Een tijdje geleden mochten we aanbellen aan het huis van Nora Van Renterghem uit Moerbeke.
Zij is al jarenlang actief in allerlei verenigingen en zij speelt ook nog een voorname rol in het parochiaal gebeuren in en rond die gemeente.
Zij heeft zelfs een speciaal mandaat gekregen van de bisschop, en daarom waren we geïnteresseerd om te vernemen hoe dat in zijn werk ging.
Maar we vernamen nog veel meer…
Een wellicht logische eerste vraag:
Nora, kan je jezelf even kort voorstellen?
Ik ben afkomstig uit Sleidinge. Oorspronkelijk woonden mijn man Joris en ik in Doornzele. Toen dokter Van Steenbrugge uit Moerbeke ziek was geworden, heeft Joris hem vervangen. Ik was toen nog politiek actief in de gemeenteraad van Evergem. Maar in 1976 zijn we getrouwd en dan naar hier verhuisd. In het begin voelde ik mij erg eenzaam. Ik was altijd sociaal geëngageerd geweest en nu viel dit sociale weefsel weg. Een doktersvrouw werd niet onmiddellijk verondersteld om zich met het verenigingsleven bezig te houden. Maar toen onze kinderen naar school gingen, begon dat sociaal contact automatisch. Aan de schoolpoort leer je mensen kennen. En zo begon dat stilletjesaan: het oudercomité in de basisschool, de participatieraad in de middelbare school, de Gezinsbond… Ik ben toen ook begonnen in het kerkkoor. Dan nam ik er de catechese bij en op een dag vroeg pastoor Fernand Bonnaerens me of ik met een mandaat van de bisschop verantwoordelijke wilde worden voor de toenmalige parochies in Moerbeke: Koewacht, Kruisstraat en Sint-Antonius-Abt.
Hoe verliep die aanstelling?
Op 8 mei 2014 ontving ik het document “Aanstelling tot vertegenwoordiger van het erkend representatief orgaan in het centraal kerkbestuur”. In feite ben ik de wettelijk vertegenwoordiger en moet ik dus de verkiezingen organiseren in het kerkbestuur. Dit mandaat zal bijna zeker vervallen wanneer Moerbeke met Lokeren zal gefusioneerd worden.
Met de kerkraden van Kruisstraat en Moerbeke kon ik vlot samenwerken. Met Koewacht lag dat een beetje moeilijker, omdat zij geografisch meer naar Stekene gericht zijn. Ook de basisschool ligt op Stekens grondgebied en dat was soms niet gemakkelijk voor de catechesewerking. Met de Nederlandse Koewacht heb ik nog altijd een goede band.
Een van mijn eerste opdrachten was het sluiten van de kerk in Koewacht. Officieel: het onttrekken aan de eredienst. Dit was voor mij niet zo gemakkelijk: er kwam protest, ook omdat ik als “vreemde” die beslissing moest nemen. Maar ik nam de volledige verantwoordelijkheid en zo is na de sluiting de altaarsteen en het deksel van de doopvont in plechtige processie naar Koewacht Nederland overgegaan.
Hoe verloopt de samenwerking tussen de beide kerkgemeenschappen?
De Nederlandse kerk ligt wel op slechts 600 meter van de Belgische grens, maar toch vormt die een echte grens. De mensen uit België zullen eerder in Stekene mis volgen op acht kilometer, dan naar het dichtbije Nederland te trekken. Ook omgekeerd kwamen weinig Nederlanders in België naar de mis. Er is toch een verschillende cultuur en mentaliteit tussen beide landen…
Ik wil wel aangeven dat vanuit Nederland elke maand een mis in het Pools plaatsvindt. Het kerkbestuur geeft de uitnodigingen aan mij door en ik stuur die dan door naar de Moerbeekse bedrijven met Poolse werknemers. Die vieringen worden druk bijgewoond: er zijn altijd een 120-tal aanwezigen met een Poolse priester als voorganger! En zo wordt onze slagzin in de praktijk toegepast: geloof kent geen grenzen.
Wat gebeurt er nu met het in onbruik geraakte kerkgebouw?
Het kerkbestuur heeft dat gebouw geschonken aan de gemeente Moerbeke. Het kerkhof errond is wel verwijderd maar niet gesaneerd. Bij de schenking stond duidelijk in de clausule dat het gebouw ten allen tijde moest gebruikt worden voor de gemeenschap.
En nu is dit een opslagruimte?
