DE STEUNGROEP ROUWZORG
Een steungroep rouwzorg? Misschien vraagt u zich af wat is dat nu weer?
Rouwen heeft te maken met verlies, verdriet en als geloofsgemeenschap proberen we rouwende medemensen te ondersteunen. De bijstand van anderen is belangrijk in de verwerking van verdriet en verlies. Immers, gedeelde smart is halve smart.
Wanneer mensen een dierbare verliezen, is dat vaak een heel moeilijke periode. Daarom is het belangrijk dat er na de uitvaartdienst nazorg is voor de nabestaanden. In de maanden die volgen op het overlijden willen de vrijwilligers van de steungroep zich vanuit de geloofsgemeenschap - in alle bescheidenheid en met respect - dienstbaar opstellen voor mensen in rouw. Zo’n bezoek kan één of meerdere malen afhankelijk van het verlangen van de nabestaande.
Zij maken tijd vrij om rouwende mensen te bezoeken, met hen een eindje samen op weg te gaan en proberen hen via een vertrouwelijk gesprek nabij te zijn om de leegte en eenzaamheid te helpen dragen, de pijn van het verlies enigszins te verzachten.
De steungroep rouwen komt tweemaal per jaar samen en kwam een eerste keer samen in oktober 2014, zowat vijf jaar geleden. Toen stonden twee aspecten centraal: een aantal praktische zaken bespreken en het uitwisselen van ervaringen. Zo werd concreet afgesproken een brief op te stellen om het bezoek aan te kondigen, een folder te maken, een kaartje te ontwerpen dat gebruikt kon worden op de verjaardag van het overlijden.
Bij het uitwisselen van ervaringen gaat het natuurlijk niet om de gesprekken zelf want die zijn vertrouwelijk, maar eerder over ‘wat doet zo’n rouwbezoek met mij als bezoeker’? In elke bijeenkomst wordt hiervoor wat tijd voorzien.
Wat drijft – over die vijf jaar heen - boven in die uitwisselingen? Dat onze vrijwilligers met veel schroom op bezoek gaan, dat een mens niet en nooit kan oordelen over andermans verdriet, dat het soms confronterend is wanneer je een situatie meemaakt die je zelf hebt ervaren, dat intens verdriet zo lang kan duren, ook na jaren, dat rouwende medemensen bezoeken heel intens is, dat onze vrijwilligers veelal een dankbaar gevoel overhouden aan zo’n rouwbezoek. Het valt op dat ‘rouwende mensen vooral veel willen vertellen’ en dat het van de rouwbezoeker soms veel tijd, geduld en begrip vraagt om ‘trouw’ te blijven en tenslotte mag een bezoeker ‘eigen verdriet’ niet overplaatsen op de rouwende. Soms is het goed eventjes minder rouwbezoeken te doen wanneer je zelf in verdriet zit.
Als rouwbezoeker krijg je tijdens je bezoek wel eens de vraag “En waar is God nu?” We bespraken hoe we hiermee konden omgaan. Zo is het duidelijk dat ook wij als gelovige geen antwoord hebben op die vraag, dat we de geborgenheid die God ons geeft niet altijd ervaren, dat ‘boos zijn’ op God ook in de Bijbel zijn plaats heeft (denk maar aan de psalmen) en ook Jezus die ervaring deelde (Waarom hebt Gij mij verlaten?). Wij kunnen als rouwbezoeker vooral tonen dat wij respect hebben voor hun gevoelens (van teleurstelling in God, verlatenheid door God). Een vraag hoeft niet altijd een antwoord, we moeten bescheiden blijven.
Waar onze parochieassistente Katrien de bijeenkomsten leidde in het begin, nam ik die taak over vanaf 2017. Vanuit mijn ervaring kon ik nieuwe inzichten in rouwverwerking aan de steungroep meegeven.
In een presentatie hadden we het onder meer over het feit dat rouwen niet alleen bij sterven gebeurt, maar dat er veel soorten verlieservaringen zijn, maar het ging ook over het doel van rouwzorg en daarnaast werden mogelijke reactiepatronen op verdriet en verlies voorgesteld. Tenslotte werden verschillende rouwmodellen gesitueerd en tips aangereikt om rouwenden te helpen zich opnieuw naar het leven te keren.
In een andere bijeenkomst stonden we dan weer stil bij de vraag: “ Hoe als christen, als gelovige, op rouwbezoek gaan?”
In het voorjaar van 2019 kregen we versterking van drie mensen vanuit Nevele. Ze waren van harte welkom! We waagden ons aan een heel concreet rouwgesprek (een herwerkte versie vanuit mijn opleiding). Het was een boeiend gebeuren omdat we bij elke tussenkomst van de rouwbezoeker ook eigen antwoorden konden plaatsen die soms even goed of zelfs beter waren omdat ze nog beter ingingen op wat voor de rouwende belangrijk was.
Ik wil eindigen met een stukje uit de folder rouwzorg:
“Eigenlijk is het een taak van elke christen om medeleven te tonen met de mensen die rouwen, en nabij te zijn in de moeilijke tijd die ze doormaken zodat vanuit deze ontmoetingen nieuw vertrouwen groeit en stappen gezet kunnen worden naar een nieuwe toekomst.”
De ‘horende’ van kunstenaar Tony Zenz met bijhorende tekst. Gebruikt als bezinningsmoment bij een van de samenkomsten.
Horen naar het woord
gezegd, geroepen, gefluisterd
van de morgen tot de avond
in mensen en in dingen
en in een zachte bries.
Horen.
Open oren, open hart
voor het woord van het Woord
dat tot ons komt
van de morgen tot de avond
in mensen en in dingen
in adem van Geest.
Open.
Horen
oren open, ontvangen, laten rusten
kiemen, groeien, van zwijgen spreken
opdat de wereld zou horen
Hem zou horen.
