“Wij willen ons bij U aansluiten want we hebben gehoord dat God met U is” (Zacharia 8,23)
Welkom beste zoeker naar geloof in Christus,
Volwassenen, ouder dan 14 jaar, die zich aanbieden om gedoopt te worden, noemen we "catechumenen": God spreekt hen aan en vindt weerklank in hun leven.
Aanspreekpunt
Diocesaan verantwoordelijke voor catechumenaat is diaken Martin Todts.
Interessant en overkoepelend contact
Diocesaan verantwoordelijke voor catechese, jeugd en gezinspastoraal is bisschoppelijk gedelegeerde Geert De Cubber.
Verantwoordelijken per dekenaat: vind hier de lijst (01-01-2023)
Geroepen worden
Christen zijn of worden is niet zo vanzelfsprekend. Je kan het ook niet op je eentje. Gelovige gemeenschappen, parochies, zijn daarom geroepen om catechumenen te onthalen en met hen de weg naar volwassen geloven te gaan. De catechumenaatsweg geeft in lengte en tijd de richting aan voor de voorbereiding op en de viering van de sacramenten van doopsel, vormsel en eucharistie.
Waaraan kunnen mensen die christen willen worden zich verwachten?
Het catechumenaat duurt minstens een jaar. Ingroeien en onderscheid zijn belangrijk en vergen tijd. Alvorens het doopsel plaatsvindt in de Paaswake, gaat er minimaal een Kerstmis en een Pasen, een winter en een zomer zo u wil, aan vooraf. Hierdoor is er duidelijk en bewust een onderscheid met de voorbereidingstijd van de kinderdoop.
Het catechumenaat is geritmeerd door catechetische perioden en liturgische vieringen met gepaste rituelen. De 'Orde van dienst voor de viering van de initiatiesacramenten voor volwassenen' is hier de leidraad. (Online bestellen). De zondagseucharistie als ontmoetingspunt voor de christenen mag in dit alles het referentiepunt zijn.
Na een verkennende fase (pre-catechumenaat), waarin in overleg met de parochie een begeleider wordt gezocht, starten de geloofsleerlingen het catechumenaat. De parochieploeg wordt tevens in kennis gesteld, zij kijken mee uit naar parochiale begeleiding. Het verdient aanbeveling in groepsbegeleiding te voorzien.
De verkennende fase wordt afgesloten met de opname in het catechumenaat tijdens een viering in de parochie, uiterlijk op de 1ste zondag van de advent, bij voorkeur in dezelfde kerk en geloofsgemeenschap als de paaswake.
Na de opnameritus beginnen de geloofsleerlingen hun catechumenale weg, de verdere ontdekking van het geloof aan de hand van het evangelie. Dit is de volgende fase en een traject dat hen zal voorbereiden op het ontvangen van de drie initiatiesacramenten (doopsel, vormsel, eucharistie) in de paaswake.
Men kan hen tijdens deze periode ook in contact brengen met groepen/mensen die een diaconale taak op zich genomen hebben en die dit beleven als ‘handen en voeten geven aan het geloof’. Men kan de geloofsleerling uitnodigen om zich in te zetten ten dienste van de gemeenschap. We kiezen voor een plaatselijke werking in voldoende ruim verband.
De bisschop houdt eraan de catechumenen tijdens deze fase te ontmoeten in Gent en verwacht een getuigend briefje van de catechumenen.
We kijken ook uit naar een gezamenlijk diocesaan ontmoetings- en catechesemoment.
Op de eerste zondag van de 40-dagentijd komen alle geloofsleerlingen, vergezeld door hun begeleider(s) en peter en meter samen, voor de viering van de uitverkiezing tot het doopsel en de naamopgave in de kathedraal van Gent. De catechumenen krijgen van de bisschop een paarse sjaal overhandigd. De band met de bisschop wordt hierdoor gerealiseerd.
Na deze viering volgen de doopleerlingen een laatste intense voorbereidingstijd, de derde fase, naar de paaswake. Tijdens de 40-dagentijd voorziet de Orde van dienst enkele tussentijdse vieringen in de parochie, zoals de overhandiging van de Geloofsbelijdenis en het Onze Vader.
De Paaswake is het uitgelezen moment voor de bediening van de initiatiesacramenten in de parochie.
De periode tussen Pasen en Pinksteren, vierde fase, is een periode van ingroeien in het mysterie van de ontmoeting met Jezus Christus. Ook na het doopsel blijft de begeleider de nieuwgedoopte (neofiet) hierbij begeleiden. In deze paastijd is er nog een diocesaan ontmoetingsmoment waarin we terugblikken op de doopervaring.
Vormsel voor volwassenen
Ook voor ‘vormselkandidaten’ - volwassenen die reeds gedoopt zijn en die de voltooiing van de initiatie vragen door het vormsel - is een voorbereidingstijd wenselijk. Hun vormsel wordt in de regel toegediend door de bisschop tijdens de paaswake of in de paastijd.
Materiaal nuttig voor begeleiders
• Decreet over het catechumenaat (bisschoppenconferentie - 12.02.2020 - ingaand op 01.09.2020)
• Schema bij de opbouw van het catechumenaat voor volwassenen