Ieder jaar op 2 februari, veertig dagen na Kerstmis. Bij de 'Presentatie van Christus in de Tempel' herdenken we dat Maria, de moeder van Jezus, naar de tempel ging voor het verplichte offer na de geboorte van haar zoon. In het oude Israël was het gebruik dat moeders zich in de tempel zuiverden, veertig dagen na de geboorte van hun kind. Ze offerden bij deze gelegenheid een lam en twee duiven (zoals beschreven in Leviticus, hoofdstuk 12)
Het is de laatste feestdag waarvan de datum verbonden is aan die van Kerstmis.
Gebruiken
Op Maria Lichtmis worden traditioneel kaarsen gewijd en ook wel een kaarsenprocessie gehouden vóór de mis; vandaar de naam lichtmis.
Het is tevens de traditie dat er op Maria Lichtmis pannenkoeken gegeten worden. Dit wordt uitgedrukt in het gezegde: “Er is geen vrouwtje nog zo arm, of ze maakt haar pannetje warm.”
Patroonsfeest
Lichtmis is ook de datum van het patroonsfeest van de Katholieke Universiteit Leuven, waarvan Maria de patroonheilige is: de Sedes Sapientiae.
Maria Lichtmis
Een kaarsje voor Maria
op deze Lichtmisdag.
De winter gaat al henen
want ’t licht is reeds verschenen
zoals de oude Simeon
het in de tempel zag.
Wij zijn nog in het duister,
maar straks komt toch de luister
van ’t licht dat eeuwig schijnt.
Vertrouw nu maar de zangen
die in de stilte hangen
tot droefenis verdwijnt.