Opslagruimte? Zeg maar overdekte vuilnisbelt! Twee jaar geleden hebben we dit nog geordend achtergelaten voor de palmprocessie naar Nederland, maar nu ligt alles volgestapeld met rommel die op en naast elkaar gegooid is. En we kunnen er ook niet meer binnen, want ze hebben de sloten veranderd. Ik vind dit echt respectloos…
Maar met Interwaas (intergemeentelijk samenwerkingsverband voor streekontwikkeling in het Waasland) wordt nu bekeken welke bestemming er kan gegeven worden aan het gebouw. De toren zal moeten verdwijnen, want die is niet meer stabiel.
Hoe zijn je relaties met de Kruisstraat?
De Kruisstraat is een dorp in een dorp. Ook deze gemeenschap is afgelegen, mede door de expresweg. Zij vormen een aparte geloofsgemeenschap, want na een sterfgeval bijvoorbeeld wil de familie dat de overledene in de Kruisstraat begraven wordt. Zij hebben een eigen kerkhof achter de kerk. Onlangs werden verbouwingswerken gehouden in het kerkgebouw. De vloer is volledig vernieuwd, want de oude zakte eigenlijk in. En dan zijn er verschillende mensen uit de wijk komen helpen om alles weer schoon te maken.
Elke vrijdagavond is er nog een eucharistieviering met pastoor Fernand als voorganger. We mogen blij zijn dat hij dit nog wil doen…
Maar ik onderhoud goede relaties met de Kruisstraat!
De vroegere parochiegemeenschappen binnen het grondgebied Lokeren en Moerbeke zijn sinds een aantal jaren samengesmolten in één parochie Heilige Laurentius Lokeren-Moerbeke.
Hoe beoordeel je deze samenvoeging?
In het begin had ik het daar lastig mee. Ik heb het nog altijd een beetje moeilijk met de naam Heilige Laurentius. Ik vind: als je een nieuwe parochie opstart, moet je met een nieuwe naam beginnen. Nu heb ik het gevoel dat we aangehecht zijn bij Laurentius en dat we geen nieuwe parochie vormen. Ook mijn medewerkers in Moerbeke hebben hetzelfde gevoel. In de Bavoparochie kon het wel met een nieuwe naam.
Maar een van de gevolgen is nu dat er wel meer samenwerking ontstaat in de vieringen van Moerbeke en Eksaarde?
Aan de ene kant was het misschien gemakkelijker om voor één kerkgebouw te kiezen. Maar nu is er voor een tussenoplossing gekozen. We weten ook dat dit misschien op termijn niet haalbaar blijft. De huidige formule dwingt ons wel om intensiever samen te werken, en uiteindelijk is dat binnen een kerkgemeenschap wel de bedoeling.
We zingen nu als kerkkoor samen de zondagsvieringen. De repetities gebeuren wel in Moerbeke. Hier hadden we bijna geen mannenstemmen meer, in Eksaarde gebeurde het omgekeerde. Door de samenvoeging vormen we nu weer een volwaardig koor. We vullen elkaar goed aan…
Lukt het nog om de verschillende werkgroepen en verenigingen in Moerbeke van nieuwe leden en vrijwilligers te voorzien?
Dat wordt steeds moeilijker… Je krijgt steeds minder “vers bloed”. Als je naar de groepsfoto’s kijkt van het bestuur van een vereniging, kan je de jonge mensen op één hand tellen. Toen wij indertijd in een vereniging kwamen, deden wij onze taak “onvoorwaardelijk”. Nu stelt men voorwaarden: “Ik wil komen, maar alleen van dit uur tot dat uur”. De mentaliteit is nu meer gericht op de ik-persoon. Sommigen durven zelfs vragen hoeveel geld ze krijgen voor een bepaalde taak…
Hoe zie je de toekomst evolueren binnen onze parochie?
Ik weiger om het somber in te zien. Maar ik denk dat men het volledig anders zal moeten aanpakken als we willen blijven voortbestaan. Om een voorbeeld te geven: er gaan heel wat jonge mensen naar de Wereldjongerendagen, maar je vindt ze niet terug in je parochie! Ik heb nu 26 jaar catechese gegeven, maar er is blijkbaar geen opvolging… Ik denk dat het omgekeerde zal moeten gebeuren van wat nu plaatsvindt: de Kerk zal naar de mensen moeten komen in plaats van de mensen naar de Kerk! Hoe ze dat concreet moeten doen, weet ik ook niet precies.
Maar uiteindelijk ben ik blij om vast te stellen dat we in Moerbeke met een goede ploeg kunnen samenwerken!
Bedankt, Nora, voor deze interessante babbel!
We hopen dat je je nog lang nuttig kan maken binnen de parochiegemeenschap Moerbeke en bij uitbreiding de grote parochie.
Geert Defauw
