Achter de schermen is er de voorbije maanden toch wel wat beweging rond de dooppastoraal in onze Parochie in Beveren-Zwijndrecht. Het onverwachte overlijden van priester Daniël Vande Velde zorgt voor bijkomende aanpassingen in de kerkplekken van de polders.
Leven vanuit de doop
Het voorbije werkjaar richtte het bisdom Gent de schijnwerpers op het sacrament van het doopsel. Met een brochure die haar weg vond in alle kerken en kapellen. Hopend dat er ter plaatse mee gewerkt zou worden. Toegegeven: bij ons gebeurde dit maar beperkt. Langs een homilie, met een gespreksgroep langs het internet (omwille van corona), langs het meegeven van de brochures, langs het afzakken naar Sint-Niklaas voor een avond rond dit project. Een beperkte aandacht, want we hadden het voorbije jaar immers andere katten te geselen. Op verschillende terreinen werden en worden structuren onder handen gepakt, met de bedoeling efficiënter te kunnen werken in de toekomst: parochieblad, website, administratie, boekhouding, … Om hopelijk ook meer tijd te hebben om het evangelie te lezen en dag na dag in de voetsporen van Jezus te wandelen. Ja, om te ‘leven vanuit de doop’.
Ons eigen doopsel
Pas in het nieuwe werkjaar zal het bisdom stilstaan bij de eigenlijke dooppastoraal. Omdat men het terecht belangrijk vond eerst stil te staan bij ons eigen doopsel. Dat voor de meeste lezers plaatsgevonden heeft, naargelang je leeftijd, in de parochiekerk, in het ziekenhuis, en sinds heel wat jaren terug in de parochiekerk. Het gedoopt worden was ‘in onze tijd’ een evidentie, meestal (heel) kort na de geboorte. Geen of weinig discussie erover, ook niet vanuit de parochie. Geen drempels van een doopvoorbereiding. Waarom zou die nodig geweest zijn? Het geloof werd thuis, op school, in het dorp in- en uitgeademd toch?
Interessant kan het inderdaad zijn om ons vandaag af te vragen wat ons eigen christen zijn op dit moment betekent. Waar staan we vandaag in de navolging van Jezus? Zijn we (nog) fier ooit gedoopt te zijn? Voelen we ons (nog) geroepen om als gedoopte, als christen te leven, Gods Geest in en uit te ademen? Ach, deze vragen mogen niet de bedoeling hebben ons een schuldgevoel te geven. Stel ze dan beter niet. Stel ze wél als het resultaat kan zijn: oprecht stilstaan bij je leven dat voorbij is, en het leven dat nog voor je ligt. Hoe probeerde je, in woord en (vooral) in daad je roeping als christen te beleven? Hoe kan en wil je die weg verderzetten?
Secularisatie
De tijden zijn veranderd. Kerk en wereld vallen al een hele poos niet meer samen. Ook al blijven de kerktorens en de katholieke scholen, ziekenhuizen en rusthuizen over het Vlaamse landschap ‘heersen’, we kunnen niet naast de ontkerkelijking kijken. De meeste mensen lijken niet tegen te zijn, maar voelen zich ook niet meer aangesproken om actief mee te doen. Men voelt zich vrij, en dat is maar goed ook, om niet meer, of slechts heel beperkt deel uit te maken van de groep christenen, van een parochie. Ook maatschappelijk heeft de Kerk bij ons niet veel meer te betekenen.
En toch
Juist: en toch. Toch zijn er, zeker in het Waasland, nog velen die hun kindje laten dopen of die bij ons aankloppen voor de eerste communie of het vormsel. Dit jaar hadden we, om één cijfer te noemen, zo’n 300 vormelingen. We bekennen dat dit een verkeerd beeld kan geven. Dat getal slaat immers op de gemeenten Beveren en Zwijndrecht, die samen 70.000 inwoners tellen. Hoeveel twaaljarigen er in totaal zijn, weten we niet. Maar in ieder geval: in een nog niet zo ver verleden, toen er nog 13 aparte parochies waren, was er een veelvoud van 300 vormelingen. Het groot ogende getal van nu oogt dus vooral groot omwille van de herstructurering van het kerkelijk landschap. Het gebied van één parochie is zoveel groter. Het getal oogt ook groot omdat de schare medewerkers zo klein (en ouder) geworden is. Met het gevaar bewust of onbewust te ‘hopen’ dat de getallen verminderen, om het werk aan te kunnen. De getallen kan je zelf ook een duwtje geven, richting minder wel te verstaan, door niet onder stoelen of banken te steken dat je met de ‘overtuigden’ wil werken. Of door de toelatingsvoorwaarden (aanvraag(termijn), voorbereidingstraject, …) te verstrengen. Maar daar doen we bij ons natuurlijk niet aan mee.
