Bezinning
De wijnstok en de ranken.
Het is een mooi beeld
van verbondenheid met God en met de mensen.
Verbondenheid met anderen is levensnoodzakelijk.
Het vermeerdert je draagkracht
en maakt je weerbaarheid groter.
Afgesneden zijn,
aan de kant gezet worden,
doet pijn.
Het verdort het leven.
Een mens heeft telkens nieuw levenssap nodig.
De wijnstok is een wonder van vitaliteit,
van onuitputtelijke levenskracht.
De wijnstok dient nergens anders voor
dan om vruchtbaar te zijn in de ranken.
Jezus is de ware Wijnstok.
Door zijn levenskracht mogen wij,
als levende ranken, vrucht dragen.
Vrucht dragen is echter geen synoniem
van succes, prestatie of efficiëntie.
Die woorden vinden we niet in het evangelie.
De vruchten waaraan Jezus denkt
kunnen enkel vruchten zijn
van liefde, dienstbaarheid en eenheid.
In geloof zijn we verbonden met Jezus en met de Vader,
in liefde zijn we verbonden met onze medemensen.
Bij de lezingen
Levende stenen zijn
De lezingen van de 27ste zondag vertrekken van het beeld van de wijngaard, symbool van de vruchtbare en liefderijke verhouding tussen God en zijn volk. De verhalen van Jesaja en van Jezus eindigen evenwel totaal anders.
Een parabel van Jesaja (5,1-7)
De profeet Jesaja zingt een liefdeslied, over zijn vriend – God zelf – en diens wijngaard.
De vriend ging tot het uiterste in zijn zorg voor de wijngaard. Jesaja laat horen hoeveel God om ons geeft, hoeveel Hij voor ons over heeft. Hij wil alleen maar dat we mens worden, dat we genieten van elkaar en van de wijn die het hart verheugt.
De wijngaard in de tekst gaf evenwel enkel wilde vruchten. God hoopte op betrachting van recht, maar zag enkel verkrachting van recht. De profeet klaagt het ongeloof, de ontrouw en het sociale onrecht in Israël aan. God zal de wijngaard daarom prijsgeven aan het onkruid en de wilde dieren.
Een parabel van Matteüs (21,33-43)
Jezus richt zich andermaal tot de oudsten en Schriftgeleerden – het zijn mensen die vastgeroest zijn in hun religieus denken en doen, ze zijn verkrampt, houden vast aan uiterlijke tekenen en tijdelijke vormen.
Jezus vertelt hun een verhaal over een prachtige wijngaard die een grote oogst opbrengt en over pachters die helemaal geen zin hebben om de oogst af te staan aan de rechtmatige eigenaar. Ze verloochenen hun heer en ze eigenen zich de vruchten toe die niet van hen zijn.
De eigenaar zendt daarop de ene dienaar na de andere, en ten slotte zelfs zijn zoon, maar ze worden allemaal mishandeld en gedood.
Jezus vertelt deze parabel tijdens de Goede Week in Jeruzalem – in het vooruitzicht van zijn eigen Goede Vrijdag.
Verwijzend naar de moord op de zoon, verwijst Jezus naar een vers uit psalm 118: ‘De steen die de bouwlieden hebben afgekeurd, is juist de hoeksteen geworden.’ Dat is een sterke belofte!
Jezus zelf wordt de hoeksteen van een nieuwe liefdevolle beweging van mensen.
Die gedachte verwoordt de apostel Petrus later zeer krachtig. Vervuld van de heilige Geest, verklaart hij na de verrijzenis: “Jezus is de steen die door u, de bouwlieden, vol verachting is weggeworpen, maar die nu de hoeksteen geworden is. Door niemand anders kunnen wij gered worden.” (Hnd. 4, 11).
En in de eerste Petrusbrief schrijft hij: “Voeg u bij hem, de levende steen die door de mensen werd afgekeurd, maar door God werd uitgekozen om zijn kostbaarheid en laat u ook zelf als levende stenen gebruiken voor de bouw van een geestelijke tempel.” (1 Petrus 2,4-5).
Het beeld van Jezus als hoeksteen is een krachtig beeld. Hij is ook onze hoeksteen, ons fundament, onze inspiratiebron. Hij bracht ‘goed nieuws’ (d.i. de letterlijke vertaling van het woord ‘evangelie’). Hij getuigde van een God die Liefde is. Hij koos voor geweldloosheid en solidariteit. Hij trok tijd uit voor gebed, voor een gezamenlijke maaltijd … Zijn weg was een weg van breken en delen.
Petrus nodigt uit om zelf levende stenen te zijn voor een ‘geestelijke tempel’. Hoe is Jezus de hoeksteen in ons persoonlijk leven, in onze parochie en ook in de ‘pastorale eenheid-in wording’?
Welke kerk willen we zijn – zonder te verkrampen zoals de Schriftgeleerden?
Een grote uitdaging voor parochieteams- en raden, voor de stuurgroep van de pastorale eenheid … om proactief en open te denken en te handelen en structuren dienstbaar te maken aan ‘de hoeksteen’.
De Werkgroep Liturgie