Wij zeggen dank
14. Heer, ontferm U
Nadat we twee van de voorgerechten hebben geproefd (intrede en begroeting), proeven we er nu nog één met een bijzondere smaak: het ‘Heer, ontferm U’ of ‘kyrie’. Deze woorden doen mij denken aan de woorden die ik in mijn kindertijd heb moeten leren. Voor mijn ouders was het belangrijk dat wij, hun kinderen, beleefd konden zeggen: 'dag' als we iemand ontmoetten, 'alsjeblieft' als we om iets vroegen en 'bedankt' als we het kregen. Ik denk dat velen van jullie dit ook herkennen.
Er is echter een woord waarvan ik in de loop van mijn leven ben gaan beseffen dat het ook fundamenteel is en dat ik ook graag thuis had willen leren: 'sorry'. Thuis heb ik niet geleerd, noch door woorden noch door het voorbeeld van mijn ouders, om 'sorry' of 'het spijt me' te zeggen. Als ik me slecht gedroeg, ongehoorzaam was aan mijn ouders of iemand kwetste, als ik niet braaf was, kreeg ik van mijn ouders een correctie. Ik heb geleerd om gecorrigeerd te worden, maar niet om 'de schade te herstellen' door op zijn minst om vergeving te vragen. Veel situaties werden ‘automatisch opgelost’ door de tijd te laten verstrijken. Sorry zeggen maakt ons kwetsbaar, ik wist niet hoe ik het moest uiten. Wat ik wel wist, is dat mijn ouders er altijd waren als ik ze nodig had…
Hoewel ik thuis niet heb geleerd 'sorry' te zeggen, heb ik het, God zij dank, in de loop van mijn leven geleerd. Het begon allemaal toen ik als tiener mijn hart durfde te openen voor God door het sacrament van de biecht. Vanaf dat moment leerde ik de waarde van 'sorry' ontdekken, de waarde van verzoend te worden en te verzoenen, het belang van het loslaten van die pijn, van bevrijd worden. Vanaf dat moment begon ik mijn excuses aan te bieden aan God en aan mensen als ik ze pijn deed met wat ik wel of niet deed, omdat ze belangrijk voor me waren. Vanaf dat moment besloot ik bewust dat haat en wrok geen plaats meer zouden hebben in mijn leven. Dit is hoe ik God, mensen en de relatie met hen meer begon te waarderen.
Wat ik nu deel, heeft mij geholpen het moment van ‘Heer, ontferm U’ in de eucharistieviering iets beter te begrijpen en het dieper te beleven. Hoezo? Omdat we ‘Heer, ontferm U’ zeggen om twee redenen: om vergeving te vragen en om hulp te vragen. Wij zeggen ‘Heer, ontferm U’, als individu en samen als gemeenschap, om vergeving te vragen, omdat we niet altijd met al onze kracht hebben liefgehad, omdat we soms alleen aan onszelf hebben gedacht en/of anderen hebben uitgesloten, of om andere redenen. Wij bidden als de berouwvolle tollenaar in de tempel (Lucas 18, 13), niet als volmaakte mensen. En juist om deze reden, omdat we niet volmaakt zijn, maar mensen die voortdurend leren, die vallen en opstaan, vragen we de Heer om hulp en zeggen: Heer, help ons, we hebben U nodig, uw genade, we kunnen niet zonder Jou, versterk ons verstaan en ons hart. Met dit gebed geven wij uiting aan ons vertrouwen in de Heer, die ons hele leven bij ons blijft. Als we ‘Heer, ontferm U’ zien we de Heer die de vuile voeten van zijn leerlingen aan tafel wast en hun vermoeide voeten herstelt (Johannes 13, 1-17).
Na om Gods genade te hebben gevraagd ontvangen we de vergeving van onze zonden door een gebed van de voorganger, die de grote barmhartigheid van God en Zijn verlangen om met ons de rest van ons leven mee te gaan uitdrukt.
Pr. Orlando
