Aswoensdag

Bezinning

Goede God,
geef ons de kracht die nodig is
om staande te blijven
in het krachtenveld dat de wereld is.
De kracht om te kiezen voor die krachten
die positief zijn
en onszelf en anderen verder helpen.

Goede God,
geef ons de kracht om ons te verzetten
tegen alle krachten
die de wereld de verkeerde kant willen opsturen
en die uw Rijk van vrede in de weg staan.

En als onze batterij even op is, Heer,
en onze motor hapert,
weest Gij dan de kracht,
die ons draagt en ons weer op gang helpt.

Greet Brokerhof-van der Waa

Commentaar bij de lezingen

Uit de klei getrokken

Bij de aanvang van de vasten- of veertigdagentijd staan ‘bekering’ en ‘authenticiteit’ centraal in de lezingen. Ze roepen op om je met de medemens en met God te verzoenen.

In de lezing uit het Oude Testament spreekt de profeet Joël op dreigende toon over de nabije ‘dag van jhwh’. God neemt eerst het woord met een niet mis te verstane boodschap: ‘Keer u om naar mij met heel uw hart, vastend, wenend en rouwend’.

Onmiddellijk daarna zegt de profeet: echte bekering heeft niets te maken met uiterlijk vertoon: niet het scheuren van de kleren, maar het ‘scheuren van het hart’ (v. 13) is een echt teken van ommekeer.

Voor mensen die zich echt bekeren, kan God niet doof blijven. Hij is immers ‘genadig en barmhartig, toegevend en vol liefde’. De tekst tekent een barmhartige en liefdevolle God, die wel streng optreedt tegen wie het verkeerde pad opgaat, maar die ook met mildheid kan afzien van eerder aangezegde straffen. God is geen onbewogen beweger die gevoelloos blijft voor oprecht berouw.

In het Matteüsevangelie (Mt 6,1-6.16-18) roept Jezus op tot authentiek en oprecht gedrag, wars van schijnheiligheid en uiterlijk vertoon. In deze tekst uit de Bergrede weerklinkt als een refrein drie keer hoe God ‘in het verborgene ziet’. Het komt aan op gerechtigheid doen, bidden en vasten. Tussen de passage over gebed en vasten staat het Onze Vader waarin daadwerkelijke vergeving ook aan bod komt.

In de tekst is er een scherpe tegenstelling tussen groots vertoon in de openbaarheid – ‘schijnheiligheid’ – en oprecht en authentiek gedrag. Met gerechtigheid, gebed en vasten loopt men niet te koop.

We zijn broos en kwetsbaar, van stof en as. Het eenvoudige symbool van de verbrande as zegt ons op Aswoensdag: ‘Gedenk o mens, dat ge uit het stof van de aarde komt en ernaar terugkeert.’ Het askruisje doet ons bewust zijn van onze vergankelijkheid en beperktheid. Maar we mogen ons ook geplaatst weten in een mysterie van leven dat ons draagt, we mogen voelen dat de levensadem van Gods Geest ons is ingeblazen. Wij weten ons – meer dan anders – verbonden met God en met de mensen.

De toon is gezet. De lange voorbereidingstijd op Pasen is begonnen!

(De uitleg bij de Bijbelteksten is gebaseerd op een commentaar van Hans Ausloos in het Tijdschrift voor Verkondiging.)