Wij zeggen dank
11. Lichaamshoudingen
We zijn al eventjes in stilte gestopt, nu is het tijd om te bewegen. Laten we verder wandelen.
Is het je opgevallen dat er tijdens de Eucharistieviering verschillende momenten zijn waarop we verschillende lichaamshoudingen hebben, dat wil zeggen momenten waarop we zitten en momenten waarop we staan? Kan jij noemen welke van hen zijn? Je zou kunnen zeggen: ‘het is gemakkelijk, je staat als de voorganger staat en je zit als de voorganger zit’. Hoewel het op de meeste momenten van de mis zo is, of zo zou mogen zijn, is het in de praktijk niet altijd zo.
Elke godsdienst bevordert op de een of andere manier lichaamshoudingen. Bij veel van hen is dit duidelijk; Ik denk dat we daar in ons katholieke geloof nog verder kunnen groeien. Over het algemeen ‘beoefenen’ we tijdens onze eucharistievieringen vooral drie lichaamshoudingen: opstaan, zitten en knielen. Dit laatste, hoewel ik het heel belangrijk vind, gaan we op een ander moment herontdekken. Deze drie bestaan al sinds de eerste christelijke gemeenschappen. Wat niet altijd heeft bestaan zijn stoelen om op te zitten.
En waarom zitten we neer en waarom staan we op? Is het niet beter om de hele tijd stil te zitten? Laten we even nadenken. Is het je opgevallen hoeveel tijd je staand doorbrengt op een receptie? Hoe komt het dat we ons niet altijd realiseren of we op een receptie zitten of staan met familie, vrienden, drankjes en/of hapjes? Is het omdat we echt genieten van het moment, van het gesprek en natuurlijk van het drankje en de hapjes?
Dit is wat er op andere momenten gebeurt. Als je van ‘iets’ geniet, als je bewust aanwezig bent in een ontmoeting, rechtstaan of zitten is op de tweede plaats. Om deze reden wordt er tijdens de eucharistieviering ook gebruikgemaakt van verschillende lichaamshoudingen.
Wanneer de Kerk lichaamshoudingen probeert te bevorderen, is dat niet met de bedoeling mensen lastig te vallen of soldaten van hen te maken. Nee. Maar om de actieve deelname van iedereen die eucharistie viert te bevorderen en hen bij de viering te betrekken.
Bij het bewust beoefenen van lichaamshoudingen wordt ernaar gestreefd dat alle aanwezigen geen toeschouwers worden, maar mensen die werkelijk aanwezig zijn in die liefdesdialoog met God. Daarom staan we op en gaan we zitten. Wij staan op om ontvankelijk, attent, voorbereid en bereid te zijn om eraan deel te nemen. En we zitten om aandachtig te luisteren, na te denken, te bewonderen met alle zintuigen, om ontvankelijk te zijn. Zie je? Met elke lichaamshouding drukken we een gedachte, een gevoel, een manier van aanwezig zijn uit. Daarom kunnen we ook zeggen dat ons lichaam ‘spreekt’.
Ik nodig je uit om even je fantasie te gebruiken.
Stel je voor dat je nog nooit naar de mis bent geweest.
Vandaag besluit je voor de eerste keer naar de mis te gaan.
Welke indruk zou je hebben als je mensen alleen maar passief ziet zitten te luisteren naar de voorganger, met de armen over elkaar, zonder enig gebaar of woord te uiten?
Zou jij je uitgenodigd of aangesproken voelen?
Zou je graag deel uitmaken van die gemeenschap?
Of op een andere manier: welke indruk zou je hebben als je een gemeenschap ziet die actief, levend en betrokken deelneemt aan de viering?
Zou je graag later naar de mis terugkomen?