“Ik was ziek en jij hebt mij bezocht.
Enkele overwegingen en gedachtes
bij de ziekenzalving als sacrament voor de zieken.”
"Wanneer vroeger vermoed werd dat iemand zou sterven, werd hem of haar door een priester het zogenaamde laatste oliesel toegediend. In dat ritueel werd aan de stervende gevraagd zijn zonden te belijden, vooraleer de reis te maken naar het leven na de dood. Als teken van die tocht werd de stervende gezalfd met chrisma, gewijde olie. Men diende de stervende ook voor het laatst de communie toe, die werd beschouwd als de ‘spijs voor onderweg’ en om die reden viaticum heette. In veel gevallen maakte de persoon in kwestie de toediening van het sacrament niet bewust mee. Meestal werd immers gewacht tot men vermoedde dat de dood spoedig zou intreden vooraleer men de priester liet komen.
In feite gaat de traditionele praktijk zoals hierboven geschetst, in tegen de oorspronkelijke bedoeling van het sacrament van de ziekenzalving, namelijk door de zalving een zieke persoon weer kracht geven om het leven met hernieuwde moed aan te vatten. Hierbij staat het voorbeeld van Jezus centraal, die zieken de handen oplegde en genas. Vandaar dat men sinds het tweede Vaticaans concilie weer recht wil doen aan die oorspronkelijke betekenis door zieke, maar niet noodzakelijk stervende, mensen te zalven. Op die manier kan een echte ziekenzalving plaatsvinden.
In de dienst van de ziekenzalving zoals die nu bij voorkeur wordt uitgevoerd, wordt de zieke uitgenodigd stil te staan bij zijn leven. Als hij dit wenst kan hij zijn schulden belijden. Na een lezing uit de bijbel, gevolgd door enkele voorbeden, vindt de kern van de ritus plaats. Daarin legt men de zieke de handen op als teken van troost en geborgenheid. Hierop volgt de zalving op het voorhoofd en de handen. Hiermee wordt de Heilige Geest gevraagd de zieke bij te staan in zijn genezingsproces. Tot slot wordt de communie uitgereikt."
“De ziekenzalving is voor ieder die dit sacrament ontvangt of meemaakt een indrukwekkend ritueel. Steeds weer wekt het verwondering hoe een heel eenvoudig teken (zalf) en een enkel woord (de sacramentele formule die erbij gezegd wordt) zo diep kan ingrijpen op de toestand van de zieke en haar of zijn omgeving. Als zieke voel je je diep ellendig en gebroken, bedreigd tot in de diepste wortel van je bestaan. De uitwerking van het sacrament van de ziekenzalving is troostend en heelmakend. Het versterkt en verdiept het geloofsvertrouwen en biedt rust en perspectief want het is Christus zelf die op jou als zieke, kwetsbare mens toetreedt en jou in de zalving zijn tedere nabijheid doet ervaren” (J. Koose, De ziekenzalving, in: Waarom toch?, Antwerpen, Halewijn, 2009, (extra katern) p. II).
Drie keer geraakt.
Een ziekenzalving gebeurt best in een kring van mensen: naaste familie, vrienden. Want het sacrament mag dan wel worden toegediend aan die ene persoon, elke aanwezige wordt er door aangesproken tot in het diepste van zichzelf en wel in twee bewegingen.
- De eerste aanraking is ‘vanbinnen’: het is het bidden voor onze zieke medemens, het is het geraakt worden door het lijden, het is het beseffen van de eigen broosheid én gezondheid …
- De tweede aanraking is ‘vanbuiten’: door aanwezig te zijn, zijn we solidair in het lijden: we zeggen aan de zieke dat we er voor hen zijn en men er niet alleen voor staat, door aanwezig te zijn getuigen we van en vertrouwen we op de kracht van Jezus’ Geest die als ‘Trooster in de tijd’ aanwezig komt en kracht geeft om de weg verder te gaan – ook als die weg moeilijk is en door lijden beproefd.
- De derde aanraking is voor de ontvanger van het sacrament. Door de handoplegging in stilte, door het zalven met ziekenolie mag Gods nabijheid tastbaar zijn en werkdadig worden in het leven dat door ziekte en lijden wordt beproefd.
Hoe aanvragen?
De ziekenzalving is een sacrament dat enkel door de priester kan toegediend worden. Wanneer je graag de ziekenzalving ontvangt, neem je best contact op met deken Geert via het secretariaat van de dekenij (Martine). In overleg wordt er dan bekeken wat mogelijk is. Wacht hiermee niet te lang: het is immers goed dat je als zieke nog in zeker mate bewust en alert bent, kan meebidden en meemaken wat er in dat moment gebeurt en bovendien is het voor de pastoor-deken niet altijd mogelijk om “onmiddellijk” ter plaatste te komen.
In stervensnood
Wanneer het sterven (plots) nadert voorziet de kerk nog een zegening van de stervende of een gebed bij de overledene. .
Dit is een ander uiterst zinvol ritueel – zonder zalving – waar op een heel nabije manier gebeden wordt voor en met de zieke, waar Gods zegen wordt gevraagd over de zieke en op die biddende wijze men zich met de stervende of zieke intens verbonden mag weten.
Voor de ziekenzegen of het gebed bij de overledene kan je ook op diaken Bert rekenen. Hij kan hiervoor bereikt worden via het parochiesecretariaat of via zijn gsm.
van harte,
deken Geert
Contact secretariaat parochie
09/348.17.85
parochie.lokerenmoerbeke@bisdomgent.be
Gsm Bert
0496/125.134