Het Betlehemproject werd in 2011 vanuit het Vicariaat Brussel in het Bisdom Brugge geïntroduceerd door toenmalig Bisschop Jozef De Kesel. Van bij de start heeft de Dienst Diaconie van de Bisschop uitdrukkelijk de opdracht gekregen om de meest kwetsbare mensen in onze samenleving te verwelkomen, hun een menswaardig onderkomen te bieden en hen te ondersteunen bij het zoeken naar meer kansen op een betekenisvol bestaan en een volwaardige participatie in de maatschappij. Het Betlehemproject wil er werk van maken om hun precaire situatie op het publieke forum te brengen en te zoeken naar mogelijke antwoorden en oplossingen.
Dit gebeurt vanuit een evangelische inspiratie en met de uitdrukkelijke intentie om als christengemeenschap onze verantwoordelijkheid op te nemen ten opzichte van de zwaksten en meest hulpbehoevenden in onze samenleving.
Het Betlehemproject is dus een instrument om een wezenlijk aspect van ons christen zijn te realiseren en vormt een bijkomende hefboom om het dienstwerk van de ‘diaconie’ verder gestalte te geven in ons Bisdom. Ook Bisschop Lode Aerts wijst in zijn pastorale beleidsbrief op het belang van diaconale projecten voor pastorale eenheden.
Diaconie biedt immers een kans om nieuwe mensen en verborgen talenten bij de gelovigen aan te spreken.
Het Betlehemproject sluit zich aan bij de vraag van de Bisschop om vooral aandacht te vragen “voor de zorg voor mensen op de vlucht en mensen in armoede.” “In huisvesting voorzien, in het bijzonder voor gezinnen en jongeren in nood, is daarbij van groot belang.”
Na bijna een decennium van gestage groei, maakte het project in 2020 een doorstart onder de naam ‘Betlehemproject 2020’. Meer concreet streeft het Betlehemproject 2020 een dubbele doelstelling na: enerzijds het per pastorale eenheid ter beschikking stellen van een betaalbare woning voor kwetsbare mensen; en anderzijds het vormen van groepjes vrijwilligers om onze hulpbehoevende naasten te verwelkomen en begeleiden.
De doelgroep van het Betlehemproject 2020 is zeer divers en bestaat o.a. uit asielzoekers, niet-begeleide minderjarige vluchtelingen, dak- & thuislozen, alleenstaande moeders en ex-gedetineerden.
De werking van het Betlehemproject 2020 wordt financieel ondersteund door het Bisdom Brugge en door het Betlehemfonds. Dit fonds valt onder de koepel van de Koning Boudewijnstichting en kan aangewend worden voor de renovatie van woningen.
Bij het huisvesten en omarmen van onze kwetsbare medemensen tracht het Betlehemproject een netwerk uit te bouwen dat diverse actoren en partners samenbrengt en verenigt in een gemeenschappelijk gevoel van zorgzaamheid en naastenliefde. De vier meest vooraanstaande en toonaangevende partners zijn:
- Personen en gezinnen die in acute of structurele woningnood verkeren en die niet over de financiële middelen beschikken of aan de vereiste administratieve voorwaarden voldoen om op eigen kracht een tijdelijk of langdurig onderkomen te vinden.
- De pastorale eenheden in het Bisdom Brugge staan in voor de verwezenlijking van het Betlehemproject 2020. Zij worden in eerste instantie opgeroepen om een stuur- of werkgroep op te richten die op zoek gaat naar huisvesting, die vrijwilligers aanspreekt en die beslissingen neemt op korte en lange termijn. Het uitvoeren van het Betlehemproject 2020 is een diaconaal project dat tot doel heeft pastorale teams, parochianen en andere vrijwilligers samen te brengen en het diaconaal werk van de Kerk in de samenleving mee gestalte te geven.
- De Kerkfabrieken zijn een belangrijke partner bij het zoeken naar betaalbare woningen en dienen door de pastorale eenheden actief betrokken te worden bij het uitvoeren van het Betlehemproject 2020. Dit begint met het informeren van de leden van de Kerkraad en heeft uiteindelijk tot doel samen op zoek te gaan naar kerkelijk patrimonium dat kan verhuurd worden tegen een sociaal tarief. Indien er geen kerkelijk patrimonium beschikbaar is, worden de pastorale eenheden aangemoedigd zelf een woning te huren of de handen in elkaar te slaan met externe partners, zoals vzw’s, sociale verhuurkantoren of sociale huisvestingsmaatschappijen.
- Ook overheidsinstanties en andere organisaties die actief zijn op het terrein van sociale huisvesting, armoedebestrijding, sociale dienstverlening en migratie & integratie zijn cruciale actoren. Een goede samenwerking en verstandhouding tussen de pastorale eenheden en instanties zoals OCMW’s, CAW’s en LOI’s is aan te bevelen. Tevens onderhoudt het Betlehemproject 2020 hechte banden met o.a. Welzijnsschakels West-Vlaanderen, Orbit vzw en Caritas International.
Het is niet de bedoeling dat het Betlehemproject 2020 bepaalde taken van bestaande maatschappelijke organisaties en diensten overneemt.
Het project wil wel in samenspraak met die organisaties en diensten een aanvullend aanbod creëren en zo een betekenisvolle bijdrage leveren aan het zoeken naar een oplossing voor de enorme schaarste aan woningen op de sociale huurmarkt in Vlaanderen.
De rol van de Dienst Diaconie in het verwezenlijken van het Betlehemproject 2020 kan als volgt omschreven worden:
Sensibiliseren en verkondigen
De Dienst Diaconie roept de pastorale eenheden in het Bisdom Brugge op het Betlehemproject 2020 in de praktijk te brengen. Er wordt actief contact opgenomen met de parochieassistenten, pastoors en diakens om de problematiek van de sociale huisvesting onder de aandacht te brengen en de doelstellingen van het Betlehemproject 2020 te promoten. Met een zekere regelmaat worden er ook netwerkmomenten en educatieve ontmoetingen georganiseerd om de aandacht voor het thema levend te houden.
Een ‘antennefunctie’ vervullen
De Dienst Diaconie werkt in het Bisdom Brugge aan de uitbouw van een uitgebreid netwerk dat alle voornoemde partners en actoren omvat. Hoewel de eigenlijke uitvoering van het Betlehemproject 2020 in eerste instantie door de pastorale eenheden gebeurt, blijft de Dienst Diaconie – als centraal knooppunt in dat netwerk – een geëngageerde partner die tevens als aanspreekpunt optreedt en een antenne- of brugfunctie vervult. Vraag en aanbod worden samengebracht, succesverhalen gedeeld, bekommernissen opgevolgd en relevante wetgeving of nieuwsfeiten belicht.
Expertise doorgeven
De expertise en indrukken die de Dienst Diaconie verwerft door de lokale initiatieven op te volgen, maken het mogelijk waar nodig bijstand te verlenen en advies te verstrekken. Zo wordt de uitwisseling van kennis en ervaring tussen de pastorale eenheden bevorderd en wordt ondersteuning geboden tijdens de opstartfase en opvolging van nieuwe of bestaande projecten.
Partners
Voor de verwezenlijking en ondersteuning van het Betlehemproject 2020 werkt de Dienst Diaconie samen met diverse partners.
Brugge, 23 juni 2021.
"Laten we ons richten op het bevorderen van het goede, voor onszelf en voor de hele mensheid. Zo gaan we samen op weg naar een echte en integrale groei." Paus Franciscus, encycliek Fratelli Tutti, 2020
