Om even bij stil te staan ...
De advent is een tijd waarin we onze zintuigen kunnen scherpen. Er staat iets te gebeuren. We moeten ons klaarmaken. Iemand gaat komen, maar kunnen we hem wel behoorlijk ontvangen?
De adventstijd is een sterk tijd vol emotie en spanning. Hopelijk laten we deze spanning niet verdampen in de sfeer van kerstballen en slingers, die soms al te vroeg ons leven komen verkleuren. Advent is immers de weg naar Kerstmis, hét feest van de menswording van de Heer.
Mag er iets groeien, zonder dat het onmiddellijk geconsumeerd moet worden? Mogen we nog op weg gaan, zonder binnen afzienbare tijd, via de kortste of de snelste route zoals we door onze GPS geleerd hebben, snelsnel aan te komen? Kunnen we het verlangen nog koesteren? Adventstijd is oefentijd …
De advent is de tijd bij uitstek om ons in waakzaamheid te oefenen. Zoals een toekomstige vader wakker en waakzaam blijft wanneer zijn jonge vrouw op bevallen staat, zo maken wij ons als christenen elk jaar klaar om de geboorte van de Heer mee te maken. Waakzaam zijn dus! De koffer staat gepakt in de gang, klaar om mee te nemen. De laatste raadplegingen zijn gebeurd. De kleertjes liggen klaar. Familie en vrienden worden op de hoogte gehouden. Er is voortdurend contact, de gsm binnen handbereik, sms en whatsapp zijn niet uit de lucht … De zintuigen staan op scherp. En toch weet niemand wanneer het zal gebeuren …
Hoe wonderlijk is het niet dat de schriftteksten voor deze adventstijd van eenzelfde soort verwachting spreken.
Blijf waakzaam,
geeft de evangelist Lucas ons als goede raad mee. Wat kan die waakzaamheid vandaag wel zijn? Dat behoeft eigenlijk geen grote woorden. Zoals toekomstige ouders, broertjes en zusjes, zonder veel woorden, in hun hart al lang weten hoe ze tegenover die nieuwgeboren mens zullen staan, zo ligt het antwoord in geloof ook in ons hart open en bloot.
Groei in liefde voor elkaar en voor alle mensen,
raadt Paulus ons op de eerste adventszondag stellig aan. Een schijnbaar eenvoudig antwoord, maar met zo grote gevolgen. Alle mensen … alle staat er wel heel duidelijk. Zwart op wit. Het christendom is gene geloof voor enkelen. Het straalt uit over allen, goeden en kwaden … De zwakkeren, de armen, de zieken, de gevangen, de vreemden … Eigen volk én vreemden, hun gezichten roepen ons op om waakzaam te zijn. We weten in ons diepste zelf heel goed wat God van ons vraagt. Alleen vergeten we het vaak, of liever: we verbergen het achter excuses en drogredenen. Hoog tijd dus om af en toe wakker geschud te worden.
Waakzaam zijn kun je niet zonder er uitdrukkelijk gevoelig voor te zijn. Het vraagt energie, planning en vooral motivatie. In de jeugdbeweging hielden we soms nachtwake bij een kampvuur. Ieder van de groep moest een tijdje blijven waken bij het vuur en zorgde dat het niet doofde. Spreekt vanzelf dat je niet in slaap mocht vallen. Het was voor velen een grote eer om die opdracht tot een goed einde te brengen. Merkwaardig was dat je enorm aandachtig werd voor alles wat zich in de duisternis van de nacht liet ervaren: een onbekend geluid, de vage nevel boven de weilanden, de schim van een vogel… Kleine dingen waar je overdag nooit op zou letten.
Waakzaam leven is ook aandachtig leven. Luisteren naar de mensen rondom ons, naar de stem van de hoop, verborgen in grote en kleine dingen. En vooral: zien wat er te doen staat! Paulus wil daarvoor met ons bidden, op de tweede adventszondag:
Ik bid dat jullie liefde steeds rijker mag worden aan inzicht en fijngevoeligheid, om te kunnen onderscheiden waar het op aankomt.
Het zijn woorden die vandaag even actueel zijn als tweeduizend jaar geleden. Liefde groeit door meer inzicht en fijngevoeligheid. Christenen zijn nooit af in de liefde. De fijngevoeligheid waaraan de anderen ons herkennen is grenzeloos. Inzicht, dat is iets waar we aan mogen werken, wetend dat we altijd leerling blijven, van jezelf, van anderen, van de wereld, en van God die diep in je hart is. Fijngevoeligheid heeft te maken met zien, voelen, ruiken, horen en smaken. Zoals een wijnliefhebber door de drank heen de druivenrassen herkennen, zo zullen fijngevoelige mensen in hun naaste God herkennen.
De Menswording vandaag is nog steeds een weg van moeizaam groeien. Het is letterlijk ‘in verwachting zijn’. Voelen dat er iets groeit, dat duwt en stampt in je binnenste. Het lijkt alsof het van jou is, maar dat is niet zo. Het is iemand anders. Zo groeit ook de liefde voor de Gerechtigheid, diep in ons. Stampend en duwend. Weken van wachten. Een lange weg van ver-wachten. En dan zullen wij op het einde van de weg, op de dag van Christus, van aangezicht tot aangezicht bij elkaar mogen zijn. De Heer, onze Gerechtigheid.
Advent drukt de wens uit in contact te staan. Met elkaar, met de kleinen en armen, en vooral met Hem. Zoals de @ in een emailbericht de link wil leggen en de wil tot communicatie en contact uitdrukt, zo kijken wij als gelovigen hoopvol naar die dag: de dag van Christus. Laten wij ons klaarmaken om in contact te treden. Kom, Heer Jezus, kom!
Gunter Maes