Deze kernachtige slogan vormt het thema voor 2022-23 van IJD (Jongerenpastoraal Vlaanderen en Brussel). Een heel jaar lang konden plussers en jongeren met dit thema aan de slag tijdens hun activiteiten. Ook het Pluskamp begin juli is hierrond opgebouwd. Het komt er al snel aan: van 3 tot en met 8 juli zijn we te gast in de Don Boscoschool in Haacht, net als vier jaar geleden. Even dat thema voorstellen.
Uitgangspunt voor het thema
Binnenstebuiten, dat betekent dat wat in jou leeft, je ook graag naar buiten laat komen, het toont aan de wereld. Mensen rondom ons weten vaak weinig van de schatten die we in ons dragen, van onze dromen, onze verwachtingen, van onze diepste overtuigingen, van ons geloof. Vaak zijn het alleen onze beste vrienden of vriendinnen aan wie we er iets meer over vertellen. Zou de wereld er niet mooier van worden als er wat meer van ons binnenste naar buiten kwam? Ook ons geloof vraagt om zich te laten delen, zelfs God die in ons diepst binnenste aanwezig is, wil naar buiten. Binnenstebuiten!
Bijbelverhalen in dat thema
In de Bijbel lezen we voortdurend over zo’n ervaringen. Wanneer Maria het nieuws krijgt dat ze moeder gaat worden, staat ze op en haast ze zich op weg om dat goede nieuws te delen met haar nicht Elisabeth. En wanneer Maria en Elisabeth elkaar ontmoeten beseffen ze pas goed wat voor bijzondere dingen ze meemaken – het doet hun zelfs zingen van vreugde en verwondering (Lc. 1,26-55). Een paar van de eerste volgelingen van Jezus zijn ‘aanstekelijk’ voor elkaar: Andreas spreekt meteen zijn broer Simon aan en Filippus gaat zijn vriend Natanaël opzoeken om te vertellen van zijn ontdekking (Joh. 1,40-42.43-45). De sterke gebeurtenissen van Pinksteren doen bange leerlingen naar buiten gaan en vrijmoedig spreken over hun ervaring met God (Hand. 2).
Zetten zulke verhalen misschien ook ons aan om niet bang te zijn en te spreken over wat ons werkelijk ter harte gaat? Durven we iets te laten horen van ons geloof, zelfs al lijkt onze tijd een beetje allergisch voor alles wat met godsdienst en Kerk te maken heeft? Want geremd word je bijna vanzelf als over het geloof het volgende klinkt: ‘is dat nog van deze tijd?’, of: ‘als je daar toch nog mee bezig wil zijn, hou het dan voor jezelf’.
In het spoor van Filippus
Wij zijn niet de enigen die botsen op onbegrip of geslotenheid tegenover geloof. Zelfs in de begintijd van het christendom was dat al zo. In het Bijbelse boek Handelingen – met het verhaal van de eerste christenen na Pasen en Pinksteren – worden een paar verhalen verteld van Filippus. Die blijft in niet zo gemakkelijke tijden onbevangen spreken over Jezus en zijn geloof. En zo wordt hij iemand die een verschil maakt (Hand. 8, 4-8.26-40. De Filippus over wie het hier gaat is niet de apostel, maar één van ‘de zeven’ die op zeker moment geroepen werd om mee dienstbaar te zijn aan de beginnende Kerkgemeenschap. Bij hen ook Stefanus die als martelaar ter dood gebracht wordt omwille van het geloof in Jezus. Naderhand worden ‘de zeven’ ‘diakens’ genoemd, al is dat niet zomaar het ambt zoals we dat vandaag kennen (cf. Hand. 6,3-6).
De kern van het verhaal en thema
Filippus wordt door de Geest aan gezet om naar een weg in Gaza te gaan. Daar komt op hetzelfde moment een reiswagen voorbij met daarin een hoveling van de koningin van Kandahar in Ethiopië. Hij komt terug van een pelgrimstocht naar Jeruzalem. Hij leest hardop een passage uit de profeet Jesaja en Filippus spreekt hem en er ontstaat een gesprek waarin Filippus hem uitlegt over wie het gaat. Het gesprek mondt uit in de vraag van de man om gedoopt te worden wat ook gebeurt. Daarna verdwijnt Filippus en de man zet vol vreugde om het gebeuren zijn weg naar huis verder.
