Bij de terugblik kon u lezen over de tweedaagse bezinning die ik met een honderdtal pastores van Brussel meemaakte in Blankenberge. Ik wil u graag laten delen in de eerste inleiding die zuster Anne Peyremorte daar gaf vanuit het verhaal van de kromgebogen vrouw. Een verhaal van opgericht worden en flexibel worden en zeer passend bij onze veertigdagentijd, tijd van bekering en ommekeer.
Het verhaal bij Lucas 13,10-17
Eens onderrichtte Jezus op sabbat in een van de synagogen, toen er plotseling een vrouw kwam die – bezeten door een geest – achttien jaar lang ziek was; zij was kromgebogen en kon zich in het geheel niet oprichten. Toen Jezus haar zag riep Hij haar bij zich en sprak: 'Vrouw, ge zijt van uw ziekte verlost.' Hij legde haar de handen op en op hetzelfde ogenblik richtte zij zich op en zij verheerlijkte God. Geërgerd omdat Jezus op sabbat genas, nam nu de overste van de synagoge het woord en sprak tot het volk: 'Zes dagen zijn er waarop gewerkt moet worden. Komt u dus op die dagen laten genezen en niet op de sabbatdag.' Jezus gaf hem ten antwoord: 'Huichelaars! Maakt niet ieder van u op sabbat zijn os of ezel van de voederbak los om hem naar de drinkplaats te voeren? En behoorde dan deze vrouw – nog wel een dochter van Abraham – die niet minder dan achttien jaar lang door de duivel is gebonden, niet van die boeien bevrijd te worden op de sabbatdag?' Toen Hij dit zei stonden al zijn tegenstanders beschaamd. Maar heel de menigte verheugde zich over al de heerlijke daden die Hij verrichtte.
Twee mensen die niet flexibel zijn
Een vrouw, dubbelgevouwen. Dan zie je alleen je eigen voeten. Ze kan nog lopen en is naar de synagoge gekomen. Maar ze ziet zo niet meer de horizon. Allerlei lasten kunnen ons krom laten lopen en dan hebben we geen breed perspectief meer. En toch kan de band met Christus blijven. De vrouw kwam immers naar de synagoge en wordt door Jezus gezien.
Er is ook de overste van de synagoge die zegt dat met op de andere zes dagen moet komen om zich te laten genezen. Hij heeft het liefst de regels te volgen en te laten toepassen. Maar in dat Rijk van God moeten we kunnen zien en horen op een dieper niveau. Dat vraagt tijd, flexibiliteit, verder dan de gebruikelijke regels en de drukke agenda’s.
In ons leven wonen vaak zowel de kromgebogen vrouw als de leider van de synagoge. Het kan goed zijn om in momenten van stilte ons af te vragen wanneer we verstijfd zijn. Wat doet ons gebukt gaan, zoals de vrouw? Wat maakt ons rigide zoals de leider van de synagoge?
De troublemaker: de boze geest, Satan
Hij wordt tot drie maal toe in deze tekst genoemd.
De menigte
We weten dat ze er is want er staat dat Jezus in de synagoge onderrichtte. Vervolgens wordt de menigte aangesproken door de leider van de synagoge. Dat laatste is opvallend: de verantwoordelijke van de synagoge richt zich niet tot Jezus maar tot de menigte, hoewel het toch Jezus is die de vrouw genezen heeft. Alsof de leider niet durf te zeggen aan Jezus: ‘stop met goed te doen op de sabbat’. Soms is het makkelijker om te klagen tegen een menigte dan te argumenteren tegen één persoon. In elk geval brengt twee reactie te weeg bij de mensen: schaamte en vreugde. ‘Toen Hij dit zei stonden al zijn tegenstanders beschaamd.’ Maar de hele menigte was verheugd over de indrukwekkende dingen die Jezus deed (v.17).
Over het algemeen houden we er niet van om ons te schamen: we geven er de voorkeur aan om meteen in vreugde te zijn. Soms geven we er de voorkeur aan om onze stijfheid en ons onvermogen te ontkennen, om meteen in vreugde te rennen! Het is goed om blij te zijn, maar soms is het ook goed om door deze fase van schaamte te gaan, zoals de tegenstanders van Jezus in dit verhaal.
Naar Jezus kijken
Jezus is er, aanwezig en hij onderwijst en hij ziet de gekromde vrouw. Hij ziet het en neemt het initiatief. Als u een leraar bent of als u al eens het woord hebt weet u hoe vervelend het is om onderbroken te worden, omdat we de draad van onze gedachten kwijtraken…
Maar het lijkt Jezus absoluut niet te deren. Hij onderwijst, en terwijl hij dat doet, merkt hij de gekromde vrouw op en neemt hij het initiatief. Hij richt zich op haar, alsof er niets dringender op de wereld is dan om voor deze vrouw te zorgen, die hem bovendien niets heeft gevraagd!
De genezing van de vrouw lijkt zo eenvoudig: hij spreekt over "bevrijding" in vers 12: "Vrouw, u bent bevrijd van uw kwaal". Hij legt zijn handen op haar en de vrouw staat op en brengt eer aan God.
Een kleine opmerking: de vrouw prijst niet Jezus als ze overeind komt, maar ze prijst God!
Jezus en de leider van de synagoge
Na het verlichten van de vrouw gaat Jezus ook proberen de leider van de synagoge te verlichten, en hij doet dit op een krachtige manier! De man dringt aan op wat juist is om te doen, maar Jezus argumenteert door te wijzen op wat iedereen zonder uitzondering doet, maar vanuit een ander perspectief. Bij de opmerking "Het past niet om op de sabbat te genezen", gaat Jezus niet beginnen onderhandelen over de dagen waarop het wel of niet goed is om te genezen. Hij verplaatst het debat. Hij neemt het beeld van het losmaken: gebonden zijn - bevrijd worden. Als iedereen in staat is om een dier los te maken om het te laten drinken, dan maakt hij ook de vrouw los die "al 18 jaar gebonden is".
Vrijheid van Jezus
Tenslotte nodigde zuster Anne ons uit om in deze tekst de tijd te nemen om de ongekende vrijheid van Jezus te overdenken: de vrijheid om te onderwijzen, de vrijheid om te stoppen met onderwijzen om te genezen, de vrijheid om de uitspraken en logica die opsluiten te verschuiven ... en om zijn gesprekspartners tot schaamte en verbazing te brengen: God is hier!
Ook wij worden uitgenodigd om die vrijheid van Jezus te overdenken om zelf meer en meer vrije mensen te worden. Laten we er in de veertigdagentijd verder werk van maken.
Pastor Guido met dank aan zuster Anne Peyremorte.
