In deze meimaand is er een nieuwe pandemie in het land: de verkiezingskoorts. Op 9 juni zijn vele Belgen geroepen om deel te nemen aan de verkiezingen, en wel in triplo. Het is een koorts die ook een grote positiviteitsratio heeft, velen lijden eraan, en laten er zich soms ook gewillig door aansteken. De eerste symptomen doen zich al voor bij de lijstvorming. Wie zal de belangrijkste plaatsen op de lijsten innemen, wordt het Vlaams of federaal? En vooral: komen er zogenaamde ‘witte konijnen’? Dat zijn nieuwkomers, die niet noodzakelijkerwijze om hun competentie of inhoud worden aangetrokken, maar wel omdat partijen of hun communicatieverantwoordelijken vermoeden dat ze het kiesvee -u en ik- kunnen bekoren, stemmen winnen vanuit hun bekendheid, hun al dan niet mooi geacht voorkomen, hun zangkwaliteiten, of je kan het zo gek niet bedenken. De verpakking telt, op de inhoud hoef je echt geen acht te slaan. Zo wordt ook de democratische hoogmis van de verkiezingen overstelpt en doordrongen van sensatie, van het geweld van beeldreclame, van vedettencultus. Vedetten worden gemaakt. Een hele propagandamachine moet ze ‘verkopen’ aan het publiek. Veelal is het politiek avontuur van die nieuwkomers van korte duur, en moeten al plaats maken voor weer anderen.
Precies dàn komt de meimaand ons een ontwenningskuur geven van alles wat ons bedreigt aan propaganda, aan reclame, aan vedettencultus. Een ontwenningskuur die ons leert wat groot en edel is, en toch zo eenvoudig en oprecht. En wij hebben daarbij een heel speciale ‘personal coach’ zoals dat vandaag heet, een heel speciale begeleidster. Het is Moeder Maria zelf. Zij gaat ons voor in de lessen, en doet dat niet met een omhaal van woorden, maar enkel met haar eigen eenvoudige voorbeeld, met die enkele flitsen die beklijven en blijven duren uit haar eigen leven. Maar anders dan de ‘personal coach’ op onze dagen prijst zij geen dure kleding aan om haar programma te volgen, evenmin heeft zij dikke handboeken geschreven. Neen, ik wil met U in haar eenvoudigste boekje kijken: het Weesgegroet. Het was misschien voor U, net zoals voor mij, het eerste gebed dat U kende; ik kende het al als kleine kleuter, nog voor het Onze Vader.
Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met u.
Het zijn de begroetingswoorden van de engel Gabriël aan Maria, begroeting namens God, en wel heel betekenisvol. Hij zei haar niet zomaar eventjes ‘goeiedag’, zoals wij -hopelijk vele malen per dag- doen wanneer we iemand voorbijgaan of zien. Neen, letterlijk vertaald staat er: Verheug u, gij die genade gevonden hebt bij God, de Heer is met u’. Het kon niet anders dan dat Maria daarvan schrok. En tegelijk maakten die woorden haar ook nieuwsgierig, maar dat was precies ook de bedoeling van de engel. Maria is een gelovige vraag, een trouwe leerlinge van het door God geliefde Joodse volk. Zij kende de belofte die God gedaan had: in het verleden was Hij aanwezig geweest in de geschiedenis van het volk en had Hem het volk aangetrokken, zoals bij de Uittocht uit Egypte door de Rode Zee. Maar Hij zou dat blijven doen, meer nog, het zou niet lang meer duren of de Messias zou onder zijn volk komen wonen! Ja, Maria heeft zo genade gevonden bij God. Hij liet zijn oog op haar vallen om dààr aan mee te werken.
En Maria was terecht verbaasd toen ze hoorde wat God van haar verwachtte: een kind ter wereld brengen. En wat voor een Kind! De engel voegde eraan toe dat God zelf zou handelen, daar mocht ze op vertrouwen. Want voor Hem is niets onmogelijk.