Vragen en bevraagd worden
Ze bevragen elkaar. Het blijft niet aan de oppervlakte. Zeker geen ‘praatje van de buitenkant’. Luisterend naar de ander toont elk zijn hart en binnenkant. Duidelijk wordt hoe de Ethiopiër zoekt naar God (hij was niet zomaar op bedevaart naar Jeruzalem geweest, al hoorde hij niet bij het Joodse volk). En ook wat pijn doet in het leven komt ter sprake. Wat de Ethiopiër wil begrijpen is wie de ‘lijdende dienaar’ is over wie de profeet spreekt: iemand van wie hij voelt dat die nabij is aan de mens met zijn kwetsuren. Pijn en kwetsuren kunnen delen gaat dieper dan prestaties, grootse plannen en pleziertjes laten klinken. De Ethiopiër herkent dat in zijn eigen ervaring: als eunuch is ook hij slachtoffer van kleinerende en discriminerende reacties… ook hij heeft geen nageslacht… ook voor hem is er misschien wel hoop bij God die hem uit zijn vernedering kan halen en terug kan plaatsen in het leven… Het mooie aan de ontmoeting is dat Filippus zich laat bevragen. Eerst om uitleg over de Schrift en dan om die man te dopen. Het gesprek krijgt een onverwachte wending.
Verbonden zijn en loslaten
Vaak ontstaan er sterke banden met mensen aan wie je iets doorgaf van geloof, en ga je elkaar steunen in een groep die graag samenkomt in goede en kwade dagen. Maar soms zal de ander ook zijn eigen weg gaan en gaat het erom los te laten… Je kan niet iedereen volgen aan wie je iets gegeven hebt van de binnenkant van je geloof en leven. Je kan die anderen wel blijvend aan God toevertrouwen en verder open staan voor nieuwe ontmoetingen. Voor Filippus was het duidelijk zo. Hij blijft niet gebonden aan de Ethiopiër, aan wie hij iets bijzonders gegeven had. Met veel gedrevenheid en goesting spreekt hij andere nieuwe mensen aan. Het evangelie blijft duwtjes geven om naar buiten te gaan en de diepste binnenkant van het geloof te delen met vele anderen die er misschien wel op staan te wachten.
Wat een uitdaging!
Uitdagend! ‘Ik ben Filippus niet’, zal je dan misschien wel denken. ‘Zoiets maak ik niet mee’. ‘Ik kan niet wat hij kan’, ‘ik ben niet zo sterk’, ‘ik zou dat niet durven’… Het gaat er niet om Filippus te imiteren. Hij geeft niet zomaar een ‘programma’ mee. Maar geeft hij mij en jou niet een duwtje om wat meer binnenstebuiten te leven? Om te durven delen van het geloof dat in ons leeft? Ook voor ons is de situatie niet comfortabel. Velen uit onze omgeving begrijpen echt niet wat ons bezielt om te geloven of deel te willen zijn van de Kerk. En toch laat het ons niet los om met God te leven. En we willen niet liever dan dat onze mond zou overlopen van waar ons hart vol van is! Filippus daagt ons uit… of is het misschien God zelf die ons aanport en goesting geeft om te durven spreken over ons geloof? Wie blijft zitten en niets doet, zal weinig fantastische ervaringen meemaken. Waag de sprong’, wordt ook aan jou en mij gezegd: het leven is aan de durvers.
Wie zou er deugd aan hebben?
Wie zou er deugd aan hebben om meer van mijn binnenkant te horen? Wie spreekt mij zelf aan (misschien niet met zoveel woorden) om iets vanuit mijn geloof te vertellen? Wat is een aanknopingspunt om eens over andere dingen te spreken? Welke onverwachte momenten zijn er ineens als kans? Om dat te doen – zo maakt Filippus ons duidelijk – moet je vooral ook goed luisteren. Tijd maken en aandachtig zijn om je hart af te stemmen op de ander en wat die in zich meedraagt. Je schrik overwinnen om iets bloot te geven van wat jij in je meedraagt. Je geloof moet daarvoor trouwens niet perfect en af zijn. Belangrijk is eerder dat het echt en authentiek is wat je naar buiten brengt. Vertrouw erop: je hebt echt wat te zeggen, want je hebt zeker iets meegekregen in het op weg gaan als (zoekende) gelovige.
Een week aan de slag
Met dit thema gaan we dus op Pluskamp op weg, elke dag een stapje verder. Door te delen, door te spelen, door te spreken en te luisteren, door stil te vallen bij de figuur van Filippus in de dagopeningen en dagsluitingen. Ook dit jaar zullen we met een twaalftal jongeren vanuit Anderlecht deelnemen. We kijken er al naar uit. Het wordt zeker weer een prachtige ervaring!
Pastor Guido
met dank aan de website van IJD
