Na de dagen van gedenken en herdenken rond onze overledenen komt 11 november eraan.
Dan herdenken we dat 103 jaar geleden de wapenstilstand getekend werd in een treinwagon in het bos van Compiègne, waarmee een einde kwam aan ‘De grote oorlog’, een verschrikking van geweld en doodslag in Europa. Het einde luidde een tijd van hoop in en ‘nooit meer oorlog’ klonk alom.
‘Er is geen weg naar vrede, vrede is de weg’
Een citaat waarvan de ontsprong niet duidelijk is. Je vindt het op vele plaatsen: ik las het op een fontein in Madrid, het is ook een liedjestekst van Elly en Rikkert. En het is o zo waar. We kennen onze wereld en haar geschiedenis. Tot op de dag van vandaag klinken er geweerschoten en rakettengedonder in onze wereld. Wat bezielt de mensheid toch om telkens weer de wapens op te nemen en mekaar naar het leven te staan? Is vrede dan een verre droom? Zoveel mensen snakken naar een samenleven in vrede. En op vele plaatsen lukt dat maar niet. Elke generatie opnieuw hoopt het beter te doen maar om de zoveel maanden breekt ergens een conflict uit en staan mensen tegenover mekaar. Vaak vormen verschillen in aanvoelen naargelang cultuur, taal of godsdienst de aanleiding tot een conflict maar even goed de drang naar bezit of een stuk land. Zolang men dan liever de wapens opneemt in plaats van aan tafel te gaan zitten en in gesprek te gaan met elkaar zal de vrede niet komen.
Vrede met onszelf
Om met de ander in gesprek te gaan hebben we best vrede in onszelf. Misschien is vrede vinden in onszelf, met onszelf nog één van de moeilijkste wegen om te gaan. Hoe sta ik zelf in het leven? Hoe kijk ik naar mezelf? Kan ik leven met mijn schaduwkanten of gebreken? Ben ik tevreden met wie ik ben, met wat ik heb? Kan ik mezelf vergeven? In gesprekken binnen het sacrament van de verzoening merk ik dat dit laatste vaak nog het moeilijkste is. Aanvaarden dat je in de fout ging op een manier die je nooit bij jezelf had verwacht, is niet evident en vraagt heel wat tijd om te helen, om ‘heel’ te worden.
Vrede hebben met onszelf heeft ook veel te maken met harmonie. Harmonie tussen ons lichaam en onze geest, harmonie met de anderen, met de omgeving waarin we wonen en leven. Het gaat om verbondenheid, broederlijkheid. We staan als mens niet op ons eentje maar zijn deel van een breder geheel, van een netwerk van relaties. Als we daar een goed evenwicht in vinden kan er ook vrede in ons hart wonen.
Vrede is onze weg, ga door
Over vrede is al veel geschreven. Mensen blijven ijveren, bidden en zingen voor vrede. Er wordt vaak over gezongen. Denk maar aan het Vredeslied op de tonen van de 9e symfonie van Beethoven: ‘ Kom zing een vredeslied en leer het aan je broeders. Kom zing een vredeslied zoek in elkaar het goede.’ Het heet: ‘Ode aan de Vreugde’. Als er vrede woont tussen mensen komt er ook vreugde. Een aanstekelijke melodie dat het volkslied van de Europese Unie werd. Bij de jongeren wordt er tijdens IJD-activiteiten (van Jeugdpastoraal Vlaanderen) vaak het lied ‘Vrede is onze weg’ gezongen Het werd op tekst en muziek gezet door Carlos De Soete (priester van bisdom Brugge en oud nationaal Chiroproost). Het blijft nog steeds een topper bij de jongeren die tegenwoordig met IJD mee op kamp of pelgrimstocht gaan. Misschien zit de ritmische melodie er voor iets tussen maar ook de tekst maakt dat het lied al jaren meedraait bij de favoriete liedjes op het Pluskamp. Het refrein zingt: ‘Elke heuvel moet geslecht, elke bocht moet recht. Gedempt moet elke kuil en elke voor. Elk voor zich wordt ongedaan, geen geweld zal nog bestaan, vrede is onze weg, ga door.’ Je hoort er zo de woorden van Jesaja en Johannes de Doper door. Het laat ons al denken aan de Advent. Het is een uitnodiging om alles wat de vrede in de weg staat te ruimen. Dan kan de Vredevorst komen. Een blijvende opdracht die nooit af zal zijn. Onderstaande woorden, toegeschreven aan Sint-Franciscus van Assisi, kunnen ons hierbij helpen.
‘Maak mij, Heer,
tot een instrument van uw vrede:
laat mij liefde brengen waar haat is,
eenheid waar mensen verdeeld zijn,
vergiffenis schenken
aan mensen die zwak zijn;
laat mij hoop geven
aan wie niet meer hoopt,
geloof aan wie twijfelt;
laat mij licht brengen waar het duister is
en vreugde waar mensen bedroefd zijn.’
Pastor Guido
