Heel het jaar door, maar zeker in deze periode van het jaar valt er heel wat publiciteit in onze brievenbus. Reclame voor kleine, onmisbare prulletjes die blijkbaar noodzakelijk zijn om Kerst en eindejaar te vieren. Althans, daarvan willen al die veelkleurige folders ons toch overtuigen. Op veel brievenbussen kan je een sticker zien waarop geschreven staat: “Geen reclamedrukwerk!” Toevallig zag ik ooit ergens onder die tekst het zinnetje bijgevoegd: “Wij hebben alles al”. Blijkbaar iemand met zin voor humor.
En toch is de kerst- en de eindejaarsperiode een tijd dat mensen elkaar met geschenken verrassen. Met Kerstmis vieren we dat God óns verraste. ‘Ik heb goed nieuws voor jullie waar je blij zal van worden. Het geeft je vreugde en hoop, want heden is jullie langverwachte Redder geboren, Christus de Heer.’ En er staat duidelijk ‘heden’, niet 2023 jaar geleden, maar in ons eigen leven, in onze eigen situatie van vandaag. Maar het heden van onze mensengeschiedenis is niet erg hoopvol: het Midden-Oosten, Oekraïne, Jemen en zoveel Afrikaanse landen gaan gebukt onder conflicten tussen volkeren en culturen. En ook in eigen midden is er veel kommer en kwel.
‘En je zal de Redder vinden in een pasgeboren Kind dat in een kribbe ligt’. Het geschenk van God aan ons was een kind waarin Hij zichzelf liet zien en horen. Dat Kind zou een Vorst van vrede worden, zo hadden profeten voorzegt en zo zongen ook de engelen.
Een vorst van vrede, zo noemden de Romeinen ook hun keizer Augustus. Om te weten hoeveel belastingen hij kon innen en hoe sterk hij zijn leger kon maken, hield hij een volkstelling. Hij maakte van mensen nummers. Mensen bij wie niets te halen viel - zoals de herders - telde hij niet mee.
Maar de Vorst van vrede waarover de engelen zongen, zit niet op een troon. Hij ligt in een kribbe, Hij hoeft geen leger, zijn enige wapen is de liefde. Hij wordt een mens die van nummers mensen maakte en bij Hem telt wél iedereen mee. De omstandigheden van zijn geboorte vertellen al voor wie Hij wilde leven: voor sukkelaars als de os en de ezel, voor ongeletterde armoezaaiers en simpel volk zoals de herders. Maar Hij wilde er ook zijn voor wijzen en koningen, voor mensen met een sticker ‘We hebben alles al’ op de brievenbus. Mensen die elke dag zien dat er miljoenen anderen zijn die nog niks hebben. God is hen vergeten, zo wordt weleens gedacht, anders liet Hij al die ellende toch niet toe.
Maar zo is het niet. Niet God is ons vergeten, maar wij zijn God vergeten… Hij schonk ons het Kind van Bethlehem en Hij hoopt op een geschenk van onze kant. En waar wij Hem blij mee kunnen maken, is met de zorg voor de sukkelaars, met warmte voor mensen in de kou, met licht voor mensen in het donker, met vrede onderling.
Wie blij is met wat hij/zij heeft, maar niet blij wordt om wat hij anderen geeft, heeft de vraag van Kerstmis niet begrepen. Kerstmis vraagt dat wij het leven geven aan hen die niet door God, maar door ons vergeten worden. Het Kerstekind verlangt geen goud, wierook of mirre, maar nodigt je uit om met Hem mee op weg te gaan en ‘ja’ te zeggen tegen de liefde en het leven.
Inderdaad, wij hebben alles al, maar we zouden alles moeten zijn voor diegenen die niets hebben. Want we maken God met niets blijer dan met het blij maken van verdrietige mensen.
