuwd waarover we het tijdens deze laatste bijeenkomst zouden hebben.

Wat is de visie van Paulus op ‘kerk-zijn’? Een nog altijd héél actueel thema! Voor we een fragment uit een brief aan de Korinthiërs bespreken, schetste pastor Gino drie beelden die Paulus vaak gebruikte om over de gemeenschap te spreken. In de tijd van Paulus was er nog geen sprake van ‘kerk’ al zijn er in die tijd wel belangrijke aanzetten voor gegeven. De eerste christengemeenschappen waren samengesteld uit Joden en zij bleven uiteraard de Joodse wetten volgen maar ze geloofden wel in Jezus en dat Hij verrezen was. Stilaan werden ook heidenen tot christen gedoopt en zo ontstonden gemengde gemeenschappen. Paulus was er groot voorstander van om ook heidenen in Christus te laten geloven maar niet iedereen was het daarmee eens. Dat gaf dus wel wat spanningen.

Paulus gebruikte ‘ecclesia’, of ‘kerk’, als eerste beeld om te spreken over de gemeenschap van Efese bijvoorbeeld. ‘Ecclesia’ in de betekenis : ‘bijeengebracht door God’. ‘Gemeenschap’ is dan weer een ander beeld dat vooral bij de Grieken veel bijval genoot. Maar Paulus legde de nadruk op ‘broederlijk delen’ én verbondenheid over de grenzen heen. We zijn verbonden met Christus maar daardoor ook verbonden met elkaar. Dat schept een band, een eenheid. Een derde nog plastischer beeld dat Paulus gebruikte is dat van ‘het lichaam’. Paulus las de tekenen des tijds. Het lichaam was ook toen een populair beeld. Het toont de verscheidenheid van een gemeenschap maar tezelfdertijd ook de eenheid. De brief aan de Korinthiërs (1 Kor 12, 12-28) die we samen lezen en bespreken maakt dat alles heel duidelijk. Maar de beeldspraak van Paulus leidt ook wel tot verschillende visies, invalshoeken en interpretaties. Dat we daarover in gesprek kunnen gaan, luisteren naar elkaar, maakt deze avond ook zo boeiend. Het maakt ons rijker als we bereid zijn van gedachten te wisselen. Of zoals Paulus het zelf formuleert in vers 27 ‘u bent het lichaam van Christus, en ieder van u is van dit lichaam een onderdeel’. Voorwaar een uitdagende opdracht voor ieder van ons!

Ria