Op het feest van Allerheiligen 2010 is oud-deken Emile De Munck negentig jaar geworden. Voor ons meer dan reden genoeg om hem een bezoekje te brengen, onze verjaardagswensen over te maken én hem aan u voor te stellen…
Laten we eerst even teruggaan in de tijd. U is dus negentig jaar geleden geboren?
Emile De Munck: ja, ik ben geboren in Halle in 1920 op Allerheiligen en ik ben de oudste van zes jongens en heb gestudeerd in het Institut Notre Dame in Kuregem. Die school was gekend voor de vele priesterroepingen. De directeur van de school moedigde de jongens aan: ‘vous avez la vocation pour être prêtre’. Zo ging dat hé ! Het was een andere tijd. En als oudste was het bijna normaal dat ik naar het seminarie zou gaan.
Hoe reageerden uw ouders?
Ze waren fier! Fier, fier, fier! Dat was een eer om een zoon te hebben die priester werd.
In 1939 ben ik in het seminarie ingetreden. We waren met 135 in één jaar! Daarvan zijn er 95 gewijd in 1945. Nu zijn we nog met elf: zes Nederlandstaligen, die bijna allemaal in een rusthuis vertoeven en vijf Franstaligen.
En uw priesterwijding, was dat in Halle?
Emile De Munck: neen het was in Mechelen en omdat we met zo velen waren besliste kardinaal Van Roey om onze groep in twee te delen en over twee dagen te spreiden. De priesterwijding begon ’s morgens om 7 uur en duurde tot half twaalf en wij moesten nuchter blijven. Dat was erg kort na de oorlog en wij waren allemaal nog een beetje flauw door de voedselschaarste.
Is u na uw priesterwijding onmiddellijk pastoor geworden in een parochie?
Emile De Munck. Ik ben eerst leraar geweest in het ‘Institut Saint Louis’ dat was van 1945 tot 1953. Pas in 1953 werd ik onderpastoor Sint Gillis. Ik was tweetalig en werd benoemd als proost van KAV, KWB en Davidsfonds. Er waren verschillende missen van zes uur ’s morgens tot elf uur en die waren allemaal in het Frans. En ik zegde aan de toenmalige Deken dat is toch niet mogelijk. En hij liet mij toe om de veertien dagen enkele woorden te zeggen in het Nederlands. In die tijd was wel alles in de mis in het Latijn hé. Alleen de homilie was in het Frans. Maar ik werd beschouwd als een flamingant omdat ik enkele woorden Nederlands sprak!
Hoe en wanneer is u van Sint-Gillis in Schaarbeek terecht gekomen?
Emile De Munck: in 1967 werd ik benoemd tot pastoor van de Sint-Suzannaparochie van Schaarbeek om mij toe te laten mijn persoonlijke visie te realiseren.
Het Vaticaanse Concilie had plaats van 1962 tot 1965. Ik ben dus juist erna in Sint-Suzanna aangekomen. Alles was nog in het Latijn. Ik heb zelf het altaar moeten veranderen. Dat was niet evident want er waren mensen die dat niet zagen zitten. In het begin was er nog één mis in het Gregoriaans want er bestond een Gregoriaans koor. Alle andere missen schakelden over naar de volkstaal. Op zaterdagavond deed ik om 17 uur één mis in het Nederlands.
Als pastoor mocht u uw eigen visie toepassen. Wat was die visie?
Emile De Munck: deelname van mensen aan de organisatie van de gemeenschap. Het is niet alleen de pastoor die de parochie leidt, hij moet zich laten bijstaan. De meeste parochianen waren Franstalig en op vergaderingen moest ik toch soms de mensen tegenspreken en erop wijzen dat er ook een Vlaamse gemeenschap bestaat. Het waren moeilijke tijden!
Wanneer is u dan Deken geworden en veranderde dat veel in uw leven?
Emile De Munck : in 1981 ben ik deken geworden en zonedeken in 1983 nadat Paul Lanneau, die zonedeken was, als hij hulpbisschop is benoemd. Ik volgde hem op en ben twintig jaar deken geweest. Als deken moest ik veel meer vergaderen en problemen oplossen. Want niet alle priesters waren van dezelfde opinie en dat was moeilijk op gebied van reorganisatie van de kerk zo vlak na het concilie. Er waren de conservatieven en de progressieven in die tijd en die moest ik proberen met elkaar te verzoenen. Op Witte donderdag kwamen alle priesters ’s middags samen eten. Ik nodigde ook pastorale werkers uit en dat waren vaak vrouwen. Dat was een hele historie want drie priesters zijn toen buiten gegaan. Ze zeiden: het is de dag van de priester en niet van de leken. Ongelooflijk hé! Nu is er een heel andere mentaliteit.
U is nu op rust gesteld maar uw dagen blijken nog goed gevuld te zijn?
Emile De Munck: ik woon nu in de pastorie van Sint Albertus en kan hier nog altijd dienst bewijzen. . Ik ben sinds 1978 ook aalmoezenier in het universitair ziekenhuis Erasmus in Anderlecht samen met verschillende leken. Zieken hebben nood aan gesprek, aan meeleven. Alleen maar daar zijn, om te luisteren. Niemand spreekt hen aan en als de familie komt, dan spreken die over hun problemen .
En ik houd me ook bezig met de Franstalige scoutsbeweging. Ik heb in de zomer zes kampen gedaan. Ze verwachten mij. Ze doen de plechtigheid van de geloften niet zonder mij. Ik vier met hen ook eucharistie, iedere maand op zondagnamiddag om vijf uur in de kerk van Sint-Albertus.
Hoe ziet u zelf de toekomst?
Emile De Munck: wie had ooit gedacht dat we in de kerk met zoveel problemen zouden geconfronteerd worden. Dat heeft toch een ferme deuk gegeven. Maar de mensen die ik tegenkom moedigen mij aan en zeggen: ge moogt de armen niet laten hangen. Ze blijven geloven.
Voor veel mensen is het ook moeilijk om te begrijpen waarom zoveel missen worden afgeschaft. Ze weten niet meer waar naartoe. Een oplossing bieden is moeilijk. Maar mensen die getrouwd zijn en die actief zijn, zouden ze kunnen priester wijden. Ook zusters laten werken in de kerk. Mgr. De Kesel heeft het zelf gezegd: er zouden deuren moeten opengezet worden. Men moet meer macht geven aan leken, meer verantwoordelijkheid delen. Er zal een andere weg moeten bewandeld worden.
Van harte dank deken De Munck voor uw jarenlange en nog altijd voortdurende inzet op zovele terreinen!
Ria
