Op zondag 14 mei 2023 vond in Mechelen voor de 750ste keer de Hanswijkprocessie plaats. Een traditie die teruggaat tot 1273.
De oorsprong van de Hanswijkse processietraditie is trouwens niet geheel vreemd aan de tijden die we recent hebben beleefd. In 1272 overkwam de stad van de ‘Maneblussers’ groot onheil. Het ronddragen van het Hanswijkse Mariabeeld bracht toen heil. Daarop volgde in 1273 de belofte om jaarlijks een gebedstocht te houden, uit dankbaarheid. Zo ontstond en groeide de Hanswijkprocessie.
Hoopvolle boodschap
Iedereen wordt op één of ander moment in zijn leven geconfronteerd met de vraag: Waarom leven wij? Waartoe werden wij geboren? Naar waar, wat of wie zijn wij op weg? Wat is de zin van ons leven en hoe kunnen we op de beste manier door het leven gaan?
De Hanswijkprocessie probeert hierop in woord en beeld een antwoord te geven.
De eerste groep brengt ons bij de schepping. God is liefde en wil Zijn liefde delen met anderen. Daartoe heeft Hij de mens geschapen: Hij nodigt ons uit om ‘ja’ te zeggen op zijn aanbod van liefde, om binnen te treden in die liefdesrelatie maar dit wel in volle vrijheid. We kunnen dus zowel ‘ja’ als ‘neen’ zeggen! In de Bijbelse groepen tonen Abraham, Mozes, Maria en tenslotte Jezus zelf hoe het ‘ja’ zeggen aan de soms blijkbaar onmogelijke toestanden van het leven en vooral het ‘ja’ zeggen aan God door alle moeilijkheden heen, altijd leiden tot een dieper en onverwacht geluk. In Jezus is God zelf onder ons, mensen, komen wonen en heeft Hij ons door het lijden, de dood en de verrijzenis van Jezus voorgoed bevrijd van de macht van de dood. Dit is dan ook de hoopvolle “Blijde Boodschap” die Jezus ons is komen brengen: hoe wij van bij onze geboorte op weg zijn om – met vallen en opstaan – nu al binnen te treden in die liefdesrelatie met God, een liefdesrelatie die ten volle tot ontplooiing zal komen wanneer we, over de dood heen, voorgoed thuis gekomen zullen zijn bij de Vader.
De Blijde Boodschap verkondigen
Al wie deze Blijde Boodschap ontvangen heeft, wordt geroepen om deze Blijde Boodschap ook te verkondigen aan alle mensen om hem heen. De volgende processiegroepen tonen dan ook hoe dit vroeger en nu gebeurd is in onze streken: de verkondigers Rumoldus en Gummarus, de ontstane Mariaverering in de 10de eeuw, de zorg om de armen van Margaretha van York in de tijd van de Bourgondische hertogen, Margaretha van Oostenrijk die haar eigen levensplannen opzij zette, om de opvoeding van haar neefje en nichtjes op zich te nemen en landvoogdes van de Zuidelijke Nederlanden te worden. En deze verkondiging gaat door tot op vandaag!
De Hanswijkbasiliek als bedevaartsoord is onlosmakelijk verbonden met de jaarlijkse Hanswijkprocessie. Samen vormen ze het “Hanswijkgebeuren”. De geschiedenis leert ons dat er reeds in 988 een speciale verering tot Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk is ontstaan. De jaarlijkse Hanswijkprocessie vindt haar oorsprong in een belofte die de Mechelaars van toen in 1272 hebben gedaan: Maria elk jaar in processie door de stad te dragen uit dankbaarheid voor verkregen gunsten. En dat doen we nu nog altijd… Daarmee is de Hanswijkprocessie één van de oudste processies van ons land, ingebed in een lange traditie. Op zondag 14 mei 2023 vierden we het 750-jarig bestaan van de processie!
Het mirakel van de Brusselse poort in 1272 dat geschiedde onder het zingen van de woorden “Monstra te esse matrem – Toon dat gij onze moeder zijt”, leidde tot de belofte om elk jaar het beeld van O.-L.-Vrouw van Hanswijk in processie doorheen de stad Mechelen te dragen. Een belofte in het verleden die we blijven nakomen uit dankbaarheid tenzij in tijden van oorlog, pandemieën, … Waarom nu nog een processie houden? Een jarenlange traditie mag men niet zomaar verbreken: wie zijn verleden niet kent, heeft ook geen toekomst meer. De processie is wel geëvolueerd met de tijd. Thans is het een gebeuren van hoog artistiek niveau. Kijk naar de prachtige kostuums, de wagens en de uitwerking. Geen défilé meer van voorbijtrekkende groepen maar een zeer dynamisch geheel met veel acties die beelden tonen waarin iedereen zich kan herkennen vb. de vreugde bij de geboorte van een kind maar ook de pijn bij ziekte, lijden en dood. Maar de processie draagt ook een boodschap van hoop uit: het toont ons onze levensweg. Vanwaar komen we en waar gaan we naartoe? Maria is hierbij onze gids. Zij is dezelfde weg gegaan en begeleidt ons op onze levensweg om uiteindelijk het volle geluk te vinden bij God.
