"Acantus: Een kroonjuweel in het koorleven in Vlaanderen"
Met deze aanhef begint Jos D'Hollander, Ere-docent LUCA School of Arts Leuven en Koninklijke Beiaardschool Mechelen; tevens ere-stadsbeiaardier van Gent, Sint-Niklaas en Temse, zijn laudatio aan het adres van het Gemengd Koor Acantus uit Beveren, voorheen het Sint-Martinuskoor. We citeren van hem enkele zinsneden uit het boek “75 jaar Acantus” dat in februari werd voorgesteld tijdens een plechtige Academische zitting in het nieuwe Gemeentehuis van Beveren:
“Dat dit koor 75 jaar in handen was van drie 'rasmuzikanten' heeft schitterende gevolgen. 75 jaar ! Wat een evolutie heeft dit jubilerend koor doorgemaakt ! De koorleiders , stichter Siegfried Huygens en opvolger Willy Snellings hebben hun muzikale rijkdom standvastig doorgegeven met grote waardering voor elkaars inzichten. Veertig jaar geleden kwam het als een geschenk in de handen van Godfried Van de Vyvere. Onder zijn professionele leiding heeft Acantus de Gradus ad Parnassum met succes afgelegd en heeft het met overtuiging reeds geruime tijd plaats genomen op het Europese podium.
Godfried, docent harmonie en praktische harmonie aan het Lemmensinstituut (LUCA School of Arts in Leuven) kreeg de liefde voor kerkmuziek van huis uit mee. (Zijn vader was koster en organist in de Sint-Egidiuskerk van Sint-Gillis-Waas) Hij is laureaat Lemmens pedagogie, koordirectie en zang. Hij zong als contratenor bij Van Nevel, Herreweghe, Van Immerseel en Kuycken. Dat vertaalde zich muzikaal in zijn verdere ontplooiing en rijping, in koorervaring en directie en last but not least in zijn enorme muzikale ambities met voortaan “zijn koor”.
Dat het koor zich sinds jaar en dag op het Provinciaal Koortoernooi in Gent geplaatst heeft in de categorie Uitmuntendheid, is te danken aan het pedagogisch inzicht, de professionele kennis en het charisma van zijn koorleider.
Hoe het begon
Gerd Wenmeeckers, eindredactrice van het jubileumboek, ging op interview bij Jonas Staut, erevoorzitter en knaap van het eerste uur. Enkele fragmenten uit zijn boeiend verhaal :
"Toen E.H. Huygens in 1946 onderpastoor werd in de Sint-Martinusparochie van Beveren, vond hij meteen een boeiende uitdaging: een knapenkoor oprichten. Hij bezocht de Beverse scholen op zoek naar jongens die konden en wilden zingen. Elke zaterdagavond was het repetitie. Broeder Jules was er ook altijd bij. Hij zorgde voor de partituren. Het koor telde snel 80 zangertjes. Mijnheer Huygens tekende met krijt de noten op het bord en zo leerden ze gregoriaans zingen. Een muziekschool bestond toen nog niet. Die werd pas later opgericht door zijn opvolger Willy Snellings."
Naast gregoriaans en polyfonie zong Huygens met zijn jongens ook volksliederen. Wat de profane muziek betreft geldt zeker 1951 als een vroege mijlpaal in de koorhistorie. Ter ere van Peter Benoit, 50 jaar eerder overleden, werd op de speelplaats van het O.-L.-Vrouw Presentatie-instituut van Beveren een groots herdenkingsconcert georganiseerd. Men spreekt over 800 deelnemers, onder wie 80 zangers van het Sint-Martinuskoor.
