Kerk zijn vandaag

Wat is de grootste realisatie van de Kerk? Over die vraag kan uiteraard getwist worden, maar ik kan me voorstellen dat er heel wat mensen zijn die menen dat de grootste prestatie erin gelegen is dat de Kerk nog steeds bestaat - en dat dus al bijna tweeduizend jaar. Er is geen enkele menselijke realiteit, die al zo lang bestaat en het is dan ook echt niet verwonderlijk dat velen in dit lange bestaan van de Kerk Gods hand zien - of toch het werk van zijn Geest.

Dat neemt niet weg dat zeer veel mensen, die in de Kerk actief zijn, zich zeer sterk inzetten voor dit voortbestaan. Velen menen dat het juist de bedoeling is om zoveel mogelijk de dingen onveranderd te laten voortbestaan. Het lijkt wel alsof ze in dit onveranderlijke een uitdrukking zien van Gods werkzaamheid, Hij die zelf eeuwig is. Je vindt dit op alle vlakken: van de kleinste kapel tot in het Vaticaan zelf worden veranderingen zelden algemeen toegejuicht.

Anderzijds betekent voortbestaan tegelijk ook aanpassen. Al was het maar omdat het leven zelf zich aanpast. Toen er nog slavernij bestond, had de Kerk daar een ander standpunt over dan vandaag. Toen er nog geen elektronische media bestonden, had de Kerk daar uiteraard nog geen visie over, vandaag wel. Rond vragen van de zorg voor het milieu zegt de Kerk vandaag andere dingen dan pakweg een eeuw geleden. Het leven zelf verandert, de vragen veranderen, dus wordt ook de Kerk zelf telkens opnieuw uitgedaagd om haar positie opnieuw te bepalen.

Eigenlijk betekent overleven niet in de eerste plaats de kunst om alles bij het oude te laten, maar de kunst om zich op de juiste wijze in te schrijven in de actuele tijd. Het is zoals elke generatie minstens een beetje afstand neemt van de vorige, om haar eigen weg te kunnen gaan,  al gebeurt het vaak dat die vorige dat slechts met lede ogen aanziet. Maar dat is nu eenmaal de evolutie van het bestaan. En God zelf, de Eeuwige? Er is een tijd geweest dat men van God zei dat Hij onveranderlijk was, onbewogen. Vandaag ziet men het anders: als Hij vandaag mensen liefheeft die er gisteren nog niet waren, dan moet het wel zijn dat Hij mee beweegt en zich laat raken door wat mensen meemaken...

Wat is de conclusie voor onze gemeenschap? Dat we zeker achterom moeten kijken en zien vanwaar we komen. Maar vooral ook dat we ons daartoe niet mogen beperken en dat we in de eerste plaats vooruit moeten kijken en zien waar we naartoe gaan. Of het nu gaat over catechese, over zondagsvieringen, over kerkgebouwen... 'wie de hand aan de ploeg slaat en achterom ziet, is onwaardig voor het Rijk Gods', zegt Jezus er zelf van. Het vraagt moed om vooruit te kijken. Maar laten we dat toch vooral doen!

Tony, pastor