We vierden net Kerst. God die naar ons toekomt als een klein mensenkind. Broos, kwetsbaar, hulpeloos, weerloos, afhankelijk, zoals alle pasgeboren baby’s zijn. Zo’n Kind roept vaak bij ons tederheid op en een glimlach. De pasgeborene maakt ons hart week en zacht. Het Kind heeft natuurlijk ook een mama en een papa, Maria en Jozef en samen met hun drie vormen ze een kerngezin. In de liturgie worden ze samen in de schijnwerpers gezet na Kerstmis.
Historische achtergrond van het feest van de Heilige Familie
Paus Leo XIII gaf vanaf 1893 het feest als mogelijkheid op de derde zondag na Driekoningen. In 1920 voerde Benedictus XV het feest voor de gehele Kerk in, maar nu op de eerste zondag na Driekoningen – dichter bij Kerstmis. Vanaf 1969, na de liturgische hervormingen van het Tweede Vaticaanse Concilie, vindt het feest plaats op de zondag onder het Kerstoctaaf. Valt 28 december op een zondag, dan maakt het feest van Onnozele Kinderen plaats voor dat van de Heilige Familie. Wanneer Kerstmis op een zondag valt, wordt het feest echter op 30 december gevierd, dit omdat de zondag na Kerstmis in dat geval op 1 januari valt, de dag van het hoogfeest van Maria Moeder Gods. En dat is voor ons dit jaar het geval.
Heel wat parochiekerken zijn aan de Heilige Familie toegewijd, bij ons in Brussel bijvoorbeeld de Heilige Familiekerk in Schaarbeek maar ook elders, denk maar aan de monumentale kerk, de Sagrada Familia van Antoni Gaudí in Barcelona.
JMJ
Jezus, Maria, Jozef. Ik zie het me nog schrijven in de marge van mijn blad, bij elke taak of overhoring op school. Die school was het Sint-Victorinstituut in Alsemberg. Elke keer werden we eraan herinnerd dat dit een katholieke school was met haar christelijke achtergrond en waarden. Je stond er als kind amper bij stil, bij wat je schreef. Het werd je opgedragen, je deed het gewoon. Het met zijn allen dit in de marge schrijven gaf aan dat je tot die school behoorde, daar was je thuis.
Onze familie
Naast een school waar we ons thuis voelen is er ook het gezin waarin we zijn opgegroeid. Ons daar kunnen thuis voelen is van levensbelang. Een warm nest waar we bemind worden, waar we rustig kunnen groeien is van vitaal belang. Wie het ontbreekt draagt er vaak de sporen van mee. Het gezin waar we onbezorgd konden opgroeien en leren, maakte ons mee tot de mens die we geworden zijn. Als we er op terug kijken zijn we dankbaar voor al wat we daar ontvingen. Soms waren we er ons helemaal niet bewust van hoe het ons beïnvloed heeft. Dan ontdekken we gaandeweg wat van we van moeder en vader, van broers en zussen meekregen, welke karaktertrekken in ons we van hen hebben overgeërfd.
Het gezin van Nazaret
Voor Jezus was het niet anders. Ook voor Hem was het gezin waarin Hij opgroeide belangrijk. Maria en Jozef hebben Hem met veel liefde omgeven, Hem het Joodse geloof laten ontdekken en vertrouwd gemaakt met de Schrift. Jozef leerde Hem de knepen van het vak als timmerman en vaak worden ze afgebeeld, samen aan het werk. Van die jaren in Nazaret weten we weinig, buiten die keer toen Jezus in Jeruzalem achter bleef; een verborgen leven noemt men het wel eens. Voor sommigen, zoals Charles de Foucauld , een leven om na te volgen. Voor de Kleine zusters van Nazareth, een bron van spiritualiteit om het gewone dagelijkse leven te beleven tussen de mensen van hun buurt. Ook voor Jezus was het bron van ervaring. We merken het later in zijn spreken, in zijn parabels die uit het gewone leven gegrepen zijn. Zo konden alle mensen zijn Boodschap beter begrijpen.
Dagelijks leven
Ons dagelijks leven kan soms saai lijken, weinig boeiend. En toch is het daar dat we met vallen en opstaan mens worden. Het overkomt ons deels en we ontvangen het net zoals het leven bij onze geboorte. We krijgen het als een cadeau. Het eigene van een cadeau is dat je het niet kan opeisen, en dat je er de verantwoordelijkheid over krijgt eens je het ontvangen hebt. Wat je er verder mee gaat doen is jouw verantwoordelijkheid. Hou je een band met de gever van het cadeau of niet? Het is dus een gave en op het einde van het jaar is het goed daarvoor te danken, voor al het goede dat we kregen: de liefde van vader en moeder, de genegenheid van onze kinderen, de gave van het werk, de gezondheid en zovele andere dingen.
In relatie
Geboren worden, kind worden, is in relatie gaan staan met diegene die je dat leven hebben gegeven. We zijn kind van onze ouders met wie we een relatie hebben of hadden, maar we zijn ook kind van Hem die ons het leven gaf. Kind willen zijn, is in die relatie willen gaan staan, Hem een plaats geven in ons leven. Die relatie wordt gekenmerkt door iets groots: de liefde. Je wordt kind, omdat je bemind wordt, omdat je liefde ontvangt. Wie ongewenst was of nooit liefde heeft ontvangen, voelt zich voor het leven gekwetst. Je wordt mama, je wordt papa door een kind te ontvangen. Het kind maakt je tot vader en moeder. Liefde krijgt dan een nieuwe dimensie: zorgen voor een geboren kwetsbaar nieuw leven en dat omgeven met aandacht en zorg opdat het kan uitgroeien tot een eigen persoon. Liefde krijgt ook vorm als ze uitgesproken wordt. Gods liefde voor ons heeft Hij uitgesproken, nu, bij het Geboortefeest, het feest van Zijn menswording dat we net met Kerst vierden. Ook ons beminnen moet zijn weg vinden naar Hem. Dan pas kan God, God zijn in ons leven, vader en moeder voor ons.
Kerstmis is bij uitstek een familiefeest, we zoeken warmte en verbondenheid bij mekaar.
God wil ze ons geven in de geboorte van het Kerstekind Jezus, zijn eigen Zoon. Dat wij ze in onze geloofsgemeenschap mogen ontvangen en beleven zodat iedereen er zich thuis mag voelen als in een warme familie.
Pastor Guido