Willy Snellings
Wilfried Van de Velde, koorzanger sinds 1983 en oud-voorzitter, beschrijft in het jubileumboek het curriculum vitae van Huygens' opvolger: Hij was een product van het Lemmensinstituut, waar hij in 1944 afstudeerde met diploma's o.a. van piano en koordirectie. In 1951 volgde hij Jozef Hellemond op als organist aan de Sint-Martinuskerk in Beveren. Toen Huygens benoemd werd als aalmoezenier van de Sint-Annakliniek, nam hij de leiding over van het Sint-Martinuskoor en bouwde het uit tot een gemengd volwassen koor, dat de zondagsmissen en de hoogdagen verzorgde. De kwaliteit groeide en in 1969 werd een eerste LP opgenomen met naast gregoriaanse muziek ook werk van o.a. Vic Nees, Bruckner, Strawinsky. In 1974 kwam een tweede LP uit met profane muziek van o.a. Brahms, Nees, Distler, Monteverdi. Maar Snellings wou nog meer en trok met zijn koor het Europese podium op in Knokke, waar het een 6° plaats veroverde in Europese Beker voor Gemengde koren. Naast koorleider was hij tevens organist aan de Sint-Martinuskerk en werd directeur van de Gemeentelijke Muziekschool van Beveren. Als componist won hij in 1986 de Baron Flor Peetersprijs.
Godfried Van de Vyvere
Toen Willy Snellings meer en meer werk kreeg als directeur van de Muziekschool werd hij in 1982, op aanbeveling van Paul Schollaert, opgevolgd door een nieuw jong Lemmensproduct: Godfried Van de Vyvere. Hij was van 1983 tot 1985 ook dirigent van “In Dulci Jubilo” uit Sint-Niklaas en met zijn veelzijdig talent als zanger, docent en dirigent bracht hij het koor uit Beveren naar ongekende hoogten en ging geen uitdaging uit de weg. De deelname aan koortoernooien met een verjongd koor bracht een nieuw enthousiasme en dynamiek teweeg. Resultaten bleven dan ook niet uit: mooie ereprijzen en trofeeën werden veroverd in Tongerlo, Raeren, Valmeer, Lommel en niet in het minst het bereiken van de finale in de wedstrijd “Koor van het Jaar”, een organisatie van Koor & Stem en Canvas. In 2011 werd Acantus nogmaals Halve Finalist in deze wedstrijd. Belangrijker nog dan deze schitterende resultaten, zijn de concerten die Van de Vyvere op het getouw zette in de Sint-Martinuskerk te Beveren en in de Sint-Jacobus de Meerderekerk te Haasdonk. Het koor liet zich daarbij steeds begeleiden door professionele ensembles en solisten. Enkele van de meest memorabele concerten : Het Requiem van Duruflé, Het Requiem van Mozart, Wolfgang gruzt Michael in Salzburg, het Wheinachtsoratorium van J.S. Bach en de vele Kerstconcerten her en der in de kerken van het Waasland, o.a. met medewerking van Ishtar kenden grote belangstelling. Met “A Cup of Jazz” in de vroegere zaal Scala, bewees het koor dat het bekwaam was om ook andere genres van de muziek uit te voeren.
De lokroep van het buitenland
In het Jubileumboek beschrijft Godfried Van de Vyvere zelf de reizen met zijn koor doorheen Europa gedurende 30 jaar lang. Het werd een tocht langs vele landen met optredens in de meest gerenommeerde kathedralen van Europa. In 1989 begon dit buitenlands avontuur met de opluistering van de zondagsmis in de Notre-Dame van Parijs. Zij brachten daar de “Missa Josephi” van Flor Peeters ten gehore aan, naar schatting, 4000 gelovigen. Het koor had meteen de smaak te pakken en samen met een dynamisch bestuur (Jonas Staut, Gerd Wenmeekers, Chris Herremans, Jozef Londoz, Josette Verlinden, Jan Degelin e.a.) werden kooruitwisselingen aangedurfd met buitenlandse groepen. Memorabel zijn de samenwerking met het Pools koor Akademicki uit Lublin, het Bela Bartokkoor uit Boedapest, het Frederiksborg Kammerkor uit Denemarken, Vox Carniolus uit Slovenië, Coral Catasons uit Catalonië en een koor uit Lissabon. Ook de deelname aan een wedstrijd in Verona spreekt nog tot de verbeelding .De koorreizen daarheen en de ontvangsten van deze koren in Beveren getuigden van een ongekende gedrevenheid bij dirigent, bestuursleden en zangers. Zeker de koorreis naar Rome, met de opluistering van de hoogmis in de Sint-Pietersbasiliek mag als een hoogtepunt beschouwd worden.