Realistisch nieuwe wegen gaan
Natuurlijk moeten we proberen inspelen op een beginsituatie die (al lang) veranderd is. Natuurlijk is het belangrijk dat iemand die christen wil worden, of het kindje christelijk wil opvoeden, weet waarover, of liever over wie (Jezus!) het gaat. Natuurlijk openen wij (diakens, priesters, doopcatechisten) onze oren voor wat het bisdom in het nieuwe werkjaar aan ideëen zal aanreiken rond de dooppastoraal. Maar we willen realistisch blijven. Rond wat wij (maar) kunnen aanbieden met de kleine schare doopcatechisten en doopheren waarover we momenteel beschikken, én realistisch rond de bereidheid of de reserves daarbij om nieuwe wegen te bewandelen, wegen die meer tijd vragen. Realistisch vooral rond wat haalbaar is bij de vraagsteller, de ouders van de dopelingen. Zij zijn van goede wil vandaag in 2022, van de eerste tot de laatste. Maar zij staan nog volop in de traditie, die wij als Kerk zelf gecreëerd hebben: zich aanbieden en vlot bediend worden. Zij willen wel (een beetje) voorbereiding volgen maar hopelijk brengen wij dat gastvrij én haalbaar aan. Wij falen immers als Kerk indien een ouder, die kiest voor het doopsel, afhaakt omwille van wat onhaalbaar is (of lijkt) als voorbereiding. En neen, daarmee is niet gezegd dat we niets mogen of zelfs moeten verwachten. Maar het gaat om het principe van de gastvrijheid, het positief willen antwoorden op de vraag naar een sacrament. Dat willen we voor ogen houden bij onze werking, en bij eventuele nieuwe wegen die nog zullen uitgestippeld worden.
Wanneer dopen?
Iemand dopen is die persoon opnemen in de gemeenschap van christenen. Een familie kan een (mini)gemeenschap van christenen zijn. Een paar families samen vormt al een grotere gemeenschap. En, afhankelijk van de kerkplek, kan die gemeenschap nog veel groter zijn als we het hebben over de gemeenschap die op zondag eucharistie viert.
We hebben het geluk van een groepje doopheren te hebben in onze parochie: diakens Marc, Herman en Jeremi en ondergetekende. Tot voor kort doopten de diakens en priester Daniël Vande Velde elk kindje apart, met enthousiasme. Na enkele gesprekken hierover maakten de diakens unaniem de keuze (een keuze die versneld is in de kerkplekken van de polders door het plotse overlijden van collega Daniël) om over te gaan tot gemeenschappelijke doopvieringen. Verschillende families dus samen ontvangen in dezelfde doopviering, op een zondagnamiddag. Om meer gemeenschap te vormen, om meer te tonen aan de individuele families dat er nog moedige families zijn die christen willen zijn. En ja, ook om efficiënter te werken, om de agenda van de diakens en de doopcatechisten op zondag minder te vullen.
Elke maand dopen de diakens op zondag om 15 uur (vanaf 2023 om 14 uur) in Beveren Sint-Martinus en Sint-Jan Evangelist, in Melsele, in Zwijndrecht en in een polderkerk (Kallo, Kieldrecht, Verrebroek of Vrasene). Elke zaterdag om 17.30 u., elke zondag om 9.00 u. in Kieldrecht en om 11.00 u. in Beveren Sint-Martinus kan er tijdens de eucharistieviering gedoopt worden. Dit kan ook elke derde zondag van de maand om 9.00 u. in Haasdonk.
‘Aparte’ doopvieringen, los van een eucharistie en los van een gemeenschappelijke doopviering, zijn niet meer mogelijk. Hoe zinvol en sfeervol die ook geweest zijn, dit tijdperk is op de meeste parochies al een tijdje afgesloten.
Doopvoorbereiding
Diakens en doopcatechisten doen al jaren wat hen zinvol lijkt én wat haalbaar is, om de ouders voor te bereiden op de doop van hun kind. Ze getuigen van mooie ontmoetingen, zinvolle geloofsgesprekken en een samen op weg gaan naar een sfeervolle doopvieringen. We zijn hen daar heel dankbaar voor.
Vanaf het najaar zullen de ouders van de dopelingen bovendien ook uitgenodigd worden naar de samenkomst ‘Vrijdagavond’. Een bijeenkomst van jonge gezinnen, die bij ons aankloppen voor een sacrament, om de veertien dagen op vrijdagavond, in de Sint-Jan Evangelistkerk. Waar we op een eigentijdse manier in een gebedsdienst willen stilstaan bij het zondagsevangelie, om elkaar daarna gezellig te ontmoeten.
Website
Als parochie willen we ten dienste staan van jonge gezinnen met een gebruiksvriendelijke website waar je alle praktische info vindt. Waarlangs je ook heel vlot de doopaanvraag kan doen. Lukt dit om de één of andere manier niet (vlot) dan kan je natuurlijk nog altijd afzakken of bellen naar het secretariaat of een doopcatechiste of doopheer contacteren.
Pastoor Patrick
