Diaconie Bisdom Brugge

Ecokerk - Hoe begin je eraan?

Laatste aanpassing op dinsdag 9 april 2024 - 10:39

De Dienst Diaconie van het Bisdom Brugge doet een oproep aan pastorale eenheden om samen te werken aan een duurzame, rechtvaardige en solidaire wereld waar zorg voor de Schepping en zorg voor onze kwetsbare medemens in Noord en Zuid centrale waarden zijn. Dit is een ambitieuze doelstelling. Een doelstelling die ons met talrijke uitdagingen confronteert, maar die ons tegelijk ook veel kansen biedt.

De drie steunpilaren van Ecokerk (ecospiritualiteit, ecopraktijk en ecobeleid) hebben elke gelovige wel iets te bieden.

Mensen die houden van liturgie kunnen een Klimaatwake uitwerken of zich toeleggen op de eucharistievieringen tijdens de Scheppingsperiode. Catechisten kunnen duurzaamheid en ‘zorg voor de Schepping’ een plaats geven in de vormselvoorbereiding. Natuurliefhebbers kunnen dauw- of stiltewandelingen organiseren met oog voor bezinning en verdieping. Sociaal geëngageerde mensen kunnen mee optrekken in Klimaatmarsen of lokaal bewustzijn creëren voor de Ecokerk-thema’s. U merkt het, in Ecokerk zit voor elk wat wils. Maar u vraagt zich misschien af hoe we nu concreet beginnen aan de verwezenlijking van de Ecokerk doelstellingen in onze pastorale eenheden. Hoe zetten we dit op de agenda? En hoe evolueren we van goede bedoelingen naar daadkrachtige actie?

Samen op weg

We reiken u graag enkele tips aan voor hoe u als team van een pastorale eenheid aan de slag kan gaan met de thema’s en doelstellingen die Ecokerk naar voor schuift. Deze tips zijn geen rigide richtlijnen. Evenmin staan ze in strikt-chronologische volgorde of in volgorde van belangrijkheid. U heeft als pastorale eenheid alle vrijheid om zelf uw prioriteiten te bepalen, de omvang van uw engagement af te bakenen en een beleid op uw maat uit te tekenen.

a) Wil u met de Ecokerk doelstellingen en campagnes aan de slag maar weet u niet waar te beginnen of ziet u door de bomen het bos niet meer, neem dan zeker contact op met Mattias Lelie, coördinator van Ecokerk in het Bisdom Brugge.

We komen graag bij u langs om meer uitleg te geven over Ecokerk en over de manieren waarop u de Ecokerk doelstellingen in uw pastorale eenheid kan verwezenlijken.

b) Neem een kijkje op de Ecokerk website. We wijzen u in het bijzonder op de ‘Met een 7-sprong naar integrale ecologie’ campagne van 2022. De webpagina van die campagne bevat een schat aan informatie en biedt per thema concrete tips aan voor wat u met uw team, gezin, bedrijf of organisatie kan doen om duurzamer en milieubewuster te gaan leven en functioneren. Thema’s die aan bod komen, zijn o.a. energie, voedsel, biodiversiteit en mobiliteit.

(de tekst gaat verder onder de foto)

c) Zet Ecokerk op de agenda van uw teamvergadering. We raden u aan eens een volledige vergadering te wijden aan ecologie, duurzaamheid en zorg voor de Schepping.

Maak er het enige agendapunt van, zodat u er met uw team al uw aandacht, energie en creativiteit kan in investeren.

Een dergelijke prioritaire behandeling van Ecokerk lijkt ons zeker aangewezen in de beginfase, maar kan – bij voorkeur – ook jaarlijks herhaald worden. Een goede periode voor een bijeenkomst in het teken van Ecokerk is de Scheppingsperiode (1 sept. – 4 okt.) of de maand mei. In mei vieren we de verjaardag van de encycliek Laudato Si’ en wordt jaarlijks de nieuwe campagne van Ecokerk gelanceerd.

d) Tijdens zo’n eerste vergadering is het een goed idee te beginnen met het opmaken van een stand van zaken in uw pastorale eenheid. Ecokerk ontwikkelde daarom een ‘checklist’.

De ‘checklist’ kan helpen om alles eens op een rijtje te zetten, te kijken wat al gebeurt en te ontdekken wat nog kan gebeuren.

Het is een uitstekend uitgangspunt om discussies te concretiseren, pijnpunten te identificeren en actieplannen op te stellen. De checklist kan u hier downloaden.

e) Stel haalbare doelstellingen en schuif enkele realistische prioriteiten naar voor. Begin met kleinschalige, symbolische initiatieven die bijdragen aan het creëren van een draagvlak voor de Ecokerk thema’s en aan de bewustmaking rond ecologie en duurzaamheid. Een mooi voorbeeld is het planten van een Laudato Si’ boom, het organiseren van een (meditatieve) natuurwandeling of het verspreiden van de Ecokerkaffiches en flyers. Promoot deze initiatieven, geef er ruchtbaarheid aan en vraag de nodige aandacht in kerkelijke, sociale of andere media.

(de tekst gaat verder onder de foto)

Bisschop Lode plant een Laudato Si' Boom (2020) © Michiel Van Mulders

f) Het is in deze beginfase belangrijk actieve medestanders te vinden die Ecokerk mee willen helpen uitdragen in uw pastorale eenheid. We denken bijvoorbeeld aan natuurliefhebbers die begaan zijn met de Schepping, aan mensen die zich inzetten voor de vormselvoorbereiding of teamleden die meewerken aan de liturgie. Het kan bevorderlijk zijn een denkgroepje op te richten om mensen op regelmatige basis samen te brengen rond de thema’s van ecologie en duurzaamheid. U hoeft zich bij uw zoektocht naar vrijwilligers zeker niet te beperken tot trouwe kerkgangers of (doorgaans reeds overbevraagde) teamleden.

Ecokerk is een diaconaal project waarmee we ons ten dienste van de maatschappij willen stellen, maar waarmee we ook de hand willen reiken aan de maatschappij om samen te werken aan een duurzamere en rechtvaardigere wereld.

Speel vervolgens in op de sterktes, interesses en talenten van de mensen die zich willen engageren voor Ecokerk. Er is immers geen vast stappenplan om de doelstellingen van Ecokerk te realiseren. U heeft dus alle vrijheid om zelf de volgorde, het ritme en de reikwijdte te bepalen van de stappen die u wil zetten. Laat uw creativiteit en enthousiasme de vrije loop.

h) Het kan ook de moeite lonen om het gesprek aan te gaan met de mensen van de kerkfabriek in uw pastorale eenheid. Kerkelijk patrimonium heeft doorgaans niet de reputatie uitermate duurzaam te zijn. Daar kan zeker nog veel vooruitgang geboekt worden. Dit is echter doorgaans een dure operatie die bovendien bemoeilijkt wordt door strikte regelgeving. Het is dus belangrijk de nodige informatie te vergaren bij de bevoegde instanties. Ondanks de uitdagingen, is dit absoluut het overwegen waard.

De impact van duurzame verbouwingen of investeringen kan immers aanzienlijk zijn.

Zowel voor het milieu als voor de zichtbaarheid en naambekendheid van Ecokerk in ons bisdom. Opties die kunnen overwogen worden – voor kerkgebouwen of ander patrimonium – zijn het plaatsen van zonnepanelen, het opvangen en aanwenden van hemelwater, het creëren van groene stilteplekken, etc.