Bavo van Gent, geboren als Allowin in 589, raakte na het overlijden van zijn vrouw in een diepe emotionele crisis. Hij trad toe tot een klooster gesticht door Amandus in Gent (later bekend als de Sint-Baafsabdij) en nam de naam Bavo aan. Na enkele jaren besefte Allowin dat het kloosterleven niet zijn ware roeping was, verliet hij de abdij en zwierf rond als kluizenaar in de Mendonkstreek, volgens de legende slapend in een holle boom. Door zijn sobere levensstijl verwijderde hij zich van materiële zaken en leefde in harmonie met de natuur, zonder deze te verstoren.
Voor de Bavoparochie wilde beeldhouwer Markus Bundervoet een sculptuur maken van deze legende, maar vond geen geschikt materiaal dat voldeed aan de vereiste van een nul-ecologische voetafdruk. Tot hij in aanraking kwam met Dominique Maes, die bezig was met de ontwikkeling van een klimaat-neutraal en circulair materiaal voor artistieke doeleinden. Ze besloten de uitdaging aan te gaan. Markus boetseerde een eigenzinnige interpretatie van Bavo in klei, met een zwaard en een valk op de hand. Dominique creëerde vervolgens een mal met een steunstructuur die geschikt was om een afgietsel van Bavo te maken. Markus selecteerde een kleur en textuur voor de smeltsteen, wat bepalend was voor de keuze van de grondstoffen, want ook het toevoegen van pigmenten wordt vermeden: de oorspronkelijke kleur van de gerecycleerde kunststof wordt gebruikt. Twee versleten, witte tuinmeubelen werden vermalen en intens gemengd met aardse mineralen bij 200°C om de smeltsteen zijn kenmerkende 'steenachtige' uitstraling te geven. Hiervoor werd een speciale mixer gebouwd om het hard labeur op te vangen. Daarna werd de mal laag voor laag opgebouwd en werden de twee helften uiteindelijk samengesmolten en afgewerkt met een hete-lucht pistool en paletmes.
Smeltsteen is een klimaatneutraal composiet vervaardigd uit gerecycleerde kunststoffen en harde, meestal aardse elementen zoals rivierzand, klei, leem, kalk of gerecupereerde bouwmaterialen. Dit composiet kan herhaaldelijk worden gesmolten en hergebruikt, waardoor het een circulair materiaal is. Momenteel wordt smeltsteen onderzocht als materiaal voor artistieke sculpturen en design toepassingen. Diverse verwerkingsmethoden worden getest en veldproeven worden uitgevoerd om de duurzaamheid te bestuderen. Het is momenteel nog niet commercieel verkrijgbaar, aangezien er ook gewerkt moet worden aan de logistiek voor het verzamelen en hergebruiken van het materiaal.
Het volledig afzien van bezittingen en consumptie is een extreem gedrag dat klimaatethiek en respect voor biodiversiteit met zich meebrengt. Het creëren van een sculptuur van Allowin in circulair ‘smeltsteen’ is dan ook een uiterst coherent idee, waar Markus mee naar voor kwam.
Dominque Maes
Het nieuwe Bavobeeld werd door priester Chris gewijd in de Bavoparochieviering van 6 oktober 2024 en krijgt momenteel onderdak in de nieuw ingerichte Sint-Catharinakerk van Wachtebeke, één van de kerken in onze Bavoparochie.