Het zijn bijzondere tijden voor de Kerk. Na het overlijden van paus Franciscus verzamelen alle kiesgerechtigde kardinalen zich in Rome om onder de leiding van de H. Geest een nieuwe paus te kiezen: het conclaaf. Een intrigerende eeuwenlange traditie die bij velen in de maatschappij fascinatie oproept. Wellicht is bij de publicatie van dit stukje al een nieuwe paus verkozen… In ieder geval deed dit gebeuren mij denken aan een van de eerste Bijbelse verhalen waarin het apostelcollege onder leiding van de H. Geest een “verkiezing” organiseerde: de verkiezing van de apostel Mattias. “Mattias wie?”, hoor ik u denken. Inderdaad, het gaat hier nu niet om de evangelist Mattheüs, maar om de apostel Mattias. Het verhaal van zijn verkiezing valt te lezen in de Handelingen 1, 12-26. Hierin kan men lezen dat Petrus oproept tot een verkiezing van de opvolger van Judas. Het gaat hier natuurlijk om Judas Iskariot. Hij maakte geen deel meer uit van het college der apostelen – de reden is u welbekend… Als opvolgers zagen de apostelen twee geschikte kandidaten: Jozef genaamd Barnabas en Mattias. Het interessante aan de verkiezing is dat de apostelen niet in debat gingen over wie de beste kandidaat zou zijn daarbij overwegende de sterke en zwakke punten van de beide kandidaten. Daarentegen trokken zij gezamenlijk in gebed zeggende: “U Heer, doorgrondt ieders gedachten. Wijs van beide mannen degene aan die U gekozen hebt om als apostel zijn dienende taak te verrichten en de plaats in te nemen van Judas, die zijn ondergang tegemoet is gegaan.” Ter vergelijking wordt vlak voor het fameuze Extra omnes aan de start van het conclaaf in de Sixtijnse kapel gebeden: “O Vader, die Uw Kerk leidt en bewaart, schenk aan Uw dienaren de Geest van wijsheid, waarheid en vrede, opdat zij zich inspannen Uw wil te kennen en U met heel hun hart dienen.” Aldus een Bijbels staaltje synodaliteit dat doorwerkt tot op de dag van vandaag. De apostelen kiezen onder leiding van gebed tot de H. Geest een opvolger. Niet Petrus beslist, maar de H. Geest besluit door en in het gebed van de apostelen. Het verschil tussen de verkiezing van Mattias en de paus – idem synodes – is het middel: Mattias werd verkozen door het trekken van loten en de paus door een twee derde meerderheid van de stemmen. De Geest werkt toch wonderlijk! Maar hoe is het nu verder afgelopen met Mattias? Er is naast dit synodaliteitsverhaal helaas verder niet veel over hem te vinden in de Schrift noch in andere literaire bronnen. Enkel Eusebius van Caesarea(263-339 A.D.) vermeldt dat Mattias heeft gepredikt in Ethiopië alwaar hij de marteldood is gestorven. De legende vertelt dat de moeder van Constantijn de Grote de beenderen van Mattias heeft laten overbrengen naar Rome alwaar ze zijn doorgevoerd naar de keizerstad Trier in de Sint-Mattiasabdij. Maar of de beenderen zich daar nu echt bevinden… Het belangrijkst aan de apostel Mattias is dat hij een van de eerste akten van synodaliteit constitueerde hetgeen ons kan leren dat als wij onze besluitvorming door gezamenlijk gebed en onderscheiding bewerkstelligen het uiteindelijk God zelf is die ons leidt. Moge het ook zo geschieden in het aanstaande conclaaf.