Maria geloofde en antwoordde: Ik ben de dienares van de Heer. Laat met mij gebeuren zoals u zegt. Dit zijn niet zomaar woorden die zij als het ware uitvond. Grote figuren in de Schrift, zoals Abraham, Mozes en Samuël, reageerden op dezelfde wijze toen God hen riep. Om zijn grote project van de redding van de wereld te kunnen uitvoeren, heeft God van in den beginne mensen nodig gehad. Dat gold toen, dat geldt nu, en dat zal blijven gelden. Daarom mogen we de eerste woorden van Weesgegroet elke dag opnieuw in onze oren laten doorklinken: goeiedag, mag ik je aandacht, de Heer heeft je iets te zeggen. En ons kleine ja-woord, hoe aarzelend misschien ook gesproken, mag zich dag na dag herhalen; zo wordt het uitgezuiverd en wordt het overtuigender gegeven naarmate de dagen en de jaren verstrijken.
Daarin zijn we vol van genade, misschien nog niet zoals Moeder Maria, maar sinds ons doopsel is God met ons, als we er ons voor openstellen en Hem de ruimte willen geven. Hij is het dit ons ja-woord uitspreekt; Hij geeft ons de kracht.
Maria was zo gegrepen door het gebeuren dat ze er ongetwijfeld met iemand moest kunnen over praten. Ze vertrok daarom moet spoed naar Elisabeth, over de bergen heen, de bergen van haar verwondering, van haar blijdschap, van haar twijfel, van haar geloof en ongeloof, alles inéén. Elisabeth, die in haar zesde maand was en ook wondere dingen beleefde. Bij het horen van de groet van Maria kreeg de nicht een bijzondere ingeving van de Geest en gaf Maria een opvallend compliment. Zij plaatste haar in het grote plan van God voor alle mensen.
Gezegend zijt gij boven alle vrouwen, en gezegend is de vrucht van uw lichaam, Jezus.
In het Weesgegroet nemen we de woorden van Elisabeth in de mond en erkennen dat Maria een heel uitzonderlijke vrouw is omwille van de vrucht in haar schoot. Het gaat om de Heer Jezus, en die naam betekent toch: God redt. Ons korte gebed wordt zo een echte geloofsbelijdenis in de Heer Jezus die onze Verlosser is.
Heilige Maria, Moeder Gods, bid voor ons, arme zondaars.
Wij noemen Moeder Maria direct bij de naam. Maria betekent: zij die inziet, die begrijpt. En is dat niet de grondtoon van alle moederschap: begrip? Zij is moeder van God, maar ook onze moeder. Daarom durven wij tot haar bidden. Bewust van onze menselijke beperkingen roepen wij haar moederlijke hulp in: alstublieft, help ons, zwakken, arme zondaars. Gij die geloofd hebt, gij hebt voluit met God meegedaan. Bid voor ons, vandaag, waar we ons ook mogen bevinden, wat ons ook bedrukt.
Nu en in het uur van onze dood. Amen.
God wil de redding van ieder mens, zijn thuiskomst bij Hem in de heerlijkheid. We vragen Maria om bij de Heer Jezus voor ons ten beste te spreken. Wij vragen haar de genade van de heilige Geest om een goed christen te zijn, dat wil zeggen: de getuige van de liefde van de Vader en de Heer Jezus in deze wereld en deze tijd. En dat niet alleen vandaag, maar heel ons leven tot in het uur van onze dood, en vooral om die liefde in dàt uur van de dood. En we onderstrepen het met ‘amen’, vertaald: ‘dat het zo moge zijn’. Daar willen we voor gaan, in leven en sterven.
Hopelijk voelt U na deze les met Maria ook de verlichting en de troost, weg is de koorts en spanning.
Moge deze kleine les met Maria ons elke dag, niet enkel in de meimaand, vrede, vreugde en rust geven.
Gunter Maes.
