In de psychiatrische hulpverlening zijn er vijf belangrijke aandachtspunten.
Evident dient er aandacht te gaan naar medicatie en therapie.
Aandacht voor werken, wonen en cultuur beleven zijn elementen, die in de behandeling ook een grote rol spelen.
Om te vermijden dat patiënten telkens opnieuw opgenomen worden, is aandacht voor deze aspecten van belang.
Patiënten ontslagen zonder perspectief op werk is een belangrijke factor in het ontstaan van het fenomeen draaideurpsychiatrie.
Zinvol werk heeft voor patiënten (en niet-patiënten) een positief effect op hun gevoel van eigenwaarde, vergroot hun zelfvertrouwen en biedt kansen tot een permanent verblijf buiten de psychiatrie.
Op zoek naar zinvol werk met oog op reintegratie
Het vinden van zinvol werk buiten het psychiatrisch centrum is voor arbeidstrajectbegeleiders en therapeuten meestal geen gemakkelijke opdracht. De vraag vanuit de kerkraad tot een grote kerk opkuis werd vanuit het psychiatrisch centrum Sint-Jan-Baptist te Zelzate met graagte positief beantwoord. Dit centrum behandelt personen met een verslavingsprobleem (alcohol, drugs, medicatie), mensen met dementie of psychiatrische stoornissen op latere leeftijd en vooral geïnterneerde personen. Internering is een beveiligingsmaatregel van onbepaalde duur voor een persoon die een misdrijf heeft gepleegd, maar die door zijn psychische kwetsbaarheid en/of verstandelijke beperking (in de wet gebruikt men de term ‘geestesstoornis’) onvoldoende in staat was om de daden die tot het misdrijf geleid hebben te controleren. De rechter beslist om iemand te interneren met als doel de maatschappij te beschermen én de nodige zorg en begeleiding te voorzien zodat die persoon op termijn terug een plaats in de maatschappij kan innemen. Als de psychische kwetsbaarheid voldoende gestabiliseerd is, en daarmee het risico op een herhaling van nieuwe feiten gedaald is, kan de rechter beslissen de interneringsmaatregel te beëindigen. De behandeling is dus gericht op voorkomen van recidive en maatschappelijke inbedding. In tegenstelling tot de klassieke psychiatrische behandeling is de maatschappij een belangrijke factor in de behandeling. Ook voor geïnterneerde personen is zinvol werk vanuit resocialisatie een belangrijk gegeven.
Ervaring troef
Bij het kuisen van de Sint-Laurentiuskerk waren het vooral geïnterneerde personen, die gedurende 3 dagen in de weer waren om in het licht van Pasen de hele kerk een grote kuisbeurt hebben gegeven. Ze beschikken trouwens over sterke geloofsbrieven: het stadion van Lokeren werd vorig jaar door hen danig gerenoveerd in de kleuren wit, zwart en geel. Maar ook binnen de muren van het psychiatrisch centrum worden klussen en karweien keurig geklaard. En naast deze werken worden er veel vaste werken binnen de eigen gemeente Zelzate uitgevoerd. (het opruimen van zwerfvuil, het onderhouden van het kerkhof, folders bedelen,…).
Goede begeleiding en een zinvolle plaats
Met een project op verplaatsing worden onze patiënten (die we doelgroep medewerkers noemen) extra uitgedaagd. Voor de begeleiding is het heel leerrijk om te zien hoever iemand al staat op werkvlak en werkattitude. In de kerk werd met plumeau en stofzuiger, dweil en aftrekker aan de slag gegaan. De kerk maakte bij zowel begeleiding als doelgroep medewerkers een diepe indruk. Een rustgevende mooie plek waar het aangenaam werken was. Bovendien was er ook heel veel werk te verrichten. Waarom dit een meerwaarde is binnen de behandeling van onze doelgroep medewerkers geven we graag weer via enkele uitspraken van hen zelf:
“Het doet deugd om te kunnen laten zien dat we ook nog van meerwaarde kunnen zijn voor de maatschappij.”
"Eens een ganse dag buiten het ziekenhuis zijn is echt leuk.”
"Het is zoveel toffer om de kerk te poetsen dan mijn eigen kamer”.
Plannen voor een tweede kuis
Op dag 1 werd dan ook met tien mensen een ganse dag al het houtwerk gepoetst. De tweede volle dag werden de oude vloeren onder handen genomen met een ploeg van 6 personen. Dag 3 stond in het teken van de orgelplaats en de weekkapel. Ook de relikwieën kamer kreeg een grote schoonmaakbeurt. De aandachtige kerkbezoeker heeft ongetwijfeld de netheid opgemerkt. Een kerk met propere vloeren, stoelen en banken geeft aan de viering nog meer elan. Om ervoor te zorgen dat de kerk tegen Pasen helemaal “spic & span” is, werd er al een terugkommoment (midden maart) vastgelegd. Een oprecht woord van dank aan de doelgroep medewerkers en begeleiding en tot de volgende keer.
Eddy Impens