Onder de titel : “Een stilistische kameleon : van gregoriaans tot de Balkan” geeft Godfried Van de Vyvere een prachtig overzicht van de diverse muzikale genres die het Sint-Martinuskoor en later Acantus heeft aangedurfd. Ook het succes van de “Hemelse Aperitiefconcerten”, die telkenjare door het koor worden gehouden tijdens de Beverse feesten, wordt door Wilfried Van de Velde bescheven. In “Stemmen over ons” brengen Erik Demarbaix, Jos D' Hollander, Fio Van Steenlandt, Hera Wyckers,Werner Van Mechelen, Erwin Van Bogaert, Marcin Cichhowlas en Godfried Van de Vyvere zelf een aubade van waardering aan het Gemengd koor Acantus. Tenslotte wordt eer gebracht aan de galerij der voorzitters die gedurende decennia de bestuursploegen van het koor geleid hebben, met name Hendrik Bormans, Jonas Staut, Wilfried Van de Velde, Katrien D'Hondt, Wim Van de Velde, Annemie Anné en huidig voorzitter Hugo Thierens. Aan het boek werd een compilatie-cd toegevoegd met een selectie van 23 werken, uitgevoerd door het Sint-Martinuskoor of Acantus. Het werd verrijkt met kleurrijke illustraties, waarin mede-redacteur Piet De Smet de hand had.
Het is verkrijgbaar door storting van 35 € op rekening nummer: IBAN BE12 4153 0072 7179 van Acantus.
Uniek feestprogramma
In februari had een academische zitting plaats in het Gemeentehuis van Beveren met als gastspreker dhr. Marc Van den Borre, voorzitter van “Koor&Stem” . Mieke D'hondt, sopraan en Matthias De Smet, piano, zorgden voor een prachtige muzikale opluistering. Ook Burgemeester Marc Van de Vijver, koorleider Godfried Van de Vyvere, Voorzitter Hugo Thierens en Wilfried Van de Velde (redactie jubileumboek) voerden er het woord. In de weekends van 23 en 24 april, 30 april en 1 mei nam Acantus deel aan een Tentoonstelling van de Plaatselijke Culturele Raad in het Kasteel Cortewalle.
Op 20, 21 en 22 mei wordt feest gevierd in de authentieke spiegeltent “Cristal Palace”. Vrijdag 20 mei wordt er een koortreffen georganiseerd met de Beverse koren Resolut, Melos/Cantagilli, het Sint-Gregoriuskoor uit Kieldrecht en Acantus zelf. Zaterdagavond is er een feestmaaltijd voor de koorleden en genodigden. Zaterdag-en zondagvoormiddag : “Acantus verbindt”,een zoete verrassing, een geschenkje en een streepje muziek, uit waardering aangeboden aan de vrijwilligers van het covid-vaccinatiecentrum. Een project gesponsord door Cera. Van 2 tot 6 juli trekt het koor op jubileumreis naar Oostenrijk (Eisenstadt en Wenen). Op 27 augustus is er een Flashmob in de Warande te Beveren en op 28 augustus zingt het koor het jaarlijks aperitiefconcert “ In den Hemel” te 11.00 uur op de Grote Markt. Last but not least voert het koor het Requiem van Mozart uit en delen van het “Te Deum” van Charpentier. Solisten zijn Liesbeth Devos, Inez Carsauw, Yves Saelens, Werner Van Mechelen en het Orkest Ensemble a. Dit vindt plaats in de kerk van Haasdonk op 19 en 20 november.
Wilfried Van de Velde
